Voorplein en entree

Oost gevel

Openingen in wand en dak

Natuursteen wanden

Overdekte buitenruimte

Zuid gevel

Noord gevel

Aula

Aula en multifunctionele ruimte

Situatie tekening

Niveau 00

Sectie 1-1

Het verbinden van de boskamers

Voorplein en entree

Oost gevel

Openingen in wand en dak

Natuursteen wanden

Overdekte buitenruimte

Zuid gevel

Noord gevel

Aula

Aula en multifunctionele ruimte

Situatie tekening

Niveau 00

Sectie 1-1

Het verbinden van de boskamers

Paviljoen Loenen

29 juni 2021

KAAN Architecten heeft in opdracht van de Oorlogsgravenstichting in Loenen bij Apeldoorn een multifunctioneel gebouw gemaakt voor de herdenking van Nederlandse slachtoffers tijdens de Tweede Wereldoorlog en recentere internationale conflicten. Het gelaagde gebouw is op een harmonieuze wijze in de bosrijke omgeving ingepast en vormt een verbindend element tussen het bestaande Nationaal Ereveld Loenen en de nieuwe Nationale Veteranenbegraafplaats.

Het Nationaal Ereveld Loenen is een van de twee erevelden in Nederland en werd kort na de Tweede Wereldoorlog door landschapsarchitect Daniel Haspels (1894-1954) ontworpen. De uitstraling van het gebied met clusters van bomen met dunne takken doet de vredige omgeving eer aan en biedt vertroosting voor de nabestaanden. KAAN Architecten heeft de bomen en het bouwwerk in elkaar laten overvloeien, maar eerder nog de bomen het bouwwerk laten dicteren, waardoor er een samensmelting van architectuur en landschap ontstaat.

Het paviljoen met zijn oppervlak van 52 x 19 meter strekt zich uit als een horizontale witte lijn te midden van de ranke opgaande stammen van berken en dennenbomen langs een van de vijf assen die bepalend zijn voor de indeling van de locatie. Van boven gezien ligt het paviljoen tussen twee stroken bos in en wordt geflankeerd door twee ‘boskamers’ die door landschapsarchitecten Karres en Brandt zijn aangebracht. Om tussen de twee open ruimten een maximum aan bomen te behouden is het paviljoen zo smal mogelijk gehouden. De horizontaliteit van het paviljoen voegt zich subtiel naar Haspels filosofie door verticale elementen die de rustgevende natuurlijke atmosfeer zouden kunnen verstoren, te vermijden. Dit is ook de reden dat de grafstenen van de oorlogsgraven plat in het gras liggen.

De serene sfeer en het tegendeel van opdringerigheid worden bereikt door fijnzinnige architectonische gebaren, waarmee een besloten maar toch open en uitnodigend gebouw ontstaat. Gemaskeerd door boomstammen, maar toch helder in beeld. Strategisch geplaatste, met natuursteen beklede wanden die van vloer tot plafond lopen, accentueren de tegenstelling tussen open en gesloten. Door hun positie zijn ze uitnodigend en laten ze daglicht binnen stromen. Tegen enkele wanden zijn naar het bos gerichte banken gemaakt die bezoekers plaats bieden voor rust en overpeinzing bieden. Deze banken zijn uitgevoerd in hetzelfde natuursteen als dat van de wanden. Het dak bovenop de wanden is niet zo zeer een deksel op een doos, maar een liggende wand met perforaties, die uitzicht bieden op de boomkruinen en de blote hemel. Met het meesterlijke samenspel van zichtlijnen naar binnen, naar buiten en door het gebouw heen heeft KAAN Architecten het al aanwezige fragiele aura van licht en vredigheid van het Nationale Ereveld kunnen behouden.

Alles binnen de ruimte van het paviljoen staat in het teken van herdenken en nagedachtenis. Om het paviljoen zo smal mogelijk te houden zijn gangen vermeden en vloeien de functies op logische wijze in elkaar over. De aula is bestemd voor bijeenkomsten en begrafenisplechtigheden voor de aangrenzende Nationale Veteranenbegraafplaats en loopt over in een multifunctionele ruimte die als tentoonstellings- en informatieruimte dient, en tot slot een condoleanceruimte. Bij evenementen en omvangrijke ceremonies kunnen de aula en de tentoonstellingsruimte tot een grote zaal worden samengevoegd, zonder obstakels.

