State of Architecture ontwerpt uitbreiding cyclotron-gebouw TU/e

19 april 2023, 14:45

Het architecten- en ingenieursbureau State of Architecture heeft de architectenselectie voor de uitbreiding van het cyclotron-gebouw van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) gewonnen. Het ontwerp verwijst met een massieve vorm en robuuste materialisering naar het essentiële onderdeel van de uitbreiding: de zogenoemde ‘bunker’ voor de deeltjesversneller.

De TU/e beschikt al sinds 1966 over een cyclotron, een deeltjesversneller voor kernfysisch onderzoek. Van tijd tot tijd zijn zowel de versneller als het gebouw vernieuwd. Voor de nieuwste KIUBE Cyclotron heeft Accelerator Technologies (AccTec), dat de deeltjesversneller exploiteert, ook een nieuwe bunker en gebouwuitbreiding nodig.

Sober en hermetisch
Het ontwerp van State of Architecture voor de uitbreiding geeft het gebouw een sobere uitstraling, met een sterke repetitief en modulair karakter van het gevelbeeld. Dit sluit aan bij het grid en de structuur, die het bestaande gebouw van AccTec kenmerken.

Door in de repetitie van betonnen elementen de buitenwanden schuin naar binnen te plaatsen, ontstaan over één laag subtiele knikken in de gevel. Die accentueren de openingen in de gevel en leiden de blik naar de achterliggende functies.

De gevelopeningen contrasteren met de massiviteit van de gebouwuitbreiding – en de betonnen kern die de cyclotron huisvest. Als verwijzing naar deze ‘bunker’ voor de cyclotron heeft State de gehele uitbreiding ontworpen als een monolitisch volume uit overwegend beton. Deze uitstraling wordt van het exterieur doorgezet naar het interieur, dat echter tegelijkertijd licht en transparant is.

Losgekoppeld
De uitbreiding is als aanbouw direct met het hoofdgebouw verbonden, maar vormt door een luchtsluis toch een duidelijk ‘losgekoppeld’ bouwvolume. Een nieuw trappenhuis, dat centraal in het ontwerp is gepositioneerd, combineert de twee routes van de oude trappenhuizen in een nieuwe, efficiëntere routing.

Het geopende trappenhuis en de luchtsluis verrassen de gebouwgebruiker met een lichte en heldere binnenzijde in contrast met de gesloten buitenzijde. De expeditie-entree heeft State geplaatst in de zijgevel, waarbij de opening is weggewerkt in de repeterende gevelstructuur.

De luchtsluis, die de koppeling tussen het hoofdgebouw en de uitbreiding vormt, maakt het ook mogelijk om de aanbouw aan het einde van zijn levensduur eenvoudig en volledig te ontmantelen, zegt State. Zonder de bestaande structuur aan te tasten kan zo de voormalige situatie – van voor deze uitbreiding – worden teruggebracht.

Trefwoorden

tu/e cyclotron eindhoven laboratorium onderzoeksgebouw technische universiteit eindhoven deeltjesversneller state of architecture

1	2025 in acht podcasts door Michiel van Raaij maandag, 29 december
2	2025 in tien columns door Joost Ector maandag, 29 december
3	2025 in tien columns door Marjolein van Eig dinsdag, 30 december
4	2025 in tien columns door Jarrik Ouburg over Japan / Nederland dinsdag, 30 december
5	Architectenweb Awards 2025 – een terugblik woensdag, 31 december

Gerelateerde nieuwsberichten

WaterLab Universiteit Twente ontworpen als 'vitrine' voor onderzoekers

14 april 2023

Energielab van TU Delft getransformeerd door HP Architecten

8 maart 2023

Helder georganiseerd interieur voor TNO Leiden door Hollandse Nieuwe

8 februari 2023

De brutalistische Bunker en zijn 'Maaskantse' toren

23 januari 2023

Bouw 735 studentenwoningen op TU/e-campus gestart

23 november 2022

Nieuwe woningen op plek voormalige kerk in Eindhoven

21 juli 2023

Onderwijs- en onderzoeksgebouw KU Leuven wordt officieel geopend

21 november 2022

Cepezed mag House of Quantum op campus TU Delft ontwerpen

27 september 2022

Aanpasbaar laboratorium voor onderzoek naar gezonde interieurs door Superimpose opgeleverd

25 juni 2021

Revitalisatie van labgebouw door omvangrijke uitbreiding en renovatie

21 april 2021

Cepezed ontwerpt lab- en kantoorgebouw voor nieuw Medical Business Park Amsterdam

16 februari 2021

BlueCity opent lab voor ontwikkeling biobased materialen en producten

26 november 2020

TNO bouwt lab voor bouwinnovatie op campus TU Delft

23 maart 2020

MVRDV ontwerpt Matrix I op Amsterdam Science Park

15 juli 2019

W-hal van TU Eindhoven is rijksmonument

20 augustus 2018

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.