Constant Nieuwenhuys, Groot Labyr (1960), bruikleen van Kunstmuseum Den Haag

Gerbrand Burger, Untitled(red and blue) - 2023

Rob Voerman, Untitled (2020)

Pip Passchier, Sehnsucht nach der Sonne 3 (2023)

Floris Hovers, Fantasiestad (2022)

Pip Passchier, Die Kinderheit war sanft und sicher

Floris Hovers, Composed Buildings (2021-2022)

'Bouwen aan nieuwe wereld' in expositie CODA Apeldoorn

11 juni 2024, 14:43

Op zaterdag 29 juni start in CODA Apeldoorn de tentoonstelling Bouwen aan een nieuwe wereld. In de expositie is werk te zien van vijf kunstenaars, waaronder Floris Hovers en Rob Voerman. Het beroemde manifest New Babylon (1963) van beeldend kunstenaar Constant Nieuwenhuys dient als uitgangspunt voor de tentoonstelling.

In het manifest New Babylon geeft Constant (1920-2005) zijn visie op de stad van de toekomst waarin de creatieve, spelende mens centraal staat. Het New Babylon-project besloeg bijna twintig jaar, kreeg vele vormen en uitvoeringen en gaf een beeld van de voor hem ideale samenleving.

In de tentoonstelling Bouwen aan een nieuwe wereld zijn twee maquettes van Constant uit 1960 te zien die afkomstig zijn uit de collectie van Kunstmuseum Den Haag. Daarnaast is er een uniek schilderij uit 1956, gemaakt door Constant in de Italiaanse stad Alba, te zien dat CODA in bruikleen kreeg van de Fondation Constant.

Architectuur is voortdurend leidmotief
Naast het werk van Constant zijn in de expositie sculpturen, installaties en tekeningen te zien van Gerbrand Burger, Floris Hovers, Pip Passchier en Rob Voerman. Ook graficus, beeldhouwer en installatiekunstenaar Voerman (1966) reflecteert met zijn werk op een toekomstige wereld. Architectuur is voortdurend leidmotief in vrijwel al zijn werk, maar zijn werelden zijn eerder dystoptisch en apocalyptisch dan utopisch of idealistisch.

Fictieve, door destructie aangetaste, hybride bouwsels, etsen en geënsceneerde foto’s werpen een schaduw vooruit naar een nog onbekende wereld waarin niets zeker of eenduidig is. Van een ‘high tech new world’ is in het werk van Voerman geen sprake; grootse constructies staan op het punt te vervallen en tot ruïne te verworden. Zijn grafisch werk roept daarbij een diepe verlatenheid op; het zijn visioenen van door chaos en verval aangetaste landschappen en steden.

Beeldend kunstenaar en scenograaf Gerbrand Burger (1976) verwijst daarentegen in zijn werken naar een meer utopische wereld waarin ook duurzaamheid van groot belang is. Burger onderzoekt op een procesmatige manier het oppervlak van architecturale vormen en volumes waarbij materialiteit en vakmanschap de rode draad vormen. Door ingrepen te doen die spelen met schaal en perspectief onderzoekt hij de grenzen tussen kunst en design, esthetiek en functionaliteit en natuur en cultuur.

In 2023 begon hij The Thinking Forest Foundation op landgoed Welna in Epe met als voornaamste streven de bodem en biodiversiteit te verbeteren door natuurgericht, regeneratief bosbeheer toe te passen. Thinking Forest maakt gebruik van hout uit het bos dat aangelegd is voor het bouwen van kunstwerken en oproept tot nadenken over een duurzame kunstwereld. Zijn Layer Cake Utopia is een taartsculptuur opgebouwd uit lagen MDF, spaanplaat en acrylaat, gebaseerd op vormonderzoeken die leidden tot 3D-plattegronden waar bezoekers omheen kunnen lopen.

Architectuur onderzoeken en bevragen
Pip Passchier (1976) en Floris Hovers (1995) creëren beiden speelse, kleurrijke werelden die de architectuur om ons heen onderzoeken en bevragen. Passchier gebruikt elementen in haar werk die verwijzen naar onze collectieve kindertijd waarbij de vorm van het raam of kader telkens terugkeert, bijvoorbeeld als voorkant van een poppenkast of in een werk dat primair associaties oproept met een vlieger of trampoline.

