Kinder- en Jongerencentrum Leijpark
7 oktober
In opdracht van de Stichting Onderwijscentrum Leijpark (OCL) hebben we het ontwerp gemaakt voor de vervangende nieuwbouw Kinder- en Jongerencentrum Leijpark (KJCL), gelegen op het terrein van het Elisabeth Tweesteden Ziekenhuis te Tilburg.
Dit centrum is bestemd voor kinderen en jongeren van 4 tot 20 jaar die vanwege een beperking extra ondersteuning nodig hebben. In een geïntegreerde samenwerking van onderwijs (Speciaal Basis Onderwijs, Voortgezet Speciaal Onderwijs) en zorg worden zij zo goed mogelijk ondersteund en begeleid in hun ontwikkeling. Daarbij ondersteunt het gebouw door zijn opzet en het aanbod van faciliteiten de nieuwe samenwerkingsvormen tussen de onderwijs- en zorgpartijen (OCL, Libra, Amarant, Siza). Er is namelijk gekozen voor een compacte opzet met korte looplijnen en directe verbindingen tussen de verschillende functies. Zorg, kinderopvang en onderwijs zijn niet in aparte afdelingen gehuisvest maar op een handige manier bij elkaar geplaatst zodat zorg en onderwijs snel een eenvoudig afgewisseld kunnen worden en de leerlingen werkelijk centraal komen te staan.
Gebouwopzet
Het gebouw is opgezet in drie bouwlagen waarbij een strakke moduulmaat van 3,6 x 7,2 meter is toegepast. Twee modules vormen in principe een klaslokaal, een behandelruimte is meestal 1 module groot. Omdat draagconstructie en inbouwpakkket gescheiden zijn kan er naar behoefte met ruimtes en met hun maatvoering geschoven worden zodat steeds de beste indeling gerealiseerd wordt. Centraal in het gebouw is een patio geplaats die ervoor zorgt dat er overal waar nodig daglicht en buitenlucht kan komen. Plaatselijk is er een dubbele gang gemaakt, in het midden daarvan zijn de ruimtes gelegd die niet direct daglicht nodig hebben: sanitair, bergingen maar ook een aantal spreek- en behandelkamers. Het sportgedeelte heeft op de begane grond een therapie-bad en een spellokaal/bewegingsruimte me de daarbij horende kleedkamers, bergingen en techniek. Daarboven is een sportzaal gemaakt voor het bewegingsonderwijs. Veel aandacht is besteed aan het akoestisch loskoppelen van sport en onderwijs, zodat er geen geluidhinder kan ontstaan.
Circulariteit
Omdat er een extreem korte bouwtijd beschikbaar was is er gekozen voor een modulair systeem waarbij de draagconstructie wordt gevormd door prefab betonnen kolommen, balken en vloeren, die door middel van bouten (losmaakbaar) met elkaar verbonden zijn.Daaromheen is een gevel van goed isolerende en luchtdichte sandwichpanelen met aluminium kozijnen geplaatst die verder wordt afgewerkt met profielplaten en lijsten om zo een op de gebruikers afgestemde maat en schaal en ook een vriendelijke uitstraling aan het gebouw te geven. Binnenwanden zijn alle uitgevoerd als (demontabele) systeemwanden in droogbouw, niet alleen om nu de bouwsnelheid hoog te houden (geen droogtijd van afwerk-/fillerlagen) maar ook om toekomstige aanpassingen eenvoudig te kunnen uitvoeren. In feite kan het gehele gebouw na afloop van zijn levensduur weer volledig gedemonteerd worden en kunnen de samenstellende elementen hergebruikt worden. Het gebouw is dus zeer circulair van opzet en er is straks, na opstellen van het materialenpaspoort, sprake van een aanzienlijke restwaarde van de gebouwdelen na een eventuele sloop.
Energiezuinigheid
Het onderwijs- en zorgdeel van het gebouw is uitgevoerd als een Energie Neuraal Gebouw. Voor het sportgebouw was dit vanwege het zwembad niet binnen het budget haalbaar, dat is een BENG geworden. Er is gekozen voor een optimale balans in de elektrische energiehuishouding: het aantal PV-panelen is, gezien de netcongestie, afgestemd op de maximale aansluitwaarde die er te krijgen was. In aanvulling hierop is er gekozen voor een systeem met Warmte- en Koudeopslag in de ondergrond. (verticale bronnering). Door middel van warmtepompen wordt het gebouw verwarmd dan wel gekoeld. Het ontwerp is gevaseerd op Frisse Scholen Klasse B, om die reden is het ventilatiesysteem vraag-gestuurd uitgevoerd: in elke ruimte worden op basis van CO2-gehalte en luchtvochtigheid de ventilatiehoeveelheden aangepast zodat er steeds in alle omstandigheden een goed binnenklimaat heerst.
Natuurinclusief en Klimaatproof
Het gebouw is voorzien van een groot, met groen ingericht, dakterras waar een deel van de kinderen een beschutte speelplek heeft. Het terrein rondom wordt, in een latere fase na aanpassingen aan het ziekenhuis, verder ingericht met speelplekken in het groen. Natuurlijk zijn elementen als insectenhotels en voorzieningen voor zwaluwen en vleermuizen in het ontwerp geïntegreerd. Bij de exacte plaatsing van het gebouw zorgt is rekening gehouden met een goede (regen)waterhuishouding: hemelwater wordt geïnfiltreerd, hoogtes zijn zodanig gekozen dat ook bij hevige buien geen overlast in en rond het gebouw kan ontstaan. Bestaande bomen zijn ingepast in het plan en er zijn een aantal nieuwe bomen bij gepland zodat deze schaduw en verkoeling kunnen geven op het terrein. In samenspraak met het ziekenhuis worden de parkeerterreinen vergroend en voorzien van voldoende laadpalen. Leerlingen worden voornamelijk door busjes van en naar school gebracht: een ruim voorterrein zorgt voor een goede entree en wordt ook dubbel gebruikt als buitenspeelruimte.