Zandkasteel Amsterdam
17 juni 2024
D/DOCK transformeerde het interieur van het iconische kantoorgebouw Zandkasteel in Amsterdam-Zuidoost tot een “Interne Stad”, waarin bewoners en kantoorgebruikers voorzieningen delen – een stap verder dan mixed-use: blended-use. Het concept van de 'Interne Stad' was de drijvende kracht achter het door D/DOCK geïmplementeerde ontwerp met straten, pleinen en parken. Zandkasteel werd onlangs bekroond met de Geurt Brinkgreve Award 2023 voor het beste herontwikkelings- of renovatieproject van erfgoed.
De schaal en organische kenmerken van het gebouw
Het monumentale gebouw kenmerkt zich door het ontbreken van 90 graden hoeken. Het gebouw, oorspronkelijk voltooid in 1986, is ontworpen door het iconische architectenduo Ton Alberts en Max van Huut voor de Nederlandsche Middenstandsbank (NMB), later gefuseerd met de ING Groep. In 2017 heeft Zandkasteel een monumentale status gekregen. D/DOCK werkte voor de transformatie van Zandkasteel nauw samen met Max van Huut. Het project is gerealiseerd door met respect voor oorspronkelijke en organische karakter van het gebouw om te gaan. Bij de renovatie zijn alleen losse, flexibele elementen gebruikt, die voldoen aan hoge duurzaamheidsnormen. Het navigeren door de kolossale schaal van Zandkasteel was een uitdaging. Door op vakkundige wijze sociale elementen toe te voegen die een gevoel van intimiteit en verbinding creëren, is D/DOCK erin geslaagd om de indrukwekkende architectuur te behouden en tegelijkertijd gebruikersvriendelijke toegankelijkheid te bevorderen. De relatie tussen de bestaande architectuur en het nieuwe interieurontwerp toont harmonie – er zijn 'nieuwe zaadjes' geplant die in overeenstemming zijn met de organische principes, inherent aan de visie van de oorspronkelijke architecten.
Het concept – Interne Stad
Het concept van de 'Interne Stad' was de drijvende kracht achter het door D/DOCK geïmplementeerde ontwerp met straten, pleinen en parken. De ontvangsthal op de eerste verdieping dient als het kloppende hart van het gebouw, waarbij verschillende kantoor- en coworking ruimtes, vergaderruimtes en horecagelegenheden met elkaar worden verbonden. Hierdoor worden bewoners van de 263 appartementen in het gebouw, evenals externe gebruikers, bedrijven en buren, samengebracht in een harmonieuze mix van privé- en openbare ruimtes. Het interne landschap omvat ook thematische pleinen die aan elkaar gerelateerde activiteiten bevorderen, zoals leren, kunst en ontspanning. Dit stimuleert creativiteit, samenwerking en spontane ontmoetingen. De beplanting, reeds opgenomen in het ontwerp door Alberts & Van Huut, is herzien door Makers of Sustainable Spaces (MOSS). Daarbij zijn nieuwe planten geïntroduceerd, die passen bij het kleurenpalet van elke specifieke ruimte. Het concept van de ‘Interne Stad’ gaat verder dan alleen esthetiek. De benadering van het interieurontwerp is gericht op de gebruiker van de ruimte, waarbij schaal, functionaliteit, ruimtelijk bewustzijn en aanpasbaarheid een omgeving creëren die het comfort en welzijn van een grote diversiteit aan bewoners en bezoekers vooropstelt.
Biophilic design
Het oorspronkelijke ontwerp van Max van Huut haalt inspiratie uit de cycli van de natuur, waarbij ontluikende zaden in het voorjaar, bloeiende bloemen in de zomer en kale boomtakken van de winter worden weerspiegeld. Door organische vormen in het interieur te introduceren, zette D/DOCK het thema voort en zorgde voor een uniform ontwerp.
Toegevoegde sociale waarde: het verbinden van ruimtes en mensen
Het visionaire trio - Wonam, Zadelhoff en Re:Invent - deelt een sterke betrokkenheid bij het genereren van positieve sociale impact. Door de introductie van het concept ‘blended use’ komen kantoorgebruikers, bewoners en buren samen in Zandkasteel. Daardoor ontstaat een dynamische sfeer. Het succes van deze benadering ligt in de toegevoegde waarde voor het gebouw, die het gebruik van de ruimte maximaliseert. Het auditorium waar een kantoorgebruiker een presentatie geeft tijdens de werkdag verandert 's avonds en in het weekend in een bioscoop waar de hele gemeenschap 's avonds en in het weekend van kan genieten. Deze inclusiviteit zorgt voor diverse mogelijkheden en activiteiten, van kunsttentoonstellingen tot sport- en culturele bijeenkomsten, waarbij de veelzijdigheid van Zandkasteel als een levendig centrum niet alleen voor bewoners maar ook voor de omliggende gemeenschap wordt benadrukt.