Abonneer je nu op onze nieuwsbrieven!

Abonneren

Nee, bedankt

Ja, denk met me mee rond de
materialisering van mijn project

Axonometrie

Bloemrijke akkerrand

Houtwal

Axonometrie

Bloemrijke akkerrand

Houtwal

OD205 ontwikkelt toekomstperspectief voor agrarisch productielandschap

13 juni 2023, 16:30

In de schil van Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen staat het agrarisch productielandschap onder druk. Het Rotterdamse bureau OD205 ontwikkelde een toekomstperspectief om dit historische cultuurlandschap te behouden en versterken. Onderdeel daarvan zijn duurzame verdienmodellen voor de lokale boeren, die een sterkere rol krijgen als hoeder van het landschap.

Het karakteristieke coulissenlandschap aan de randen van Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen in Noord-Brabant, dreigt te verdwijnen. Het historische agrarisch landschap staat onder druk door strenge regelgeving, toenemende recreatie en verstedelijking. Tegelijkertijd blijken agrarische bedrijven in het gebied niet of onvoldoende te renderen. “Zonder regie transformeren deze gronden naar kwekerijen, vakantieparken en woningen”, legt OD205 uit.

Balans
Het Rotterdamse bureau voor stedenbouw en landschap ontwikkelde een economisch perspectief voor het gebied, dat kan bijdragen aan het duurzaam veiligstellen en versterken van het bijzondere mozaïeklandschap. OD205 werkte daarbij samen met de Gebiedsonderneming Duinboeren & Maatschappij – een platform van meer dan honderd boeren – en Bureau Buiten.

Het ontwerpend onderzoek werd uitgevoerd binnen het bestek van de Open Oproep Prachtige Productielandschappen van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Kern van het onderzoek was het weer in balans brengen van het productieve, natuurlijke en recreatieve landschap, waarbij een belangrijk rol voor de boeren werd nagestreefd.

Verandering op systeemniveau
In de regio zet de Stichting Duinboeren zich al jaren in voor verduurzaming in de sector van onderaf. Uit een analyse van de stichting, OD205 en gebiedspartijen bleek onder meer dat het behoud van het agrarisch productielandschap vraagt om een verandering op systeemniveau.

Meer aandacht voor de bodemkwaliteit, een veerkrachtige waterhuishouding en het stimuleren van biodiversiteit biedt kansen om de agrarische productie te verduurzamen en de diversiteit in het landgebruik te vergroten, vertelt OD205. Vervolgens kan dat het landschap ook aantrekkelijk maken als leefomgeving en recreatiegebied.

Mozaïeklandschap
Uitgaande van die analyse schetst OD205 met de studie ‘Mozaïek 2.0’ een toekomst voor dit gebied waarin een duurzaam productielandschap een nieuw verdienmodel voor de boeren biedt. Het bureau verbindt deze duurzame productie aan de versterking van het historische coulissenlandschap; het zet in op een “eigentijds mozaïeklandschap met de ondergrond (bodem en water) als inspiratie voor het nieuwe landschap, een versterkt casco van landschapselementen en landschapsdragend landgebruik.”

Als bouwstenen voor een transitie naar dit nieuwe mozaïeklandschap, dat waarde heeft voor natuur, boeren en recreanten, ontwikkelde OD205 acht uitgangspunten. Die bouwstenen zijn bijvoorbeeld het landschap als systeem, de boer als hoeder van het landschap, een nieuw verdienmodel voor landschapsbeheer door de boeren, samenwerking op gebiedsniveau en sluiting van lokale kringlopen.

Bod en spel
Samen met agrarische ondernemers uit deelgebied Manken Tiend werkte OD205 de afgelopen maanden samen toe naar een bod, aan te bieden aan de provincie. In dit bod geven de boeren aan hoe ze gezamenlijk willen werken aan een gezonde bodem, water en biodiversiteit.

Om het bod te bespreken en visualiseren bedacht OD205 het spel ‘Mozaïek Meesters’. In het spel koppelden de boeren hun huidige landgebruik (bijvoorbeeld 30 ha grasland en 10 ha aardappelteelt) aan de best passende bodemsoort in het gebied. Vervolgens werd dit aangevuld met managementmaatregelen voor bodem, water en biodiversiteit, en met landschappelijke ingrepen zoals het beheer van houtwallen, de aanleg van klompenpaden of mountainbike-routes.

