Pand Nationaal Historisch Museum komt er niet

29 oktober 2010, 16:13

Op het terrein naast het Openluchtmuseum in Arnhem wordt geen gebouw opgetrokken waarin het Nationaal Historisch Museum (NHM) wordt gehuisvest. Dat heeft staatssecretaris Halbe Zijlstra (Cultuur, VVD) vrijdag besloten.

De besparingen op zijn cultuurbegroting lopen op jaarbasis op tot 200 miljoen euro. Een nieuw museum bouwen vindt hij daarom niet verantwoord. Omdat hij het doel van het NHM wel belangrijk vindt, blijft de organisatie geld ontvangen. Daarmee kunnen ze reizende exposities organiseren en de website in de lucht houden. Het NHM doet dat al sinds zijn oprichting in 2008.

Doel van het Nationaal Historisch Museum is het bevorderen van het historisch besef en de kennis van de geschiedenis van Nederland. Aanvankelijk leek het museum een plaatsje te krijgen in de Randstad, maar toenmalig minister Ronald Plasterk koos voor Arnhem. Het museum zou gebouwd worden op de parkeerplaats naast het Openluchtmuseum, maar over de definitieve vestigingsplaats ontstond later veel discussie.

Dat hoeft van Zijlstra niet meer. "Er komt geen gebouw. Nu niet en waarschijnlijk ook niet in de toekomst", oordeelt hij. Wel heeft hij de leiding van het museum gezegd dat zij zelf kunnen proberen om met private middelen een (bestaand) gebouw te betrekken. Maar Zijlstra ziet dat niet snel gebeuren. Het eerder geopperde plan om het NHM in het leegstaande paleis Soestdijk te huisvesten lijkt daarmee ook kansloos.

Blij
Zijlstra heeft geen overzicht van de voorbereidingskosten die al zijn gemaakt om het Arnhemse plan te realiseren. Tweede-Kamerlid Boris van der Ham (D66) liet vrijdag weten dat hij eerder al naar zo'n overzicht heeft gevraagd en dat zal blijven doen.

Hij is blij dat er een knoop is doorgehakt en dat Arnhem geen optie meer is. "Dat is een onlogische plek omdat daar geen natuurlijke aanloop is van publiek voor een dergelijk museum. Dat was een gebed zonder eind geworden.''

De D66'er doet Zijlstra de suggestie om het NHM-plan samen te voegen met andere museale plannen, zoals de realisatie van het Huis der Democratie. "Als je die plannen samenvoegt kan je tientallen miljoenen euro's uitsparen.''

Als er zo'n nieuw, samengevoegd museum zou ontstaan, vindt Van der Ham het logischer dat neer te zetten in Den Haag of Amsterdam.

'Linkse hobby?'
In de politiek zijn de reacties verdeeld. De SP in de Tweede Kamer wil een debat met Zijlstra over het afblazen van het gebouw. Fractieleider Emile Roemer is ontsteld. "Dit kabinet schept er genoegen in om alles wat van het volk is, af te breken. Of is onze vaderlandse geschiedenis ook een linkse hobby geworden?'', vroeg Roemer zich af. Zijn fractielid Ewout Irrgang weet nog wel een gebouw: het vroegere Scheringa Museum bij Opmeer.

Ook de PvdA is ontstemd. "Als je Nederland Nederlandser wilt maken zoals dit kabinet wil - wat je daar verder ook van vindt - dan ga je niet je eigen wortels om zeep helpen", zei Kamerlid Jetta Klijnsma. GroenLinks stemt net als D66 wel in met het besluit.

Private sector
NHM-directeur Erik Schilp zegt teleurgesteld te zijn over het besluit van Zijlstra. "Na twee jaar hard werken raken we de overheidsbijdrage kwijt’’, zei Schilp vrijdag. NHM blijft wel geld ontvangen voor reizende exposities en de website. "We gaan kijken of de private sector kan helpen een fysieke invulling te geven aan onze plannen’’, aldus Schilp.

De Arnhemse burgemeester Pauline Krikke wil een gesprek met staatssecretaris over diens besluit. "Dit accepteren we niet zonder meer'', aldus Krikke vrijdag in een reactie.

Krikke is 'teleurgesteld dat het gebouw voor het NHM nu met één pennenstreek en zonder voorafgaand overleg door de staatssecretaris wordt afgedaan'. De Arnhemse burgemeester wijst op de brief die Zijlstra naar de Tweede Kamer stuurde. Daarin is volgens Krikke sprake van een ongewijzigde doelstelling van het NHM. "Het is vreemd dat bij die doelstelling nu ineens geen gebouw meer hoort'', aldus de burgemeester.

