Museum Voorlinden opent zijn deuren

1 september 2016, 16:12

Nederland is een museum voor moderne en hedendaagse kunst rijker. In Wassenaar opent op 11 september Museum Voorlinden, ontworpen door Kraaijvanger Architects als onderdak voor de verzameling van oud-industrieel Joop van Caldenborgh.

In het groene landschap van het eeuwenoude Wassenaarse landgoed Voorlinden staat sinds kort een langwerpig volume met een strenge geometrie. Het museumgebouw bestaat uit zes parallelle wanden uit travertijn, afgewisseld met glazen puien, geplaatst op dezelfde zandkleurig natuurstenen plint. Een wit-stalen colonnade draagt de bijzondere dakconstructie.

Wie het gebouw nadert, zal door de vorm en materialen waarschijnlijk een moment aan Het Barcelona-paviljoen van Ludwig Mies van der Rohe denken. Echter, in symmetrische opzet en royale maatvoering refereert het ontwerp ook aan klassieke bouwwerken. Zo ook de portico voor de ingang en de zes kolommen aan de korte zijde.

Buizendak
Dirk Jan Postel van Kraaijvanger Architects ontwierp een gebouw dat niet zichzelf, maar de kunst centraal stelt. De expositieruimten zijn hoog, ruim en badend in daglicht. Het licht valt binnen via de vele glazen puien en het dak, dat bestaat uit 115.000 buisjes en glas.

Voor het daglichtontwerp is intensief samengewerkt met Andrew Sedgwick van Arup in Londen en Arups lichtteam in Amsterdam.. De pijpjes waaruit het dak bestaat zijn onder een hoek afgesneden, waardoor noorderlicht direct en zuiderlicht gereflecteerd naar binnen valt.

Een glazen dak daaronder is langs de randen voorzien van ledstrips, die feller schijnen naarmate het daglicht afneemt, legt Sedgwick uit. De ledverlichting schijnt omhoog, zodat ook dit licht gereflecteerd in het interieur valt. Een velum zorgt bovendien voor een diffuser licht.

In de architectuur opgenomen
Het streven naar daglichtzalen betekent dat lichtarmaturen zoveel mogelijk konden worden vermeden. Andere ‘storende’ elementen als vluchtrouteaanduidingen zijn weggewerkt in de wanden; ze worden pas zichtbaar als de lichten aanspringen.

De door de architect zeer gewenste onzichtbare vluchtrouteaanduiding is eveneens ontwikkeld door Arup. De onderneming is verder verantwoordelijk voor het installatieontwerp, de brandveiligheid, bouwfysica en de akoestiek.

Het gebouw kent over de lengte een globale driedeling, die het museale programma volgt. Een deel voor presentaties uit de collectie van Van Caldenborgh, een deel voor wisselende tentoonstellingen en een deel voor permanente in-situ werken. Een ‘Skyspace’ van James Turrell en het werk ‘Swimming Pool’ van Leandro Erlich zijn bijvoorbeeld in de architectuur geïntegreerd.

Tevens zijn in het gebouw een auditorium, een transparant restauratieatelier, een bibliotheek – een indrukwekkend grote en hoge ruimte – en een winkel ondergebracht. “Als u denkt dat er geen restaurant is, dan klopt dat”, zegt Van Caldenborgh plagerig. De horecafunctie is gesitueerd in het nabijgelegen landhuis.

Bijzondere draagstructuur
De wanden in het museumgebouw zijn niet constructief en kunnen indien nodig worden verplaatst, zonder aanpassing van de draagstructuur, geeft Kraaijvanger Architects aan. Voor de gevelkolommen werd een dermate slankheid nagestreefd, dat de standaard rekenregels voor constructies en draagkracht niet van toepassing zijn.

Pieters Bouwtechniek ontwierp een draagstructuur die daarna door TU Delft is beproefd. Stalen kolommen zijn ingeklemd in de kelder en fundering en geven zo de stabiliteit aan het gebouw, die anders van de gevels, wanden en het dak zou komen.

“Dankzij deze bijzondere uitvoering is zowel de gevel als het dak optimaal transparant”, stelt Kraaijvanger Architects. De glazen gevel is niet alleen een keuze voor optimalisering van het daglicht, maar ook voor een nauwe relatie met het omliggende landgoed.

Museum en tuinen
Vanuit het interieur krijgt de bezoeker prachtige, ingekaderde, uitzichten op de organische vormen van de natuur rondom het gebouw. Tegenover een van de lange glazen puien zijn banken geplaats, met zicht op de vijver voor het museum.

