Operaplein, Amersfoort, ontworpen door Steenhuis Bukman Architecten

Begane grond

Tweede verdieping

Zesde verdieping

Woningbouwproject als impuls voor eenzijdige wijk

18 november 2024, 14:59

In de Amersfoortse wijk Schuilenburg is op de plek van voorheen winkelcentrum Operaplein een woongebouw gerealiseerd met een toren op de hoek en een supermarkt en een buurtruimte op de begane grond. Om te voorkomen dat de nieuwbouw de omliggende bestaande gebouwen qua uitstraling zou degraderen, heeft Steenhuis Bukman Architecten gekozen voor ‘beheerste’ en passende architectuur.

Operaplein, door Steenhuis Bukman Architecten ontworpen in opdracht van Blauwhoed, ligt in een wijk uit de jaren zestig van de vorige eeuw. Het bouwblok biedt ruimte aan een supermarkt, een buurtruimte en zestig appartementen in verschillende woningtypes. Het project betekent een verrijking van de woningdifferentiatie in de buurt. Verder omvatte de herontwikkeling een verbetering en vergroening van de openbare ruimte.

Meedenkgroep
Vanuit de politiek was gevraagd om het plan in overleg met een meedenkgroep te ontwikkelen, vertelt Steenhuis Bukman Architecten. In de periode voor de herontwikkeling van het plein was er sprake van onder andere beheersproblemen en drugsgerelateerde overlast. De meedenkgroep bestond uit buurtbewoners uit de directe omgeving van het oude winkelcentrum.

Een belangrijk argument voor de meedenkgroep om akkoord te gaan met nieuwbouw van zestig woningen was het programma met onder andere jongerenwoningen en het idee van een ‘impuls’ voor de woonomgeving. De meedenkgroep maakte duidelijk dat de buurt werd ervaren als sleets, uit de tijd, eenzijdig wat betreft bewoners en woningen, en problematisch in beheer en uitstraling.

Het ontwerpteam legde diverse hoogte- en volumevarianten voor, lichtte de varianten en hun bezonning uitgebreid toe en besprak daarvan de voor- en tegenargumenten met de meedenkgroep. Dit resulteerde in de keuze voor een slankere, hogere toren omdat hiermee de slagschaduw de bestaande woningen het snelst passeert. De laagbouw op de winkelruimte is juist zo laag mogelijk gehouden en spiegelt op die manier de woningen aan de overkant van de Operaweg.

Rustig en beheerst
De ‘architectuur’ van Schuilenburg is exemplarisch voor het moment van bouw in jaren zestig, vertelt Steenhuis Bukman Architecten. Het ontwerp is generiek, repetitief en eenzijdig in woningtypologie (‘laag-midden-hoog’) en het materiaalgebruik is niet-expressief, met bijvoorbeeld een flets getinte baksteen. De architecten wilden voorkomen dat het nieuwe gebouw de omgeving wat betreft de uitstraling zou degraderen.

Het architectenbureau heeft met de nieuwe architectuur daarom aansluiting gezocht bij de bestaande gebouwen in de buurt. Het bureau heeft gestreefd naar een passende planopzet en een architectuurvocabulaire van middelen: repetitie, proporties, een grafisch beeld en zacht materiaalgebruik. “Dus niet-expressief maar ontspannen, leunend op rust en beheersing”, aldus de architecten.

Vergroening
De toenmalige architectuur paste bij een woonomgeving waarin groen een veel nadrukkelijker rol had. De woonomgeving van Schuilenburg was echter van meet af aan verhard. Daarbij kwam nu een intensiveringsprogramma met veel meer woningen en een parkeeropgave bij de supermarkt.

“Dat was reden om het gebouw ‘ontspannen’ te houden, maar ook om met Le Far West als landschapsarchitect de directe woonomgeving aan te pakken”, vertelt Steenhuis Bukman Architecten. De openbare ruimte heeft een zo groen mogelijke, klimaatadaptieve invulling gekregen. Daarnaast is het binnenterrein van het nieuwe bouwblok voorzien van een groen dak en is gevelbegroeiing aangeplant in aansluiting op de Ariawegzijde.

Trefwoorden

winkelcentrum schuilenburg le far west appartementengebouw transformatie woningbouw supermarkt amersfoort

1	Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026! woensdag, 24 december
2	2025 in acht podcasts door Michiel van Raaij maandag, 29 december
3	2025 in tien columns door Joost Ector maandag, 29 december
4	2025 in tien columns door Marjolein van Eig dinsdag, 30 december
5	2025 in tien columns door Jarrik Ouburg over Japan / Nederland dinsdag, 30 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Vier woongebouwen in ‘Amersfoortse traditie’ door Steenhuis Bukman Architecten

11 november 2024

Robuust gebouwenensemble markeert entree tot woonbuurt in RijswijkBuiten

26 augustus 2024

Bouw 215 appartementen op oude kantoorlocatie in Amersfoort gestart

3 december 2024

Herstel en vernieuwing van een naoorlogse wijk

20 februari 2024

Steenhuis Bukman Architecten geeft woongebouwen opvallende gevelritmiek

24 juli 2023

Woongebouw van Steenhuis Bukman als ankerpunt voor Apeldoornse wijk

5 mei 2021

Nieuwbouw in Rotterdamse zuidelijke tuinstad opgeleverd

16 november 2020

Vrijstaande woonblokken als een waaier aan het park

1 mei 2019

Twee scholen ontworpen door SVP opgeleverd in Amersfoort

8 december

Zeeburger Zilt gevarieerd maar verwant gebouwenensemble

11 december 2017

Amsterdamse Nieuwbouwprijs voor project Steenhuis Bukman

8 november 2017

Steenhuis Bukman wint tender in centrum Maassluis

29 mei 2017

Delfts Schiekwartier krijgt stoere woonbuurt

16 januari 2017

Woongebouw voor Turkse ouderen klaar

24 februari 2012

Steenhuis Bukman wint Booming Amersfoort

19 april 2010

Jubileum voor Steenhuis Bukman Architecten

17 november 2009

Toon alles

Gerelateerde bedrijven

Steenhuis Bukman Architecten

Architectuur/Stedenbouw

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.