Museum Voorlinden opent zijn deuren

1 september 2016, 16:12

Nederland is een museum voor moderne en hedendaagse kunst rijker. In Wassenaar opent op 11 september Museum Voorlinden, ontworpen door Kraaijvanger Architects als onderdak voor de verzameling van oud-industrieel Joop van Caldenborgh.

In het groene landschap van het eeuwenoude Wassenaarse landgoed Voorlinden staat sinds kort een langwerpig volume met een strenge geometrie. Het museumgebouw bestaat uit zes parallelle wanden uit travertijn, afgewisseld met glazen puien, geplaatst op dezelfde zandkleurig natuurstenen plint. Een wit-stalen colonnade draagt de bijzondere dakconstructie.

Wie het gebouw nadert, zal door de vorm en materialen waarschijnlijk een moment aan Het Barcelona-paviljoen van Ludwig Mies van der Rohe denken. Echter, in symmetrische opzet en royale maatvoering refereert het ontwerp ook aan klassieke bouwwerken. Zo ook de portico voor de ingang en de zes kolommen aan de korte zijde.

Buizendak
Dirk Jan Postel van Kraaijvanger Architects ontwierp een gebouw dat niet zichzelf, maar de kunst centraal stelt. De expositieruimten zijn hoog, ruim en badend in daglicht. Het licht valt binnen via de vele glazen puien en het dak, dat bestaat uit 115.000 buisjes en glas.

Voor het daglichtontwerp is intensief samengewerkt met Andrew Sedgwick van Arup in Londen en Arups lichtteam in Amsterdam.. De pijpjes waaruit het dak bestaat zijn onder een hoek afgesneden, waardoor noorderlicht direct en zuiderlicht gereflecteerd naar binnen valt.

Een glazen dak daaronder is langs de randen voorzien van ledstrips, die feller schijnen naarmate het daglicht afneemt, legt Sedgwick uit. De ledverlichting schijnt omhoog, zodat ook dit licht gereflecteerd in het interieur valt. Een velum zorgt bovendien voor een diffuser licht.

In de architectuur opgenomen
Het streven naar daglichtzalen betekent dat lichtarmaturen zoveel mogelijk konden worden vermeden. Andere ‘storende’ elementen als vluchtrouteaanduidingen zijn weggewerkt in de wanden; ze worden pas zichtbaar als de lichten aanspringen.

De door de architect zeer gewenste onzichtbare vluchtrouteaanduiding is eveneens ontwikkeld door Arup. De onderneming is verder verantwoordelijk voor het installatieontwerp, de brandveiligheid, bouwfysica en de akoestiek.

Het gebouw kent over de lengte een globale driedeling, die het museale programma volgt. Een deel voor presentaties uit de collectie van Van Caldenborgh, een deel voor wisselende tentoonstellingen en een deel voor permanente in-situ werken. Een ‘Skyspace’ van James Turrell en het werk ‘Swimming Pool’ van Leandro Erlich zijn bijvoorbeeld in de architectuur geïntegreerd.

Tevens zijn in het gebouw een auditorium, een transparant restauratieatelier, een bibliotheek – een indrukwekkend grote en hoge ruimte – en een winkel ondergebracht. “Als u denkt dat er geen restaurant is, dan klopt dat”, zegt Van Caldenborgh plagerig. De horecafunctie is gesitueerd in het nabijgelegen landhuis.

Bijzondere draagstructuur
De wanden in het museumgebouw zijn niet constructief en kunnen indien nodig worden verplaatst, zonder aanpassing van de draagstructuur, geeft Kraaijvanger Architects aan. Voor de gevelkolommen werd een dermate slankheid nagestreefd, dat de standaard rekenregels voor constructies en draagkracht niet van toepassing zijn.

Pieters Bouwtechniek ontwierp een draagstructuur die daarna door TU Delft is beproefd. Stalen kolommen zijn ingeklemd in de kelder en fundering en geven zo de stabiliteit aan het gebouw, die anders van de gevels, wanden en het dak zou komen.

“Dankzij deze bijzondere uitvoering is zowel de gevel als het dak optimaal transparant”, stelt Kraaijvanger Architects. De glazen gevel is niet alleen een keuze voor optimalisering van het daglicht, maar ook voor een nauwe relatie met het omliggende landgoed.

Museum en tuinen
Vanuit het interieur krijgt de bezoeker prachtige, ingekaderde, uitzichten op de organische vormen van de natuur rondom het gebouw. Tegenover een van de lange glazen puien zijn banken geplaats, met zicht op de vijver voor het museum.

Vanuit een zaal kijkt de bezoeker op de bosrand, in een andere zaal contrasteert het strakke en witte interieur met de wilde vormen van een nieuw aangelegde tuin van Piet Oudolf. Niet voor niets afficheert Voorlinden zich als ‘Museum & Gardens’.

Van Caldenborgh is voormalig directeur van het concern Caldic en wordt al geruime tijd gezien als een van de belangrijkste verzamelaars in Nederland, maar ook wereldwijd. Rond 2011 heeft hij besloten een museum voor zijn collectie moderne en hedendaagse kunst te realiseren, omdat hij wil dat het werk toegankelijk voor de samenleving is.

