Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Prijsuitreiking Architectenweb Awards 2024
Impressie van een feestelijke avond
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Studio Nauta
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
LEVS architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
De Zwarte Hond
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Studio Nauta
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
WANDD B.V.
Design behang op maat
RHAW architecture
Bloot Architecture
De Deur in Huis
Studio OXS B.V.
StijnvandenBoogaard Architecture
RHAW architecture
Bloot Architecture
WANDD B.V.
Design behang op maat
Studio OXS B.V.
StijnvandenBoogaard Architecture
De Deur in Huis
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Daan Roggeveen over zijn werk in Nederland en in China
Gesprek met Jalal Fitoury over de gevels van hoogbouw
Gesprek met Tim Vermeend over bouwen met hout
Gesprek met Karin Dorrepaal en Saskia Oranje over het opschalen van duurzaam bouwen
Gesprek met Richard Koek over Haagse hoogbouw
Gesprek met Jalal Fitoury over de gevels van hoogbouw
Gesprek met Tim Vermeend over bouwen met hout
Gesprek met Fenna Haakma Wagenaar over woonkwaliteit in hoogbouw
Gesprek met Richard Koek over Haagse hoogbouw
Gesprek met Karin Dorrepaal en Saskia Oranje over het opschalen van duurzaam bouwen
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Jaren '30 en levensloopbestendig
Huis 20 x 3: Dutch Daylight Award
De Wauwel
Bosvilla met elegante schuifluiken
Keuzes buiten de comfortzone bij dit techbedrijf
Nieuwbouw kantoor, Barneveld
Duurzame versterking van de Arnhemse Rijnkade
Cantilever Villa Noordwijk
De Waag, Den Burg
Kempische architectuur als ketting in 't landschap
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Tavolaâ„¢ Closed Baffles
Breng kracht, geluid en stijl samen
Isomix Daksysteem
Isolerend en drukvast onder afschot
Plateaulift TR-9
Compact multitalent
THERM+ A-I & A-V
Aluminium vliesgevel
EQUITONE gevelpanelen voor elke woning
Ontdek het gamma vezelcement gevelpanelen voor woningbouw
Klöber CoMeet Recyclate stoel
Zitting en rugleuning geproduceerd uit 100% post consumer materiaal
FalcoLevel Eco
Budgetvriendelijk etage fietsenrek
öcocolor valdempende houtsnippers
klimaatadaptief, veilig en duurzaam houtsnipper bodemmateriaal
Pretty Plastic - Basic Third / Green
Building from Waste: gemaakt van 100% gerecycled PVC
Kozijnen van bio-attributed PVC
Kozijnen van Bio- attributed PVC van Kömmerling door Kumij toegepast in een project van BAM
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Sport- en speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Lanceringsfeest Gebouwen door Vrouwen
Keilepand, Keilestraat 9f, 3029 BP Rotterdam
Mooi Mokum – een alternatief bouwbesluit voor woongeluk
Arcam
Architectenweb symposium: Post-Growth City
Pakhuis de Zwijger
Jansen NL/BE architecten themamiddag
Tolhuistuin, IJzaal te Amsterdam
Horizon Haven-Stad 2075
Arcam
Jansen NL/BE architecten themamiddag
Tolhuistuin, IJzaal te Amsterdam
Architectenweb symposium: Post-Growth City
Pakhuis de Zwijger
3D-modelleren, hoe gemakkelijk is het?
Online
Mooi Mokum – een alternatief bouwbesluit voor woongeluk
Arcam
BouwBeurs 2025 - Hart voor de bouw
Koninklijke Jaarbeurs, Utrecht
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Junior architect met 2-3 jaar werkervaring
Vacature bouwkundig modelleur
BiermanHenket zoekt een Financieel administratief medewerker (24 uur per week)
XS zoekt projectleider horeca/retail
Furniture Solution Specialist
Vacature: Senior Bouwkundig Medewerker/ projectleider
Proof of the sum zoekt architect!
Site Practice zoekt medior architect met 3-6 jaar ervaring (Amsterdam)
(Jr.) Architect
Medior Architect
Junior Architect | rudy uytenhaak + partners architecten
Interieur Architect met een missie!