De verschillende ruimten hebben elk hun eigen identiteit en uitzichten. De condoleanceruimte biedt uitzicht in twee tegengestelde richtingen die elk op een ‘boskamer’ zijn georiënteerd: de ene op de Veteranenbegraafplaats en de andere op het Ereveld. De aula daarentegen kijkt uit over de zichtlijn eindigend bij het kruis in het midden van het Ereveld. De blik wordt door een groot raam geleid dat eerder aanvoelt als een grote opening in het paviljoen dan een standaard raam. Hoge plafonds en grote overspanningen zorgen voor flexibiliteit en dragen bij aan de ruimtelijkheid.

Het openbare karakter van het paviljoen met een capaciteit van 200 personen vraagt om een optimaal uitgebalanceerd binnenklimaat. De voor het thermische comfort benodigde ventilatie en vloerverwarmingssysteem zijn zonder zichtbare installatieonderdelen opgelost. Door vóór het ontwerpwerk al een ontwerpteam met elkaar aanvullende disciplines samen te stellen is KAAN Architecten erin geslaagd een gebouw met een hoge duurzaamheid en een minimale milieubelasting te realiseren.

Er zijn nergens religieuze verwijzingen te zien, maar het interieur van het paviljoen straalt wel een rustgevende natuurlijke sfeer uit dankzij de onconventionele open ruimtewerking, de overvloed aan daglicht en de elegante materiaalkeuze. Het gedistingeerde en subtiele paviljoen in Loenen is een architectonische aanwinst voor het Nationaal Ereveld en biedt een stimulerende plaats van eer en troost, maar laat het voortouw aan het bos.

Locatie

Trefwoorden

nationale veteranenbegraafplaats paviljoen nationaal ereveld loenen loenen kaan architecten

KAAN Architecten

Neem contact op

Staat van realisatie Voltooid

Start ontwerpproces 2018

Start bouw 2019

Oplevering 2020

Ingebruikname 2020

Plaats Loenen

Bruto m² 583

Meewerkende partijen

ArchitectKAAN ArchitectenInterieurarchitectKAAN ArchitectenProjectarchitectKees Kaan, Vincent Panhuysen, Dikkie ScipioOntwerpteamAlice Colombo, Sebastian van Damme, Paolo Faleschini, Raluca Firicel, Michael Geensen, Nicki van LoonOpdrachtgeverOorlogsgravenstichting, Nationale Veteranenbegraafplaats LoenenAannemerRots BouwConstructeurPieters bouwtechniekAdviseurs installaties E & WDGMRFotograafSimone BossiOntwerperTestoonstellingsontwerp: Tinker, Audiovisueel ontwerp: Nieuwenhuis AVLandschapsarchitectKarres en BrandsAdviseur bouwfysicaDGMRAdviseur installaties EDGMRAdviseur installaties WDGMRAdviseur bouwkostenB3 bouwadviseursAdviseur akoestiekDGMRAdviseur brandveiligheidDGMRInterieurbouwerWorkshop of WondersDirectievoeringAntea Group

Leveranciers

OverigVerlichting binnen: Modular Lighting, ERCO Lighting BV, Modular Lighting Nederland BV, Natuursteen: Kolen Natuursteen, Workshop of Wonders, Hardeman, Kolen Natuursteen, KVADRAT, Vaste inrichting: Hardeman, Gordijnen: Kinnasand by Kvadrat, OWA Benelux BV, Simone Bossi, Projectinrichting: Workshop of Wonders, Verlichting buiten: ERCO

Stel jezelf kort voor! Dan weet het betreffende bedrijf wie hun brochure gedownload heeft.

Wil je niet bij elke download jouw gegevens in hoeven voeren?
Klik dan hier om in te loggen. Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Downloaden

Wanneer je brochures downloadt op Architectenweb.nl worden relevante gegevens van jou – zoals jouw naam en e-mailadres – met het betreffende bedrijf gedeeld. Meer hierover lees je in ons privacybeleid.

Frank Allart Schuifdeurtrekringen

Brochure

Stel jezelf kort voor! Dan weet het betreffende bedrijf wie hun model gedownload heeft.

Wil je niet bij elke download jouw gegevens in hoeven voeren?
Klik dan hier om in te loggen. Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Downloaden

Wanneer je modellen downloadt op Architectenweb.nl worden relevante gegevens van jou – zoals jouw naam en e-mailadres – met het betreffende bedrijf gedeeld. Meer hierover lees je in ons privacybeleid.

Neem contact op met KAAN Architecten

Je bent momenteel niet ingelogd. Hierdoor is het alleen mogelijk om meer informatie per e-mail op te vragen. Wil je liever gebeld worden of documentatie per post ontvangen? Klik dan hier om in te loggen.
Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Opmerkingen