Planbureaus vinden afschaffen fossiele subsidies 'hersenkraker'

13 oktober 2023, 15:50

Het afschaffen van fossiele subsidies lijkt misschien een simpele kwestie, maar volgens het Centraal Planbureau (CPB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) is helemaal niet zo eenvoudig vast te stellen of het altijd gunstig is voor de verduurzaming van het land. Ze noemen het in een rapport ‘eerder een hersenkraker dan een no-brainer’. De planbureaus pleiten ervoor om per regeling vooral te bekijken in hoeverre het klimaat en de energietransitie gebaat zijn bij afschaffing.

Fossiele subsidies zijn regelingen waarmee de overheid op een of andere manier het gebruik van fossiele brandstoffen stimuleert. Volgens een inventarisatie die het kabinet heeft laten opstellen, gaat het om 39,7 miljard tot 46,4 miljard euro per jaar. Dat zijn vooral belastingkortingen en -vrijstellingen.

Milieuorganisaties en actiegroep Extinction Rebellion pleiten al langer voor afschaffing van dit soort subsidies. De planbureaus houden het erop dat aanpassingen ‘zinvol’ zijn.

Onderliggende kernvraag
Volgens CPB en PBL gaat de discussie nu te veel over berekende totaalbedragen en ‘te weinig over de onderliggende kernvraag: ondersteunt afschaffing van regelingen de energietransitie en daarmee het klimaatbeleid?’ Om dat te bepalen, verleggen de onderzoekers hun blik van de totaalbedragen naar de klimaatschade die vervuilers veroorzaken - en de prijs daarvoor.

Als die prijs te laag is, ontstaat een ‘klimaatbeprijzingstekort’. Zulke tekorten zien de experts onder meer door belastingvrijstellingen op brandstof voor de scheep- en luchtvaart, kortingen voor de industrie en voor energiebedrijven die stroom opwekken met kolen en gas. "Aanpassing van deze regelingen is uit het perspectief van de energietransitie dus zinvol", vinden ze.

Gratis CO2-uitstootrechten
Ook het uitgeven van gratis CO2-uitstootrechten aan bedrijven maakt vervuilen goedkoper. Onderzoeker Herman Vollebergh (PLB) noemt het Europese systeem voor emissiehandel nu al ‘supereffectief’, maar zonder gratis rechten zou het nog ‘veel harder gaan’, zegt hij.

Soms kan afschaffing averechts werken. Zo wijzen de planbureaus op de relatief lage belasting op elektriciteit voor grootverbruikers. Zolang een deel van de stroom uit fossiele bronnen komt, kan dit fossiele subsidie worden genoemd. “Maar een forse verhoging van deze tarieven remt elektrificatie en werkt daarmee de energietransitie tegen”, leggen de onderzoekers uit. Terwijl het juist ‘essentieel voor de energietransitie’ is om meer processen op stroom te laten draaien.

Bron: ANP

Trefwoorden

fossiele brandstoffen energie cpb brandstof planbureau voor de leefomgeving energietransitie pbl centraal planbureau

1	Den Bosch 'pauzeert' aanbesteding voor ontwerp gebiedsontwikkeling Citadelpoort maandag, 17 november
2	Expositie in Kunsthal belicht eerdere toeristische periode Rotterdam dinsdag, 18 november
3	Het streven naar nieuw is ouderwets donderdag, 20 november
4	Zelfsluitende Vlotterkering in Steyl vormt tevens 'balkon aan de Maas' dinsdag, 18 november
5	Kleurrijk atrium vormt hart van nieuw internationaal hoofdkantoor NXP maandag, 17 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Energiecrisis zorgt voor veel meer zonnepanelen op daken

