Het Mauritshuis

Wetenschappers: musea moeten geuren en meuren

17 november 2023, 9:19

Mensen beseffen amper hoe groot de rol is van geuren in het dagelijks leven van nu, laat staan dat ze het belang van de neus erkennen voor de beleving van geschiedenis en erfgoed. Vooral voor dat laatste moet meer aandacht komen, vindt onder anderen Inger Leemans, hoogleraar cultuurgeschiedenis aan de VU en onderzoeker bij de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).

Zo zouden musea en bijvoorbeeld bibliotheken er meer mee moeten doen, al liet bijvoorbeeld het Rijksmuseum in Amsterdam zijn bezoekers inmiddels wel de Slag van Waterloo ruiken en mochten belangstellenden in het Mauritshuis in Den Haag reeds snuffelen aan de 17e eeuw.

Het Mauritshuis plaatste bijvoorbeeld een 'geurzuiltje' bij een schilderij van een gracht, waaruit de geur van de meurende kanalen van destijds opsteeg. Die was door wetenschappers aan de hand van allerlei informatie uit die tijd kunstmatig nagemaakt. "We willen meer Mauritshuizen", aldus Leemans. "Je gaat op die manier toch naar andere dingen op zo'n schilderij kijken. " Ook kunnen musea met geur interessanter worden voor blinden en slechtzienden.

Op 28 november presenteert ze daarom, met haar internationale collega's van het project Odeuropa, allerlei onderzoeksresultaten over "de waarde van het contact met cultureel erfgoed via de reukzin". Dat gebeurt tijdens de Smell Culture Fair in Amsterdam, waar onder anderen museummedewerkers handvatten kunnen krijgen voor een "nose-on-benadering" van geschiedenis en erfgoed.

Het Odeuropa-onderzoek heeft inmiddels geleid tot drie onlinebronnen. Zo is er de Odeuropa Smell Explorer: een voor iedereen doorzoekbare database van 50.000 afbeeldingen en ruim 400.000 historische teksten in zes talen, die allemaal op geuren slaan. Verder is er nu de Odeuropa Encyclopedia of Smell History and Heritage, een verzameling verhalen over de betekenis van geuren van vroeger en van nu. Ook ziet de Odeuropa Olfactory Storytelling Toolkit het licht: een gids hoe musea en erfgoedinstellingen geur een rol kunnen laten spelen bij hun publiek.

Trefwoorden

geschiedenis museum musea geur

1	Rapport: rijke Amsterdammers leven steeds vaker apart van rest dinsdag, 30 september
2	Kabinet wil wijken erbij op 127 plekken in Nederland maandag, 29 september
3	Architectenweb symposium: klein maar fijn wonen? donderdag, 2 oktober
4	Leiden wil verhoogd busstation naast treinperrons centraal station dinsdag, 30 september
5	Nominaties Interieur van het Jaar 2025 bekend woensdag, 1 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Migratiemuseum Fenix beschouwt door MAD ontworpen Tornado als eerste collectiestuk

13 november 2023

Studio Drift krijgt eigen museum in Amsterdam

2 november 2023

Nederlands Fotomuseum verhuist naar voormalig pakhuis Santos

14 juli 2023

Paleis Het Loo – ondergrondse uitbreiding door KAAN Architecten ingepast in barok landschap

18 april 2023

V8 Architects: vestig Museum Rotterdam in Steigerkerk

4 mei 2023

Amsterdam Museum mag van de rechter renoveren

4 juli 2023

SO-IL geeft cultureel ensemble de ruimte in oude glasfabriek

20 maart 2023

OMA verbouwt museum voor Egyptische oudheden in Turijn

27 januari 2023

BiermanHenket presenteert voorlopig ontwerp verbouwing Museum Prinsenhof

23 november 2022

Schoenenkwartier bekroond als Publiek gebouw van het Jaar 2022

12 oktober 2022

KMSKA heropent na verbouwing van elf jaar

26 september 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Vocus Architecten heeft ruimtelijke structuur oud Tivolicomplex weer zichtbaar gemaakt

Gisteren, 15:10

Dinsdag is het voormalige onderkomen van poppodium Tivoli in Utrecht heropend. Het 5.200 m2 omvattend complex aan de Oudegracht, dat uit meerdere gebouwdelen bestaat, biedt nu plek aan een hotel, restaurant en twee (al aanwezige) kinderdagverblijven.

Stadsbestuur overtuigd: Museum Rotterdam moet in Steigerkerk komen

Gisteren, 14:01

Volgens onderzoek van V8 Architects zijn de ruimtes in de kerk in het centrum van de stad ‘uitstekend geschikt’ voor de huisvesting van het museum.

Invloedrijke Vlaamse architect bOb van Reeth overleden

Gisteren, 11:03

Afgelopen dinsdag is op 82-jarige leeftijd de Vlaamse architect bOb van Reeth overleden. Van Reeth behoort tot de belangrijkste en invloedrijkste naoorlogse architecten van Vlaanderen en had ook in Nederland veel invloed.

Architectenweb symposium: klein maar fijn wonen?

Gisteren, 09:30

Woensdag 15 oktober 2025 organiseert Architectenweb samen met Hogeschool van Amsterdam, MORE Architecture, UFO Urbanism en Pakhuis de Zwijger een symposium rond de opkomst van grootschalige wooncomplexen met kleine woningen en gedeelde voorzieningen.

Steden vrezen voor woningbouw door nieuwe regels netcongestie

Gisteren, 16:25

Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht vrezen dat de bouw van nieuwe woningen stil komt te liggen door netcongestie.

Dienst Toeslagen: plan voor wonen op vakantieparken onuitvoerbaar

Gisteren, 13:06

Het kabinetsplan om permanent wonen in vakantiehuisjes mogelijk te maken, is volgens de Dienst Toeslagen onuitvoerbaar.

Zuid-Holland wil in ‘oogstjaar’ 2026 plannen uitvoeren

1 oktober, 3:16

De provincie investeert onder meer in infrastructuur, woningbouw, natuur en versterking van kleine kernen.

Rijk schrijft aanbesteding uit voor nieuwe marinierskazerne

1 oktober, 2:27

Eind 2031 wil het Korps Mariniers vanuit zijn huidige kazerne in Doorn verhuizen naar een nieuw onderkomen op de bestaande Defensielocatie Kamp Nieuw-Milligen vlakbij Apeldoorn.

Landschapstriënnale 2026 strijkt neer in Arnhem

1 oktober, 11:57

Het thema van de komende editie van de manifestatie is ‘Op Waterbasis’.

Veelzijdig ontwerper Mathieu Bruls verzorgt 21e Peutz-lezing

30 september, 3:05

Bruls (1960) is een veelzijdig ontwerper, die naast gebouwen en stedenbouwkundige plannen onder meer interieurs, meubels en tentoonstellingen ontwerpt.

Ga naar het nieuws-archief