Uit het spel kwam als belangrijkste wens naar voren om een afwisselend landschap te behouden, gebouwd op samenwerking tussen de gebiedspartijen en met een belangrijke rol voor de boeren als hoeder van dat landschap.

Generieke methode
OD205 ontwikkelde het toekomstperspectief in Mozaïek 2.0 op basis van een generieke methode voor de transitie naar landschapsdragend landgebruik, die ook in andere agrarische gebieden kan worden toegepast, zo meldt het bureau.

Trefwoorden

productielandschap noord-brabant coulissenlandschap recreatie bureau buiten gebiedsonderneming duinboeren & maatschappij od205 nationaal park loonse en drunense duinen natuurgebied boeren ontwerpend onderzoek stimuleringsfonds creatieve industrie mozaïeklandschap agrarisch

1	Woontorens The Grace worden lager dan gepland vrijdag, 26 april
2	Mecanoo en De Urbanisten presenteren masterplan voor De Kaai in Rotterdam woensdag, 1 mei
3	Wageningen Campus krijgt verzamelgebouw met houten constructie dinsdag, 30 april
4	Nieuw Museumpark Vonk in Eindhoven krijgt biobased museumgebouw dinsdag, 30 april
5	Blijft er ruimte voor stenige gebouwen? dinsdag, 30 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Kennisatelier over woningbouw op erf van actieve boerderij

20 april 2023

Ontwerpaanpak OD205 voor revitaliseren bedrijventerreinen

13 oktober 2023

Ruim negentig gemeenten willen uitstel provinciale gebiedsplannen

31 maart 2023

KettingHuls realiseert woongebouw op boerenerf in Oosterwold

1 maart 2021

Grondgebruik in Flevoland gaat flink veranderen

6 maart 2019

Brabantse Staten keuren begroting goed en steunen bouw nieuw dorp

6 november 2023

Plannen voor hervorming gebied rond A59 nog steeds niet in orde

15 februari

CRa pleit bij kabinet voor 'New Deal' tussen boer en maatschappij

10 september 2020

Nieuwe coalitie wil Brabant weer ‘open’ krijgen met natuurherstel

1 september 2023

'Boeren willen vernieuwing in de landbouw’

19 juni 2018

Brabant gaat in gesprek over transitie landelijk gebied

27 maart

Collectief pleit voor meer agrarisch natuurbeheer

2 augustus 2023

Design Challenge voor opgaven in Henriëttewaard

26 januari

IABR 2024 in teken van thema Nature of Hope

14 juli 2023

Brabant verlengt programma voor versnelde woningbouw

19 juli 2023

Overijssel ziet biodiversiteit weer afnemen, ondanks maatregelen

6 oktober 2023

Woningbouw op landgoed Coudewater bij Rosmalen kan starten

8 januari

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Casa tamariu ligt als een monoliet in het Spaanse kustlandschap

Vandaag, 15:34

In 2021 gaf een aantal particulieren uit Nederland architectenbureau Keizer Koopmans de opdracht voor hen een gezamenlijke vakantiewoning aan de Costa Brava te ontwerpen.

Architecten plegen interventies in Museumpark voor Rotterdam Architectuur Maand

Vandaag, 14:35

Tijdens de Rotterdam Architectuur Maand in juni plegen verschillende architecten interventies in het Museumpark. De installaties en andere bouwwerken maken deel uit van een wandelroute die door het Rotterdamse park wordt uitgezet.

MoederscheimMoonen ontwerpt woon-werkgebouw in drie volumes

Vandaag, 11:10

In de wijk Buiksloterham in Amsterdam-Noord komt op een langwerpige kavel een woon-werkgebouw, met het hoogteaccent aan het water. MoederscheimMoonen heeft het definitief ontwerp afgerond en de omgevingsvergunning is verleend.

MVSA Architects ontwerpt kantoorgebouw met uitzicht op het IJ

Vandaag, 10:38

MVSA Architects en ontwikkelaar Breevast hebben het ontwerp voor 49 North in de Amsterdamse wijk Buiksloterham gepresenteerd. In het gebouw aan het IJ komen kantoren en een restaurant in de plint.

Installateurs zien geen stagnatie in de verkoop van warmtepompen

Vandaag, 15:22

Woensdag meldde de Vereniging Warmtepompen dat de verkoop van warmtepompen stagneert door lage gasprijzen, politieke onzekerheid en zorgen over het volle stroomnet.