10 oktober 2023

VEH: huiseigenaren onnodig verplicht tot aanschaf warmtepomp

4 oktober 2023

Instituten: energietransitie in Europa moet versnellen

2 oktober 2023

Energie-Nederland wil aanvalsplan voor overvol stroomnet

20 september 2023

PBL vreest honderden doden extra per jaar door klimaatverandering

14 mei 2024

Alliander: klachtenregen zonnestroom door overspannen stroomnet

7 augustus 2023

PBL: provincies zouden integralere plannen moeten maken op de langere termijn

28 mei 2024

TNO pleit voor investering in woningverduurzaming lage inkomens

1 augustus 2023

Energietransitie moet sneller en rechtvaardig, adviseren experts

13 april 2023

PwC: kosten stroom en gas zullen komende decennia flink stijgen

14 november 2023

CBS: steun voor kernenergie in Nederland neemt toe

28 november 2023

Alliander: tienduizenden straten tot 2040 open om energiebehoefte

10 maart 2023

CDA: geef kolencentrales nieuw leven in energietransitie

29 maart 2023

Energie-Nederland tevreden over investeringsplannen netbeheerders

2 november 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Studio for New Realities brengt binnenspel Plaswijckpark onder gevouwen dak

21 november, 2:00

Het Plaswijckpark in het noorden van Rotterdam biedt voor kinderen allerlei mogelijkheden om buiten te spelen. Voor dagen met minder goed weer is er nu een tweede paviljoen gerealiseerd met mogelijkheden om binnen te spelen.

Space&Matter ontwerpt ingetogen houten paviljoen voor BSO in Zeist

21 november, 9:30

Aan de rand van het dorpscentrum van Zeist, in een door woningen omzoomd binnengebied, ontwerpt Space&Matter een nieuwe buitenschoolse opvang (BSO) en gymzaal.

MoederscheimMoonen Architects benoemt vijf associates

21 november, 9:00

Om de basis van het groeiende bureau richting de toekomst te versterken heeft het nu vijf associates benoemd: Aldo Trim, Boy Hoffs, Maarten de Roij, Mike Pennings en Romano van den Dool.

ECHO Urban Design en RoosRos Architecten winnen tender Machinewerf Vlissingen

20 november, 4:30

ECHO Urban Design en RoosRos Architecten zijn samen met partners Leyten, Fullhouse, depart en Steenvlinder door de gemeente Vlissingen geselecteerd als winnende partner voor de ontwikkeling van locatie de Machinewerf in het Scheldekwartier.

Vervoersregio's Rotterdam, Den Haag en Amsterdam willen miljard extra voor OV

21 november, 11:29

Volgens burgemeester Jan van Zanen van Den Haag is 500 miljoen euro extra nodig "om niet achteruit te gaan door indexering en bezuinigingen". En nog eens 500 miljoen euro is nodig "om het OV mee te laten groeien met het aantal inwoners.

Mogelijke proef zelfrijdende pendelbussen tussen station Hoofddorp en Schiphol Trade Park

20 november, 2:15

De provincie Noord-Holland onderzoekt of het zelfrijdende pendelbussen zonder chauffeur kan laten rijden in de buurt van Schiphol. Als dit qua veiligheid en techniek haalbaar is, wil de provincie in 2027 een proef starten.

Fietsflat bij Amsterdam Centraal wordt na 25 jaar gesloopt

20 november, 1:45

Voor de door VMX Architects ontworpen fietsenstalling is geen nieuwe plek gevonden. Daarom wordt de 'fietsflat' nu gesloopt.

Maastricht grootste stijger op lijst van beste steden om te wonen

20 november, 1:15

Op de ranglijst van de Atlas voor Gemeenten steeg Maastricht de afgelopen tien jaar van de 40e naar de 34e plek. Amsterdam staat stevig op de 1e plek van de lijst.

Minder infraprojecten gaan door na bezuinigingen Prinsjesdag

20 november, 10:40

Minder infrastructuurprojecten kunnen doorgaan door bezuinigingen die met Prinsjesdag zijn doorgevoerd. Dat staat in antwoorden op Kamervragen over de begroting van het Mobiliteitsfonds.

Om malafide grondspeculatie tegen te gaan, overweegt het kabinet een bedenktijd voor kopers van grond

20 november, 9:00

Grondhandelaren splitsen landbouwgrond vaker op in kleine stukjes en verkopen die dan door aan particulieren. De kopers kunnen dan ten onrechte denken dat de gemeente op de grond wil bouwen, terwijl dat niet zo is.

Ga naar het nieuws-archief