Oud-winnaars trekken Europan naar zich toe
31 maart 2016, 9:17
Europan Europe heeft de Kinderen van Europan met hun stichting Europan NL aangewezen als de officiële Nederlandse vertegenwoordiging. Het collectief van voormalige Europan-winnaars wil onder meer dat inzendingen weer gerealiseerd worden en de wedstrijd laagdrempelig blijft.
Tekst Robert Muis
De benoeming van De kinderen van Europan als officiële vertegenwoordiging van Nederland betekent dat de aanvraag voor het lidmaatschap van Europlan Nederland is afgewezen. De Stichting Europlan Nederland is in november 2015 opgericht in een samenwerking tussen het voormalige bestuur van Europan Nederland en Architectuur Lokaal.
Echter, een aantal voormalige Europan-winnaars maakte zich zorgen over de koers die de nieuwe stichting leek te willen varen. Deze ‘kinderen van Europan’ stelden een alternatief plan voor de voortzetting van het ter ziele gegane Europan op.
Zowel het voorstel van Europlan als dat van Kinderen van Europan is ingediend bij Europan Europe; na stemming kozen de aangesloten laden voor het plan Europan 2.0 van de oud-winnaars. “Ik denk dat ons voorstel beter aansluit bij de geest van Europan”, zegt André Kempe, op een overigens heel bescheiden toon, “omdat we die geest heel goed kennen. We zijn allemaal uit Europan voortgekomen.”
Laagdrempelige wedstrijd
Het bestuur van het nieuwe Europan – dat naast Kempe bestaat uit Helena Casanova, Madir Shah, Olof van de Wal en Jonathan Woodroffe – streeft ten eerste naar het behoud van Europan als laagdrempelige wedstrijd. Het idee van Europlan daarentegen was om de wedstrijden te laten verlopen in twee fases, beginnend met een inschrijfprocedure.
De kinderen van Europan vindt de toegankelijkheid een belangrijk punt. “Toen wij zelf meededen hoefde je niet in te schrijven, geen referenties te hebben, geen complete roman als voorwerk te schrijven”, zegt Kempe. “Juist daardoor kon je als jonge architect meedoen en een kans krijgen. We willen dat open systeem, waarbij je niets meer dan je architectendiploma nodig hebt, behouden.”
Ideeën omvormen naar realisaties
Een tweede punt dat in Europan 2.0 van groot belang is, betreft de realisatie van winnende inzendingen. De afgelopen edities van Europan Nederland was daarvan geen sprake meer. Het nieuwe bestuur wil dat de mogelijkheid van realisatie weer serieus wordt genomen, “dat jonge architecten deelnemen om aan de slag te kunnen.”
Onderdeel hiervan is ook een verbetering van de coachende rol van Europan. Ervaren architecten kunnen jonge, nog onervaren architecten begeleiden om bij de opdrachtgevers vertrouwen te scheppen, zo legt het nieuwe bestuur uit.
“Het is uiteraard ook moeilijk in de recente economische situatie om projecten gerealiseerd te krijgen”, geeft Kempe toe, “maar we hebben gesprekken met locatie-eigenaren om hun ervan te doordringen dat realisatie een serieus punt is. We hebben al een aantal concrete afspraken voor locaties.”
Ten derde hecht het nieuwe bestuur groot belang aan “het internationale idee achter Europan”. Kempe legt uit dat alle leden van het nieuwe bestuur internationaal werken en het belangrijk vinden de internationale uitwisseling zelf te ervaren. “Werken in het buitenland heeft een enorme potentie”, aldus Kempe.
Stedelijke problematiek
Met het zoeken van locaties voor te realiseren projecten wil Europan 2.0 vooral inspelen op de problematiek in de grote steden of regio's. “We zien Europan ook als een steun voor de steden, die steeds minder middelen hebben. Wij onderhandelen op dit moment met meerdere steden.”
“Europan kan een reële bijdrage leveren aan stedenbouwkundige vraagstukken”, aldus Kempe. “Het gaat uiteindelijk om gebouwen, maar Europan heeft altijd die tweeledigheid van ideeënprijsvraag en realisatieprijsvraag gehad. Bij die ideeënprijsvraag gaat het altijd om een gebied dat iets groter is dan de feitelijke wedstrijdlocatie; het lijkt ons een enorme potentie te hebben voor steden om een aantal studies te krijgen en ideeën te verzamelen.”
Samenwerking
Europan NL wil ook de samenwerking zoeken met de architectuuropleidingen – de academies en de universiteiten van Delft en Eindhoven – in Nederland. “Tenslotte gaat het erom de nieuwe generaties te wijzen op de potentie van Europan voor de creatie van reële mogelijkheden voor de jonge generaties, en de potentie als cultureel instrument.”
Voor de bouwvak wil het bestuur de locaties vastgelegd hebben. De stichting Europan NL is opgericht’ momenteel stelt het bestuur een comité van aanbeveling samen, waarvoor al verschillende bekende architecten bereid zijn gevonden, maar ook stedenbouwkundigen van gemeentes, bestuurders van woningbouwcorporaties, ontwikkelaars en opdrachtgevers, volgens Kempe.
Voorts zijn er al gesprekken geweest met rijksbouwmeester Floris Alkemade en met opleidingen om een bredere basis te creëren voor de betrokkenheid van jonge architecten.
Op de foto: het nieuwe bestuur met Didier Rebois van Europan Europe. Van links naar rechts: Madir Shah, André Kempe, Olof van de Wal, Helena Casanova, Didier Rebois, Jonathan Woodroffe.