Hortus Ludi is het bewijs dat er ook op een binnenstedelijke plek met een rijke geschiedenis kan worden gebouwd voor de toekomst. De naam Hortus Ludi refereert naar een oude omsloten tuintypologie waarin ontspanning centraal staat. Rondom de gezamenlijke kloostertuin, binnen de muren van het Dobbelmannklooster, zijn 11 bijzonder duurzame woningen gebouwd. Het is een ensemble voor mensen die op zoek zijn naar een nieuwe manier van bouwen en leven: circulair, klimaatadaptief en natuurinclusief.
De tuin als startpunt.
Hortus Ludi is van buiten naar binnen ontworpen, met de tuin als startpunt. Gezamenlijkheid speelt een grote rol in de opzet van het nieuwe ensemble, net als in het oude kloostergebouw waarin een woongroep huist. Via het poortgebouw en de tuin komt iedereen binnen, om vervolgens de voordeuren te bereiken. Zo komen buren elkaar tegen op plekken waar ruimte is voor gezamenlijk gebruik. De woningen hebben geen privé-tuin maar een terras met een pergola aan de ecologisch waardevolle tuin. Het credo van Hortus Ludi is: Samen heb je meer. De ruime opzet van beide woningtypes met een houten spant in het midden en in de basis opgenomen grote vides, maakte het mogelijk voor de bewoners om hun woning naar eigen wens in te delen. Daardoor is elke woning uniek. Maar er is ook gedacht aan de niet menselijke bewoners: in de gevels van deze 11 woningen zijn 127 nestkasten geïntegreerd. Deze kasten zijn niet weggemoffeld, maar zijn juist vormgegeven als een ornament in de gevel.
Een architectuurtaal die plek, mensen en duurzaamheid met elkaar verbindt.
Hortus Ludi is gebouwd voor de toekomst en sluit tegelijkertijd zorgvuldig aan op de plek met een rijkegeschiedenis. De woongebouwen en het poortgebouw in maat, schaal, beeldtaal en detail aan op hetmonumentale Dobbelmannklooster. De materialisatie van Hortus Ludi is in alle opzichten vernieuwend. De houten casco’s (CLT) met grote vides dragen hellende daken, waarop een sedumdak is aangelegd dat goed zichtbaar is vanaf de straat. De natuurlijk vergrijzende grenenhouten geveldelen zijn aangebracht met een open systeem met verschillende lattenbreedtes, zodat de horizontale schaduwvoegen die aansluiten op de compositie van het naastgelegen pand extra leesbaar zijn. In het poortgebouw staat hergebruik centraal door toepassing van o.a. reststenen, oude straatklinkers en “Pretty Plastics” dakbekleding van hergebruikt plastic. Door innovatieve oplossingen te verbinden aan waardevolle stijlkenmerken uit de omgeving en aan de collectieve plekken, komen duurzaamheid, plek en mensen samen in één integrale architectuurtaal.
Een kloosterensemble met toekomstwaarde.
De insteek om duurzame ingrepen te verbinden aan esthetische en sociale aspecten, is gekozen om de duurzame ingrepen in het gebouw een grotere kans van slagen te geven. Studio Architectuur MAKEN gelooft in de duurzaamheid van schoonheid: als een gebouw wordt gewaardeerd blijft het langer staan. Tegelijkertijd is ook de schoonheid van duurzaamheid omarmd. Als bewoners trots zijn op de duurzame ingrepen gaat het thema meer leven, ze gaan de gebouwen beter begrijpen en hun gedrag erop aanpassen. Deze insteek heeft geleid tot houten constructies in het zicht, 127 nestkasten in een geornamenteerde dakrand, een ecologische kloostertuin en een poortgebouw van hergebruikte materialen. De circulaire impact van het project gaat verder dan de vernieuwingsslag in de toepassing van materialen, het is ook vastgelegd in de MPG-score van gemiddeld 0,44 per woning. De toepassing van hout draagt daarnaast bij aan een doel van uit het Parijs-akkoord, om CO2-uitstoot te reduceren en daarmee klimaatverandering tegen te gaan.
Optimisme brengt optimisme.
Hortus Ludi heeft ons optimisme gesterkt door de waardering van de bewoners, de vernieuwingsslag in de bouw en de relevantie van ons vak. Stap voor stap dragen we bij aan de bewustwording dat we anders moeten gaan bouwen. Met Hortus Ludi hebben we in 1 keer meerdere stappen gezet. Dit is een verdienste van de vooruitstrevendheid van de gemeente en onze opdrachtgever en bouwer, Dura Vermeer. Zij durfden met ons een plan te maken dat op een natuurlijke manier reageert op een veranderend (bouw)klimaat en de meerwaarde laat zien binnen de belevingswereld van de bewoners. Hortus Ludi is het resultaat van ons optimisme over het vak. We zijn als architect nodig bij innoverende en vernieuwende projecten omdat we de nieuwste kennis in huis hebben. In het gehele traject waren we verantwoordelijk voor de uitwerking en integratie van techniek met natuurinclusie, klimaatadaptatie en sociale cohesie in samenhang met het narratief. Dit biedt de kans tot herwaardering en relevantie van ons beroep!