In Bouwen aan een nieuwe wereld is een kleine bouwtekening van kinderspeelgoed opgenomen. Passchier vindt het cynisch en liefdevol tegelijkertijd dat we als volwassenen speelgoed maken voor onze kinderen en daarmee vaak zelf ook weer spelen. Met Bricks in the Sky verwijst Passchier naar de talloze stapels stenen en bouwmaterialen in de openbare ruimte en op bouwplaatsen.

Naïviteit weer opzoeken
Ook Hovers laat zich inspireren door speelgoed en zegt: “Kun je als volwassene de naïviteit weer opzoeken zonder je te laten tegenhouden door alle kennis en kunde die je vergaard hebt? Blijf altijd spelen!” In Bouwen aan een nieuwe wereld zijn fantasiesteden, skylines en verlaten fabrieken van Hovers te zien, waarbij hij in zijn ontwerpen continu op zoek is naar eenvoud en een evenwichtige balans tussen functie en esthetiek. Hij noemt het resultaat van die zoektocht ‘het laten verdampen van het overtollige’.

Herman Hertzberger (1932), architect van het CODA-museumgebouw, maakt tot op de dag van vandaag voor zijn ontwerpen gebruik van geometrische structuren. Die structuren en patronen zijn ook herkenbaar in de rasters van de honingraatkartonwerken van Hovers. Hij streeft naar bouwwerken die niet complex zijn, maar wel verwondering en sympathie opwekken.

Bouwen aan een nieuwe wereld is te zien van 30 juni tot en met 29 september 2024.

Trefwoorden

floris hovers coda apeldoorn kunst new babylon pip passchier tentoonstelling apeldoorn constant nieuwenhuys rob voerman expositie gerbrand burger

1	Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 10 september
2	10 nieuwe steden dinsdag, 9 september
3	Bouwend Nederland: ‘Er komt een groot tekort aan bouwers’ dinsdag, 9 september
4	Rijksbouwmeester: tijd van nieuwe steden bouwen ligt achter ons maandag, 8 september
5	Transformatie Arnhems postgebouw tot rijkskantoor De Nieuwe Post van start woensdag, 10 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Constant – Ruimtelijk ontwerp voor een betere maatschappij

30 mei 2016

Grootschalige tentoonstelling New Babylon

18 april 2016

Inzenden Apeldoornse Architectuurprijs 2025 geopend

7 juli

Nederlanders pionieren voort in Milaan

15 april 2016

NL in Milaan: Floris Hovers

9 mei 2011

(On)geluk van bewoners centraal tijdens de Dag van de Stad 2024

21 oktober 2024

Toon alles

Andere nieuwsberichten

JKMM Architects wint prijsvraag voor nieuw architectuur- en designmuseum Helsinki

12 september, 3:10

Het bureau werd bij de anonieme prijsvraag geselecteerd uit liefst 624 inzendingen. Het gebouw moet vanaf 2030 een nieuw herkenningspunt worden voor de Eteläsatama-haven in het zuiden van de stad.

Behandelcentrum van atelier PRO is poortgebouw voor wijk

12 september, 2:15

Nieuw gebouw voor Eijkman Kliniek in Nijkerk is ontworpen door atelier PRO.

Wij Maken Nederland organiseert verkiezingsdebat over nieuwe Nota Ruimte

12 september, 1:31

Op maandag 6 oktober organiseert het onafhankelijk netwerk van stad- en landmakers Wij Maken Nederland een verkiezingsdebat over de Nota Ruimte.

Natrufied Architecture wint prijsvraag voor biobased geluidsscherm

12 september, 11:51

Het ontwerp Zacht Zicht werd gekozen uit negentien inzendingen voor de Start-up Challenge 2025. Het scherm bestaat uit een houten draagstructuur, waarin vezelgewassen zijn verwerkt.

Aartsen wil doelen circulaire economie ‘actualiseren’

12 september, 10:38

"We gaan kijken wat er nodig is om het aan de ene kant realistisch te maken, zonder dat je weer zwabberbeleid gaat krijgen", zegt de demissionair staatssecretaris.