Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Prijsuitreiking Architectenweb Awards 2024
Impressie van een feestelijke avond
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Studio Nauta
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
LEVS architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
De Zwarte Hond
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Studio Nauta
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Sabine Geerlings landschapsarchitectuur
zelfstandig landschapsarchitect in Haarlem
Machiels Building Solutions
HA-HA
Design & Development
My Cloud Factory
Schroefbare stalen deuren
AbyC Architectenbureau
architecture by co-creation
Architect ir. Niek Hilgen
Sabine Geerlings landschapsarchitectuur
zelfstandig landschapsarchitect in Haarlem
Dijkman Coating
Omdat het altijd beter kan!
HA-HA
Design & Development
Machiels Building Solutions
Maarten van Kesteren architecten
My Cloud Factory
Schroefbare stalen deuren
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Dirk van Peijpe over Getijdenpark M4H, De Kaai en Hofbogenpark
Gesprek met Daan Zandbelt over hoogbouw als emotie
Gesprek met Fenna Haakma Wagenaar over woonkwaliteit in hoogbouw
Gesprek met Erik Moederscheim over ruimte laten binnen strategische visies
Gesprek met Christian Rapp over hoogbouw in Berlijn, Den Haag en Antwerpen
Gesprek met Daan Zandbelt over hoogbouw als emotie
Gesprek met Fenna Haakma Wagenaar over woonkwaliteit in hoogbouw
Gesprek met Paul van Bergen over de verduurzaming van gebouwen
Gesprek met Erik Moederscheim over ruimte laten binnen strategische visies
Gesprek met Ronald Huikeshoven over hoogbouw binnen gebiedsontwikkeling
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Délifrance Maleisië
Aviva Studios (Factory International)
Interieurconcept voor Securitas
Schuh-Mann, Stadt
Verkeersveiligheid en klimaatadaptatie Lengelseweg
Instructiegebouw Yuverta MBO
CPO VondelStaete, Amersfoort
Heropgebouwde villa met passende gevelbekleding
Kantoorinterieur met een brede functie bij Meant2B
Woonbuurt Tuinen van Genta Breda
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Uitvoering 19-1 BRAND/ROOK
Brand-, en rookwerende (Sa/S200) deurnaald voor aanslag en wisseldeuren
Ravatherm XPS | vloerisolatie
Vuré Noir
Thermisch gemodificeerd duurzaam Vurenhout
De nieuwe Linz-collectie van Porcelanosa
Geometrische wandtegels geïnspireerd op de Ikat-textieltechniek.
Envirosport rubber sportvloeren
Dempend, slijtvast en eenvoudig in onderhoud
GROHE Rapido Doucheframe: Snel, Eenvoudig, Veilig
Installatie in 3 eenvoudige stappen
Profiled Window
Dakraam gootstukken voor sandwichdakpanelen
Jansen VISS vliesgevelsysteem
Busch-Welcome IP 2.0
Eén look & feel voor alle schermen
TRIBAR balustrades
Strak en met een mooie eindeloos doorlopende belijning
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Symposium Hervertellingen
Pakhuis de Zwijger
Bouwhuiscafé: De opmars naar een verdere verdichting van de binnenstad
ACEC gebouw, Roggestraat 44, Apeldoorn
Cradle to Cradle Café - Toekomstbestendig bouwen met C2C, BREEAM & WELL
The Social Hub, Wibautstraat 129 1091 GL Amsterdam
Het dak op!
Groot Heiligland 47 - 2011 EP Haarlem
Mooi Mokum – een alternatief bouwbesluit voor woongeluk
Arcam
14e editie Carbon Stories; The Value of Carbon
Keilepand, Keilestraat 9f, 3029 BP Rotterdam
Mooi Mokum – een alternatief bouwbesluit voor woongeluk
Arcam
Cradle to Cradle Café - Toekomstbestendig bouwen met C2C, BREEAM & WELL
The Social Hub, Wibautstraat 129 1091 GL Amsterdam
Het Paradijs van de Arbeider: Tuindorpen en Tuinsteden
Oostzaanstraat 45 1013 WG Amsterdam
Het dak op!
Groot Heiligland 47 - 2011 EP Haarlem
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Stageplaats voor architectuurstudent
Vakwerk zoekt ambitieuze architect!
Vakwerk zoekt een top ontwerper!
XML zoekt jr. architect / technisch ontwerper
Architect met goede modelleer skills
Technisch Ontwerper / Modelleur
Assistent architect / modelleur
Dreessen Willemse Architecten zoekt een ervaren architect
Architect / Projectleider
Architect bij HA-HA Design & Development
Apto Architects zoekt een Architect in architectuur team
Elephant zoekt architect.
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Hans van der Heijden
Copyright: Maarten van Haaff
Krijgt Kröller-Müller de opdrachtgever die het verdient?