Vanuit een zaal kijkt de bezoeker op de bosrand, in een andere zaal contrasteert het strakke en witte interieur met de wilde vormen van een nieuw aangelegde tuin van Piet Oudolf. Niet voor niets afficheert Voorlinden zich als ‘Museum & Gardens’.

Van Caldenborgh is voormalig directeur van het concern Caldic en wordt al geruime tijd gezien als een van de belangrijkste verzamelaars in Nederland, maar ook wereldwijd. Rond 2011 heeft hij besloten een museum voor zijn collectie moderne en hedendaagse kunst te realiseren, omdat hij wil dat het werk toegankelijk voor de samenleving is.

Trefwoorden

arup museum voorlinden landschap landgoed piet oudolf tuin museum joop van caldenborgh pieters bouwtechniek kraaijvanger architects kraaijvanger

1	Rotterdams college keurt plan voor woontorens Hofplein goed donderdag, 23 september
2	Nieuwe Gezichten: Studio Nauta donderdag, 23 september
3	Nominaties Interieur van het Jaar 2021 bekend maandag, 27 september
4	Transformatie Keilepand grotendeels afgerond vrijdag, 24 september
5	Woonzorgcentrum Westhovenplein wint Berlagevlag 2021 woensdag, 22 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Inschrijving Dutch Daylight Award 2020 geopend

Groep investeerders wil Duindigt nieuw leven inblazen

Fort bij Vechten is hoogtepunt van Waterlinie

Kraaijvanger ontwerpt museum Caldic Collectie

Biesbosch Museum is landschappelijke sculptuur

Onderwijsmuseum in monumentaal kantoorgebouw

Museum MORE: veel ruimte in getrapt volume

Waardige entree voor uitgebreid De Pont

Video: Paradijs binnen handbereik

RAP Leiden onthult shortlist voor RAP071

Laagdrempelige politiepost in stadhuis Maassluis

Nominaties Herengracht Industrie Prijs 2018 bekend

Twee Nederlandse projecten bij RIBA Awards for Excellence

Museum ingebed in dijk landgoed Keukenhof

Twee nieuwe partners bij Kraaijvanger Architects

Koninklijke onderscheiding voor Piet Oudolf

Parkeerproblemen dreigen voor Voorlinden

Do Ho Suh: herinneringen aan huizen

Andere nieuwsberichten

Appartementengebouw uit CLT opgeleverd in Eindhoven

1 uur geleden

Het ontwerp van FAAM architects voor een paviljoen op landgoed Eikenburg is sterk gericht op het collectieve karakter van de plek en uitgevoerd in massieve houtbouw.

Karres en Brands ontwerpt brug als groene straat over Zwolse sporen

4 uur geleden

De passerelle moet een nieuwe verbinding tussen de oude binnenstad en het nieuwe stadsdeel aan de zuidzijde worden.

VisKringloop heeft ecologische en landschappelijke waarde voor polder

Vandaag, 13:03

Hosper heeft deze paai- en opgroeiplaats voor vissen in de Wieringermeerpolder ontworpen in samenwerking met kunstenaar Pé Okx en ecoloog Cor ten Haaf.

EVA ontwerpt herbestemming Suikerunie-kantoor in dialoog met Quist

Vandaag, 12:10

Het Cosun-terrein in Breda transformeert naar woongebied. EVA architecten heeft een ontwerp gemaakt voor de herbestemming van het kantoorgebouw, met behoud van diens karakter en expressiviteit.

Boek biedt diepgaand inzicht in (bouw)geschiedenis St.-Bavokerk Haarlem

Vandaag, 13:59

Bij uitgeverij WBooks is deze week Het Grote Bavoboek verschenen.

Bouwend Nederland: bouwverzekeraar Woningborg heeft steun nodig

Vandaag, 10:02

De verzekeraar zou zoveel aanvragen krijgen dat ze niet meer alle bouwprojecten kan verzekeren.

'Mantra sober en doelmatig al zo oud als het Binnenhof zelf'

Gisteren, 16:13

Aanstaande zaterdag start in het Haags Historisch Museum de tentoonstelling Macht - 800 jaar Binnenhof.

China kampt met grote stroomtekorten

Gisteren, 09:20

Kenners waarschuwen voor een volgende crisis in het land na de problemen met het financieel geplaagde Evergrande.

Beijing verscherpt toezicht op rekeningen Evergrande

24 september, 10:39

De Chinese projectontwikkelaar Evergrande is weer een stapje dichter bij faillissement nadat het een betalingstermijn voor een rentebetaling overschreed.