Trefwoorden

arup museum voorlinden landschap landgoed piet oudolf tuin museum joop van caldenborgh pieters bouwtechniek kraaijvanger architects kraaijvanger

1	Realisatie woongebouw Atlas I naast Essalammoskee in Rotterdam-Zuid gestart woensdag, 10 december
2	Pixelgevel van MVRDV versterkt uitstraling modulaire woontorens in Singapore maandag, 8 december
3	Kollhoff & Pols realiseert 58 woningen in monumentale panden Den Haag dinsdag, 9 december
4	Architecten tonen voorstellen voor woningbouw in tussenruimtes Wallengebied donderdag, 11 december
5	Gebouwen niet slopen, maar langzaam laten rijpen donderdag, 11 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Dirk Jan Postel teruggetreden uit directie Kraaijvanger Architects

7 april 2022

Inschrijving Dutch Daylight Award 2020 geopend

2 maart 2020

Biesbosch Museum is landschappelijke sculptuur

24 november 2015

Kraaijvanger ontwerpt museum Caldic Collectie

29 maart 2012

Museum MORE: veel ruimte in getrapt volume

21 mei 2015

Onderwijsmuseum in monumentaal kantoorgebouw

17 november 2015

Fort bij Vechten is hoogtepunt van Waterlinie

12 oktober 2015

RAP Leiden onthult shortlist voor RAP071

30 oktober 2017

Nominaties Herengracht Industrie Prijs 2018 bekend

1 mei 2018

Museum ingebed in dijk landgoed Keukenhof

12 juli 2018

Waardige entree voor uitgebreid De Pont

5 september 2016

Laagdrempelige politiepost in stadhuis Maassluis

1 februari 2018

Twee Nederlandse projecten bij RIBA Awards for Excellence

16 mei 2018

Video: Paradijs binnen handbereik

12 mei 2017

Twee nieuwe partners bij Kraaijvanger Architects

4 september 2018

Koninklijke onderscheiding voor Piet Oudolf

29 oktober 2018

Parkeerproblemen dreigen voor Voorlinden

19 april 2019

Do Ho Suh: herinneringen aan huizen

21 mei 2019

Groep investeerders wil Duindigt nieuw leven inblazen

21 juni 2021

Dutch Daylight Award 2018 gaat naar ‘Museum Voorlinden’ en ‘Woonhuis met Bed & Breakfast’

4 oktober 2018

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Faculteit ITC Universiteit Twente onderscheiden met Abe Bonnema Architectuurprijs 2025

Gisteren, 17:30

Vrijdag ontving Civic Architects de prijs en het bijbehorend geldbedrag van 50.000 euro uit handen van Ed Nijpels, voorzitter van de ir. Abe Bonnema Stichting.

MVRDV werkt aan renovatie boeddhistisch klooster in Franse Dordogne

Gisteren, 11:37

Naar ontwerp van MVRDV en het plaatselijke architectenbureau MoonWalkLocal ondergaat het boeddhistische klooster Plum Village in de Franse Dordogne een grote renovatie.

Studio for New Realities ontwerpt twee woongebouwen in District U

Gisteren, 10:00

De transformatie van het voormalige Unilever-terrein in Vlaardingen gaat een nieuwe fase in nu gestart is met de bouw van de eerste woningbouwprojecten.

Wanden uit leemsteen verbinden woning met Limburgs landschap

Gisteren, 09:00

In de landelijke omgeving van Weert, in het noorden van Limburg, heeft De Nieuwe Context een woning ontworpen waar wanden uit leemsteenblokken de verbinding tussen binnen en buiten manifest maken.

RIVM: verbeterde luchtkwaliteit leidde tot afname sterfte

Gisteren, 12:27

Een verbeterde luchtkwaliteit heeft ervoor gezorgd dat er tussen 1995 en 2019 een kwart minder mensen zijn overleden na dagen met verhoogde concentraties van luchtverontreinigende stoffen.

Zuid-Holland: met dubbel agrarisch ruimtegebruik stroom voor 700.000 huizen

Gisteren, 11:06

De provincie heeft laten uitzoeken waar de combinatie van landbouw en zonnepanelen in theorie mogelijk is.

Miljarden extra nodig voor aanleg landelijk waterstofnetwerk

11 december, 3:13

Volgens de Algemene Rekenkamer zijn de verwachte opstartverliezen meer dan drie keer zo hoog als het beschikbare subsidiebedrag van 750 miljoen euro.

Brussel wil snellere vergunningen voor elektriciteitsprojecten

11 december, 1:39

De Europese Commissie wil dat elektriciteitsnetwerken van lidstaten beter op elkaar aansluiten.

Zeeland stopt samenwerking met aannemers over aanpak Zeelandbrug

10 december, 1:56

Volgens de provincie heeft de aannemerscombinatie een kostenraming gepresenteerd die fors boven het eerder vastgestelde budget van 5,5 miljoen euro ligt.

Verbreding Betuwelijn in Duitsland duurt nog minstens tien jaar

10 december, 12:30

De bedoeling is dat er in Duitsland meer dan zeventig kilometer spoor bijkomt, elf stations worden omgebouwd en 47 viaducten en bruggen worden aangepast.

Ga naar het nieuws-archief