17 januari 2023, 9:00
Architect Marjolein van Eig heeft in twee columns niet slechts geklaagd over de keuze voor haar Japanse collega Tadao Ando als ontwerper van de uitbreiding van het Kröller-Müller Museum, maar vooral over de gevolgde procedure bij zijn aanstelling. Marjolein en ik zijn goed bevriend. Ik discussieer graag met haar, zij heeft altijd gelijk, maar nu niet.
Marjolein zet Tadao Ando weg als een starchitect op leeftijd, als een milieuvervuilende one-trick-pony die alleen in beton kan bouwen. Volgens haar is het beter om Nederlandse architecten in te schakelen. Zij verzekert: “Deze anti-starchitects zullen zorgen voor meer dan spektakel. Zij zullen zorgen voor een zachte, natuurvriendelijke, inclusieve, vrolijke, tactiele en ruimtelijke revolutie in de bouw- en museumwereld.” Vrolijk? Ik zou zeggen: gelukkig blijft de Hoge Veluwe wéér zo’n duurzaam niet-spektakeltje bespaard.
De bezwaren tegen de kwaliteiten van collega Ando en de aanstellingsprocedure zouden twee verschillende dingen moeten zijn. Marjolein suggereert dat de vermeende heimelijkheid van het Kröller-Müller Museum rond de aanstelling van de ‘ouwe starchitect’ niets anders dan bekrompen rotzooi kan opleveren. Maar uiteindelijk lijkt mij dat toch werkelijk een kwestie van opvatting en smaak.
De kernvraag in deze kwestie is hoe blij men moet zijn met de aanbestedingspraktijk die zich in Europa heeft gevestigd. Een serieuze visieontwikkeling door een architect is zeldzaam geworden. Dat komt niet alleen door de ervaringseisen die gesteld worden. Het heeft ook te maken met de koppeling tussen de voorontwerpen die bij de aanbesteding verlangd worden en het in te dienen honorarium. Door die koppeling krijgt de aanbestedingsuitvraag het karakter van een bestek. Afwijkingen van het bestek zijn niet toegestaan. Het honorarium is bindend. In mijn tijd als Jaarboekredacteur heb ik de gevolgen kunnen zien. De Nederlandse musea, spoorwegstations en scholen worden door een beperkt aantal bureaus gerealiseerd. De resultaten zijn op hun best smaakvol en degelijk. Keurig!
Het kan anders. Marjolein weet dat. Toen wij samen aan het Bluecoat Arts Centre in Liverpool werkten hadden wij een opdrachtgever die de aanbestedingsregels laagdrempelig had laten opstellen en onverkort koos voor een architectenbureau zonder ervaring in de kunstsector. Directeur Bryan Biggs was de eerste en laatste opdrachtgever ooit die mij na een meningsverschil vertelde: “Ik begrijp niks van wat je daarnet zei, maar als het zo belangrijk is als jij beweert, dan wil ik dat het gebeurt en dat jullie niet toegeven.” De belangrijkste subsidiegever, Arts Council of England, eiste niet het best mogelijke gebouw, of de beste architect, maar het best mogelijke
proces
. Wij waren vanaf de haalbaarheidsstudies tot en met de oplevering betrokken. Bouwbudgetten en honoraria volgden die dynamiek.
Ook deze aanpak leverde lokaal kabaal op. Onze aanbestedingsconcurrent Tony Fretton (en hij niet alleen) meende dat hij véél beter in staat was om dit ontwerp te maken en dat Bluecoat zich had laten leiden door subjectieve voorkeuren. Is dat erg?
Destijds vond ik van niet. Ik snapte de reserves van Tony en zijn collega’s wel en ik heb voor, tijdens en na de oplevering van Bluecoat Arts Centre genoten van het debat over ons ontwerp. Dat debat hoort bij het vak van Marjolein en mij. Het lijkt mij productiever om te zijner tijd over het uitgekristalliseerde ontwerp te discussiëren en het Kröller-Müller Museum aan zijn beloftes te houden dan om nu al een kruistocht tegen het eigenwijze engagement van het museum te organiseren. Wie weet zorgt het in Nederland weer voor een echt architectuurdebat.
Zonder dat het tegendeel is bewezen acteert hier een opdrachtgever die weet wat hij wil. Dat het Kröller-Müller Museum een architect in vertrouwen neemt om vanaf het investeringsinitiatief bij te dragen lijkt mij precies wat dit museum verdient. Ik kijk uit naar het resultaat.
Hans van der Heijden is architect en oprichter van
Hans van der Heijden Architecten
. Daarnaast is hij parttime hoogleraar Architectuurontwerp aan de Universiteit Antwerpen. Ook is hij voormalig columnist van Architectenweb.