Krikke (VVD) maakte zich als burgemeester van Arnhem hard om het museum naar haar stad te halen. Zij roept op tot een heroverweging van het besluit. "Uitstel is in de huidige tijd nog voor te stellen, maar nu ineens afstel is dat niet."

'Verstandig besluit'
Directeur Wim Pijbes van het Rijksmuseum in Amsterdam noemt het 'een verstandig besluit' om geen gebouw neer te zetten voor het NHM. "Je kunt het geld veel efficiënter besteden'', zei hij vrijdag.

Het bespaarde geld is volgens hem beter te gebruiken om een aantal goed functionerende orkesten te redden. "Laat je een orkest verdwijnen of ga je een ongewis avontuur aan met het NHM?'' Bovendien is het Rijksmuseum in feite al een nationaal historisch museum, zegt Pijbes. "Dat staat zelfs in onze statuten."

Hij meent wel dat er meer geld en middelen moeten worden vrijgemaakt voor het vergroten van het historisch besef in Nederland. Pijbes zou het toejuichen als er een stimuleringsfonds wordt opgericht voor culturele instellingen, zodat zij meer aandacht kunnen besteden aan geschiedenis.

Trefwoorden

arnhem nationaal historisch museum

1	2024: van de nieuwe Omgevingswet tot het Bal der Verbeelding maandag, 23 december
2	2024: een overzicht van alle prijzen maandag, 23 december
3	Fijne feestdagen, en een mooi, gelukkig en succesvol 2025! maandag, 23 december
4	2024 in vijftien boeiende longreads dinsdag, 24 december
5	2024 in tien columns door Joost Ector dinsdag, 24 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Spoeddebat over Nationaal Historisch Museum

8 juni 2011

'NHM negeerde opdracht Tweede Kamer'

4 november 2010

'NHM kan al volgend jaar naar Opmeer'

17 mei 2011

NHM wil intrek nemen in Paleis Soestdijk

4 mei 2011

Directeur NHM wil in bestaand gebouw

1 november 2010

'Einde Nationaal Historisch Museum nabij'

30 mei 2011

NHM vindt onderkomen in Zuiderkerk

2 november 2010

NHM alleen zeker van plek op het web

4 november 2010

Opmeer wil meer tijd voor historisch museum

20 juni 2011

NHM zoekt nog meer ontwerpen voor museum

31 januari 2011

Boek toont mogelijke ontwerpen NHM

10 januari 2011

Spoeddebat over Nationaal Historisch Museum

2 november 2010

Kamer blijft bij historisch museum in Arnhem

23 juni 2010

Nieuwe kritiek bouw NHM

16 juni 2010

Garagekosten NHM moeten worden gedeeld

18 juni 2010

Historisch Museum houdt rekening met korting

14 oktober 2010

Houben reageert ontsteld op plannen NHM

6 april 2009

Waarschijnlijk prijsvraag voor ontwerp NHM

16 februari 2009

Parkeren NHM kan toch goedkoper

26 augustus 2010

Historisch Museum zoekt ideeën inrichting

3 maart 2010

Architectenselectie NHM dit najaar

15 juni 2010

Bouw Nationaal Historisch Museum onzeker

16 juni 2010

‘Stichting moet Paleis Soestdijk opknappen’

20 mei 2011

CDA en SP pleiten opnieuw voor Nationaal Historisch Museum

17 februari 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Bouw 741 woningen in Max Euwe Kwartier Rotterdam gestart

19 december, 4:37

In het Brainpark Rotterdam is gisteren, 18 december, de bouw van de eerste 741 woningen in het Max Euwe Kwartier gestart. Het gaat om 430 huurwoningen in het middensegment en 311 huurwoningen in het hogere en topsegment.

Bouw 92 meter hoge Victoriatoren in Eindhoven gestart

19 december, 11:41

In Eindhoven is gestart met de bouw van de Victoriatoren. De 92 meter hoge toren, die komt te staan aan het in aanleg zijnde Victoriapark nabij het PSV-stadion, biedt ruimte voor 369 appartementen.

Anne Schroën: aantal BNA-lidmaatschappen terug op oude niveau

19 december, 10:38

Na een enorme leegloop van leden vorig jaar zijn er dit jaar minstens vijftig leden bijgekomen, plus nog eens vijftig bureaus die een proeflidmaatschap hebben afgesloten, vertelt de BNA-directeur aan Architectenweb.

Groosman en Voids winnen selectie deelplan Beekhof in Stadsoevers Roosendaal

18 december, 12:29

Een samenwerkingsverband met Groosman en stedenbouwkundig bureau Voids is geselecteerd voor het deelproject Beekhof in de nieuwe wijk Stadsoevers in Roosendaal.