Bund Deutscher Mädel danst tijdens de Reichsparteitag, 1938

Hitler spreekt tijdens de ceremonie van de eerstesteenlegging bij de Volkswagenfabriek in Fallersleben. Op de voorgrond een Volkswagen Kever, 1938

Poster voor Olympische Spelen in Berlijn, 1936

Reclameposter met zeppelin, circa 1933

Symbolenkaart voor gevangen in preventieve hechtenis, 1937

Rol van vormgeving in het Derde Rijk bij Design Museum Den Bosch

27 juni 2019, 16:09

Vormgeving is op vele gebieden door het nazisme gebruikt om mensen te verleiden, te imponeren en te overtuigen. Design Museum Den Bosch wil met de omvangrijke tentoonstelling ‘Design van het Derde Rijk’, na de zomer, laten zien hoe doordachte vormgeving een belangrijke rol heeft gespeeld in de enorme opkomst – en ineenstorting – van het Derde Rijk.

Design Museum Den Bosch presenteert met ‘Design van het Derde Rijk’ een tentoonstelling , waardoor sommigen ongetwijfeld de wenkbrauwen zullen fronsen. Moet een museum tonen hoe uitgekiend en ver doorgevoerd de vormgeving van een kwaadaardige ideologie is?

Echter, als je volmondig ‘dit nooit weer’ wilt kunnen zeggen, moet je proberen te doorgronden hoe de processen van beïnvloeding destijds werkten, stelt het Bossche museum. Daartoe presenteert het een tentoonstelling met een ruime selectie objecten, van architectuurelementen tot affiches en van meubels tot instructies voor SS’ers.

Ontwerp in de breedte en tot in detail
Ontwerpen tonen hoe de nazi’s teruggrepen op de classicistische vormgeving als machtsvertoon en symbool voor een nieuwe Duitse cultuur. Hitler wilde imposante gebouwen die de tand des tijds zouden weerstaan; dat bracht Albert Speer op zijn 'Ruinenwert'-theorie, waarbij bouwwerken zo worden ontworpen en gebouwd, dat ze als ruïne nog indrukwekkend zijn.

De vele tijdschriften die in de tentoonstelling zijn opgenomen laten zien dat de nazi’s een ver doorgevoerd doelgroepenbeleid hadden. “Van moeders tot soldaten, van jonge meisjes tot internationale bezoekers: iedereen werd op een eigen manier aangesproken”, legt het museum uit.

De instructieboeken van de SS laten goed zien hoe precies elk onderdeel van de beeldvorming rond de nazi’s werd ontworpen. Bij de massabijeenkomsten werd niets aan het toeval overgelaten. De films van Leni Riefenstahl gaven daar weer een zorgvuldig geregisseerd beeld van.

Tegenstellingen
Het Derde Rijk – en het design daarvan – kende grote tegenstrijdigheden. Het nazisme steunde op een deels bedachte en gecultiveerde geschiedenis, maar was tegelijkertijd fanatiek gericht op de toekomst; het was vervuld van romantiek, maar vertoonde een hang naar moderne technologie.

Het nazisme toonde naar buiten en verleidelijk beeld van vertier, voorspoed en vooruitgang, terwijl het vanaf het vroegste begin al concentratiekampen inrichtte. De tentoonstelling is ingedeeld aan de hand die tegenstellingen; “ze laten zien hoe het nazisme binnen twaalf jaar eerst tot een enorme ontwikkeling en vervolgens tot een daverende ineenstorting kwam”, aldus het Design Museum Den Bosch (voorheen Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch).

Publieksprogramma
Bij de tentoonstelling verzorgt het museum een uitgebreid publieksprogramma met activiteiten voor alle doelgroepen. Ieder programmaonderdeel – voor individuele bezoekers, families, scholieren en studenten en andere specifieke bezoekersgroepen – start vanuit informeren, beschouwen en analyseren.

Dat leidt, stelt de organisatie, middels dialoog tot meer kennis en begrip van deze historische periode, maar de bezoeker krijgt daarmee ook meer inzicht in design en de werking van vormgeving in de huidige tijd.

De tentoonstelling in het Design Museum Den Bosch loopt van 7 september 2019 tot en met 19 januari 2020.

Trefwoorden

design museum den bosch design nazisme tentoonstelling vormgeving

1	The Pulse of Amsterdam op de Zuidas officieel opgeleverd vrijdag, 15 november
2	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
3	Team onder leiding van KAAN Architecten ontwerpt geavanceerd onderzoeksgebouw in Lausanne maandag, 18 november
4	Museum Kruithuis ’s-Hertogenbosch officieel geopend na zorgvuldige transformatie dinsdag, 19 november
5	Sereen toevluchtsoord hoog boven de stedelijke drukte woensdag, 20 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Daan Roosegaarde ontwerpt installaties waarin je weg kunt lopen van je eigen schaduw

21 juni 2019

Tentoonstelling over twee bejubelde en verguisde bouwprojecten

6 juni 2019

Groninger Museum presenteert Mondo Mendini

31 mei 2019

Kunsthal presenteert tentoonstelling over Piranesi

7 mei 2019

Bauhaus-Museum staat als een monoliet op een breukvlak in Weimar

11 april 2019

Design Museum Den Bosch verhuist naar nieuw gebouw

19 december 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Een houten villa genesteld in het bos

Vandaag, 17:31

Het ontwerp van Kumiki Architecture voor Bosvilla Oostvoorne is erop gericht dat de familiewoning als het ware opgaat in de natuur. De volumes van de benedenverdieping liggen iets verzonken en de gevel is bekleed met gebrand hout.

Mecanoo presenteert bouwfoto’s van het Doris Duke Theatre in Becket, Massachusetts

Vandaag, 15:17

De bouw van het nieuwe Doris Duke Theatre in het Amerikaanse Becket, Massachusetts naar ontwerp van Mecanoo vordert gestaag.

Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer

Vandaag, 13:15

De belangrijkste ingrepen zijn het terugplaatsen van de hoofdentree naar het Lange Voorhout en het verbouwen van het deel tussen het monument en de uit 1997 stammende bouwdeel door Aldo en Hannie van Eyck.

Prestigieuze Galerij der Koningen in Museo Egizio na herontwerp door OMA officieel geopend

Vandaag, 11:15

Het ontwerp door David Gianotten en Andreas Karavanas van OMA, in samenwerking met Andrea Tabocchini Architecture (ATA), plaatst de sculpturen in een heldere eigentijdse interpretatie van hun oorspronkelijke architectonische context.

Tekort aan grond blijft bouw sociale huurwoningen dwarszitten

Vandaag, 16:27

Vorig jaar lukte het corporaties om meer woningen te bouwen, maar het waren er volgens branchekoepel Aedes toch nog steeds veel te weinig.

Tender voor woonblokken op twee van de laatste kavels Eenhoorngebied Amsterdam

Vandaag, 14:41

Gezocht wordt naar een partij die op de kavels 2a en 6 voor 8.858 m² aan woningen en voorzieningen wil realiseren.

Woonbond stapt uit overleg over huren in sociale sector

Gisteren, 16:08

Volgens de belangenorganisatie voor huurders blijft het kabinet koersen op een torenhoge huurstijging. Dat is voor de bond onacceptabel.

Ruim 3.000 huurwoningen minder op de markt

Gisteren, 09:35

Sinds de introductie van de Wet betaalbare huur deze zomer zijn per saldo meer dan 3.000 huurwoningen van de markt verdwenen. Met name het aanbod van duurdere huurwoningen is afgenomen.