Trefwoorden
hans van der heijden
tadao ando
aanbestedingen
europese aanbestedingen
hans van der heijden architect
hoge veluwe
kröller-müller museum
Best gelezen
1
Definitief ontwerp voor vernieuwing Centrale Bibliotheek Rotterdam is klaar
dinsdag, 26 november
2
OMA ontwerpt woontoren The Martin in Bajeskwartier als 'Japanse puzzel'
donderdag, 28 november
3
Waldorp Four wordt grootste prefab woningbouwproject van Nederland
donderdag, 28 november
4
Bouw EDGE Coolsingel in Rotterdam officieel gestart
maandag, 25 november
5
Bouw van landschappelijke woonbuurt in Nijmegen-Noord gestart
donderdag, 28 november
Gerelateerde nieuwsberichten
Edelherten vreten door Berlage ontworpen tuinen op Veluwe kaal
31 juli 2023
Het gebouw als kunstwerk
16 januari 2023
Kröller-Müller Museum: ‘We zien een architect als een kunstenaar, en een kunstenaar kiezen we altijd zelf’
10 januari 2023
Ouwe starchitects
8 december 2022
Tadao Ando onderzoekt uitbreiding Kröller-Müller Museum
29 januari 2018
Bjarne Mastenbroek: verander aanbestedingspraktijk in Nederland
19 januari 2023
Rietveld Paviljoen gaat donderdag weer open
12 oktober 2010
Paviljoen Rietveld Kröller-Müller gerestaureerd
11 september 2009
Edelherten vreten door Berlage ontworpen tuinen op Veluwe kaal
31 juli 2023
Het gebouw als kunstwerk
16 januari 2023
Kröller-Müller Museum: ‘We zien een architect als een kunstenaar, en een kunstenaar kiezen we altijd zelf’
10 januari 2023
Ouwe starchitects
8 december 2022
Tadao Ando onderzoekt uitbreiding Kröller-Müller Museum
29 januari 2018
Bjarne Mastenbroek: verander aanbestedingspraktijk in Nederland
19 januari 2023
Rietveld Paviljoen gaat donderdag weer open
12 oktober 2010
Paviljoen Rietveld Kröller-Müller gerestaureerd
11 september 2009
Toon alles
Andere nieuwsberichten
Knelpunten en oplossingen natuurinclusieve gebiedsontwikkeling belicht in boek
29 november, 2:48
Bij nai010 uitgevers is het boek Natuurinclusieve gebiedsontwikkeling verschenen.
Alain Blom ontvangt Studenten Maaskantprijs 2024
29 november, 11:40
De Studenten Maaskantprijs 2024 is uitgereikt aan Alain Blom. De aan de Rotterdamse Academie van Bouwkunst (RAVB) verbonden Blom ontving de prijs voor zijn project Co*Haty.
Architect@Work strijkt in 2025 neer in De Kromhouthal in Amsterdam-Noord
29 november, 10:55
Op donderdag 30 en vrijdag 31 oktober 2025 vindt Architect@Work plaats in De Kromhouthal in Amsterdam-Noord. Het wordt de tweede editie van het event in de metropoolregio Amsterdam.
Krijn Geevers en Katrien van Dijk benoemd tot associate bij Architectuur Maken
29 november, 9:57
Architectuur Maken heeft twee associates benoemd. Vanwege het toenemende aantal projecten krijgen Krijn Geevers en Katrien van Dijk deze leidinggevende rollen bij het Rotterdamse bureau.
Woningbezitters Groot-Brittannië dragen huis massaal over aan kinderen
29 november, 1:21
Britse woningbezitters geven, vooruitlopend op kabinetsplannen om de overdrachtsbelasting te verhogen, op grote schaal hun huizen aan hun kinderen.
Kabinet zet streep door verplichte nestvoorziening bij nieuwbouw
29 november, 9:02
Woonminister Keijzer ziet het plaatsen van verblijfplaatsen voor dieren als duurzaamheidseisen ‘die niet verplicht zijn vanuit Brussel’.
KAW en BuurtBoost starten samenwerking voor snelle buurtverbetering
28 november, 11:32
De ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst is volgens beide partijen een belangrijke stap in hun gedeelde missie: “het creëren van buurten waarin iedereen woongeluk kan ervaren.”
RIVM: klimaatverandering raakt mensen in bestaansonzekerheid hard
28 november, 9:18
Het RIVM ziet niet alleen problemen opdoemen, maar ook ‘kansen om de leefomgeving en gezondheid te verbeteren’ door klimaatmaatregelen.
Nieuwbouw bij woningzoekers populairder dan bestaande bouw
27 november, 12:40
Nieuwbouw is bij woningzoekers populairder dan bestaande bouw, zowel wat betreft wijk als woning. De aanschaf van een nieuwbouwwoning kost wel veel tijd en energie.
Makelaars: impact bankroeten op leegstand in winkelstraat beperkt
26 november, 1:40
Het toenemende aantal faillissementen in de detailhandel zorgt vooralsnog niet voor een explosieve toename van de leegstand in de Nederlandse winkelstraat.
Ga naar het nieuws-archief
Hans van der Heijden
Architect
1
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur