Koningswei, Tilburg

Koningswei, historische situatie

Koningswei, bestaande situatie

Koningswei, toekomstige situatie

Koningswei, landschap

Koningswei, situatie

Koningswei, parkeergarage

Tilburgs Koningsplein wordt Koningswei

22 mei 2024, 15:25

In Tilburg is begonnen met de transformatie van het Koningsplein. In het hart van de binnenstad, tussen de Piushaven en het centrum, worden twee nieuwe gebouwen gerealiseerd in een nieuw groen stadspark: de Koningswei.

Hier zullen in totaal 367 koop- en (sociale) huurwoningen worden gerealiseerd. In opdracht van Gemeente Tilburg, Amvest en TBV Wonen ontwierp LEVS architecten het noordelijke blok, awg architecten het zuidelijke blok en ZUS (Zones Urbaines Sensibles) maakte het ontwerp van het landschap en de openbare ruimte. LEVS architecten is sinds 2019 bij de planvorming betrokken. Inmiddels is de omgevingsvergunning definitief en kan er begonnen worden aan de sloop van de oostelijke strookbebouwing en een deel van de ondergronds parkeergarage. Het is een mijlpaal waar de stad lang naar heeft uitgekeken.

Lange aanloop
De herontwikkeling van het Koningsplein is al enige tijd in voorbereiding. De eerste verkenning van een mogelijke transformatie van het onder Tilburgse burgers weinig geliefde markt/winkelplein vond alweer zestien jaar geleden plaats.

Daarvoor was het plein getekend door ingrepen en bijdragen waarbij vermaarde ontwerpers als Van den Broek en Bakema en Jo Coenen betrokken waren. Het plein ontstond begin jaren zeventig na de sloop van een aantal straten die de voormalig volkswijk Koningwei vormden (Oranjestraat, Anna Pawlownastraat en Prinses Sophiastraat). De herinrichting vond plaats op basis van een stedenbouwkundig plan van Van den Broek en Bakema. Rond het plein verrezen achtereenvolgens twee bibliotheken in 1972 en in 1992, maar ook het geprezen/verafschuwde kernwandgebouw De Katterug (1975) van Van den Broek en Bakema (projectarchitect: Wim van der Jagt) en later het Kunstcluster van de hand van Jo Coenen. Coenen richtte het plein in de jaren 90 ook opnieuw in waarbij hij met een pergola trachtte de ruimte te verkleinen.

Ondanks dat alles stond het plein tot voort kort te boek als betonnen woestijn en ‘lelijkste plein van Tilburg’.

Verbindende locatie
Het Koningsplein ligt op een centrale plek in Tilburg. Het verbindt drie kenmerkende gebieden: het historisch centrum, de Piushaven en het stadspark Oude Dijk. De nu gestarte bebouwing gaat een bestaand, langgerekt blok langs de Piusstraat vervangen. De bestaande garage onder het plein wordt daarbij gehandhaafd, maar krijgt een nieuwe entree vanuit het noordblok van levs architecten. In de nieuwe situatie komt er ook een groen dek bovenop de parkeergarage waar nu nog asfalt ligt.

Plein wordt weide
Het ontwerp van ZUS voor de openbare ruimte transformeert het versteende plein in een speelweide. De betonnen woestijn wordt dus ingeruild voor een nieuw stadspark met veel groen en 150 nieuwe bomen. Dit alles wordt boven op het oude parkeerdek aangelegd. De Koningswei omsluit ook de beide nieuwe bouwblokken. Die staan daardoor niet aan, maar zoveel mogelijk op de Koningswei. Het landschap vouwt zich zo letterlijk om de hoek van zuidblok en noordblok heen. Eén element van het huidige Koningsplein blijft behouden: de stalen pergola van architect Jo Coenen krijgt in een aangepaste vorm een tweede leven. De pergola wordt opgeknapt en omgevormd tot een begroeide en bloeiende speelstructuur.

Ruimtelijke balans
Het door LEVS ontworpen noordblok sluit aan op de bestaande lijn en het hoogteprofiel van de naastgelegen Katterug van Van den Broek en Bakema. Samen met de naastgelegen, bestaande bebouwing en het zuidelijke blok ontstaan er langs de Koningswei drie hoogteaccenten. Zowel het noord- als het zuidblok omarmen met een laagbouwdeel een binnentuin voor bewoners. Terwijl er dus een verdichtingslag plaatsvindt, wordt tevens de schaalverkleining in de richting van de lage bebouwing ten zuiden van de locatie versterkt.

Robuust woongebouw
Het gevelontwerp van het noordblok kenmerkt zich door een harmonieuze combinatie van horizontale en verticale geledingen. De witte banden in de gevel benadrukken de lengte van het gebouw, terwijl robuuste metselwerkdammen voor verticale accenten zorgen. Verdiepingshoge raamkozijnen en open hoeken in de toren creëren een licht en transparant geheel.

De laagbouw omsluit de intieme, groene binnentuin met twee armen. Uitgevoerd in lichtgele baksteen en witte betonbanden oogt het gebouw fris en optimistisch. Bij de materialisatie in het gebouw zijn meerdere, duurzame materiaalkeuzes gemaakt. Op de groendaken zijn PV-panelen voorzien en wordt hemelwater gebufferd. Daarnaast wordt een grijswatersysteem ingezet om het drinkwatergebruik te verminderen.

Doorgangen
In de aansluiting tussen het noordblok en de bestaande bebouwing wordt een open doorgang voor voetgangers en fietsers aangelegd. Hierdoor ontstaat er een eenvoudige en directe verbinding naar de nieuwe Koningswei. Hiermee wordt een naadloze verbinding tussen het stadspark én en de omliggende bebouwing gecreëerd. De ingang van de ondergrondse parkeergarage loopt daarbij onder het noordblok door.

Planning
De start van de sloopwerkzaamheden staan voor de komende weken gepland. Daarna is de bouwstart voorzien voor midden 2025. De verwachte oplevering is in 2027.

Trefwoorden

tbv wonen levs architecten gemeente tilburg zus [zones urbaines sensibles] awg architecten amvest

1	VORM en NS Stations tekenen overeenkomst voor deelgebied 3 Wisselspoor Utrecht maandag, 23 juni
2	Los het woningtekort op met compacte woningen! dinsdag, 24 juni
3	Bij Tripolis heeft Hollandse Nieuwe van binnen ‘Van Eyck’ met meanderende trap verbonden met ‘MVRDV’ woensdag, 25 juni
4	Het Binnenhof – voormalig Ministerie van Justitie krijgt maatwerk klimaatinstallatie maandag, 23 juni
5	Woongebouw Prisma in Nieuw Delft toont verschillende gezichten dinsdag, 24 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Expositie voorstellen Koningsplein Tilburg

9 februari 2012

Woontoren voor starters op de Zuidas klaar

29 februari 2024

LEVS architecten bundelt projecten op Cruquiuseiland in boek

16 januari 2024

Transformatie voormalig fabrieksterrein Bensdorp belicht in boek

19 oktober 2023

LEVS architecten – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2024

23 september 2024

Bouw natuurinclusief project De Juffer in Pijnacker gestart

10 april 2024

Openingslezing Rotterdam Architectuur Maand voor Elma van Boxel

27 mei 2024

LEVS architecten

1 september 2024

Woongebouw Podium door LEVS architecten in Amsterdam Nieuw-West klaar

24 september 2024

Reizend programma verkent opgaven stedelijke regio Breda en Tilburg

22 november 2024

Heringerichte Delftsehof bij het Schieblock officieel geopend

2 april 2024

Parkeerterrein bij Schieblock wordt groene ontmoetingsruimte

16 februari 2024

Team met awg architecten transformeert steenbakkerijterrein in Rijkevorsel

2 februari 2022

Vier nieuwe vennoten voor awg architecten

6 mei 2021

Amvest ontvangt Van Abbepenning 2024 voor herontwikkeling Strijp R

4 november 2024

Bouw van project Fusion in Amsterdam Zuidoost gestart

5 maart

Woningbouwproject Lloyd Yard in Rotterdam opgeleverd

13 juni 2024

Nijmegen kiest voor plan Stadgoed DUUX van ZUS en Koschuch Architects

28 mei

Team Provast wint tender Amsterdam Muyskenkwartier met woonproject Hoeksteen

23 april

Toon alles

Gerelateerde video's

LEVS architecten

Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024

Andere nieuwsberichten

Kantoorgebouw Deltares in Delft uitgebreid met houten laboratorium

20 minuten geleden

In Delft is het Delta-lab van kennisinstituut Deltares officieel in gebruik genomen. Naar ontwerp van Wiegerinck is een bestaand kantoorgebouw op de campus van Deltares uitgebreid met een houten nieuwbouw.

BNA kritisch op voorstellen commissie-STOER: “Slim bouwen is niet plafonds verlagen”

1 uur geleden

In plaats van te beknibbelen op de kwaliteit van woningen, is er voor de brancheorganisatie voor architecten veel winst te behalen door processen beter op elkaar te laten aansluiten.

Heren 5 architecten heet voortaan SOME architects

2 uur geleden

Het in Amsterdam-Noord gevestigde architectenbureau heren 5 gaat vanaf vandaag door het leven als SOME architects. Die naam drukt beter uit wat het bureau nu is en hoe het werkt.

i29 realiseert seniorenwoning op de kavel bij de kinderen

Gisteren, 15:32

Voor een particuliere opdrachtgever ontwierp i29 architects op de kavel bij de bestaande woning een tweede woning voor de (groot)ouders. Door zorgvuldige positionering bestaat er een vanzelfsprekende verhouding tussen beide gebouwen.

Minister wil gemeente voorrang geven bij koop in kwetsbare wijk

3 uur geleden

Gemeenten moeten voorrang krijgen bij de koop van een woning in wijken waar leefbaarheid en veiligheid onder druk staan, vindt woonminister Mona Keijzer.

Rekenkamer: Limburg moet regie pakken in woningbouw

Gisteren, 17:12

De provincie Limburg moet meer de regie pakken om te garanderen dat er voldoende huizen worden gebouwd en de bouw van betaalbare woningen aan te jagen.