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Horta's eigen woning en atelier, nu het Horta Museum
Copyright: Explore Brussels
Huis Tassel
Copyright: Karl Stas
Huis Tassel
Copyright: Henry Townsend
Horta's eigen woning en atelier, nu het Horta Museum
Copyright: Explore Brussels
Huis van Eetvelde
Copyright: visit.brussels / asbl-vzw
Het oude warenhuis Waucquez, waarin nu het Belgisch Stripmuseum is gehuisvest
Copyright: Daniel Fouss
Huis Frison
Copyright: Explore Brussels
Paleis voor Schone Kunsten
Copyright: Fred Romero
Hal Bozar - Paleis voor Schone Kunsten
Copyright: visit.brussels / asbl-vzw
Paviljoen van de menselijke Driften
Copyright: Wikimedia Commons - Roger Goos
Station Brussel Centraal
Copyright: Wikimedia Commons - Fabian318
Victor Horta: meer dan een art nouveau-architect
28 maart 2018, 11:53
Brussel eert dit jaar een van de belangrijkste architecten die in de stad heeft gewoond en gewerkt, Victor Horta. Architectenweb toog naar de Belgische hoofdstad en bezocht enkele gebouwen van de man wiens naam onlosmakelijk verbonden is met art nouveau. Toch wordt de ontwerper niet volledig recht gedaan door hem louter aan die stijl te koppelen.
Een schandvlek voor de straat vonden ze het, die woning met zijn vreemde, gebogen erker tussen de traditionele herenhuizen. En al dat staal in de gevel, of de grote vensters die je onbeschaamd een blik naar binnen boden. De weerzin was zo groot dat zelfs partijen die meewerkten aan de bouw het project saboteerden. De leverancier van de gevelkolommen bijvoorbeeld produceerde te korte exemplaren, zodat de architect op eigen kosten nieuwe moest laten maken.
Tegenwoordig behoort Huis Tassel (1893) tot de meest geliefde gebouwen van Brussel en staat het op de Werelderfgoedlijst van Unesco. De woning geldt als vroegste (complete) voorbeeld van art nouveau. De vernieuwende combinatie van ijzer en glas; de daaruit voortvloeiende ruimtelijke structuur met vrije plattegronden; de manier waarop daglicht tot diep in de doorgaans donkere Brusselse woningen werd gebracht. En natuurlijk de kenmerkende ‘zweepslag’, de sierlijke florale lijn die tot in het kleinste detail zijn weg vond in de woning. Deze elementen vormden de basis van een ontwerpstijl die zich weliswaar kort, maar wijd verbreidde. Zeker in Brussel zelf.
Eigen stijl
Horta (1861-1947) was een klassiek geschoolde architect die sterk naar vernieuwing zocht. Hij versmolt invloeden van onder meer zijn leermeester Alphonse Balat, Viollet-le-Duc en de prent- en schilderkunst uit Japan tot een eigen stijl, waarmee hij een leidend figuur binnen de art nouveau-beweging werd. Een belangrijke voorwaarde om deze rol te bemachtigen, was het grote vertrouwen en de vrijwel volledige ontwerpvrijheid die zijn opdrachtgevers hem gunden. Het merendeel van zijn klanten was afkomstig uit de kring van vrijmetselaars waar Horta zelf ook toe behoorde. Voor hen ontwierp hij op maat gemaakte ‘woonlandschappen’, waarin ze konden vluchten uit de vieze en gejaagde stad.
Hoogleraar wiskunde Emile Tassel wilde een huis voor hemzelf en zijn grootmoeder, waar hij tevens de ruimte had om studenten te ontvangen en zich kon wijden aan zijn hobby fotografie. Een belangrijke innovatie was dat Horta de in Brussel traditionele gang verving door een octogonale vestibule met een (wereldberoemd geworden) trap, die de op verschillende verdiepingen gelegen vertrekken verbindt. Dankzij de vrijere indelingsmogelijkheid kon de architect een totaalkunstwerk creëren, dat zich ook daadwerkelijk zo laat ervaren.
Imponerend is bijvoorbeeld de spiegel in de vestibule, die de ruimte optisch vergroot door deze te weerkaatsen. Verder maakt de manier waarop Horta bijna de gehele woning van natuurlijk licht heeft voorzien indruk. Huis Tassel is evenals de andere woningen in de Paul Emile Jansonstraat hoog. Door in het hart van het pand een patio te realiseren die van het dak tot de vestibule loopt, komt er toch vrijwel overal daglicht binnen. Glas-in-loodramen zorgen op veel plaatsen voor een bijzondere gloed.
Curieus
Dat veel Brusselaars geschokt waren door de bouwstijl, is nog altijd best te begrijpen. Sommige keuzes van Horta komen zelfs meer dan een eeuw na dato curieus over. Neem de centrale hal in het Huis Van Eetvelde (1895), een vrijwel letterlijke kopie van een van de Koninklijke Serres van Laken en een nogal vreemde verschijning in een woonhuis (dat overigens wel op de Werelderfgoedlijst staat). Met een 21
e
-eeuwse blik is het ook nog steeds voorstelbaar dat de vrouw van een opdrachtgever klaagde dat ze het vele staal in haar woning niet chic vond, hoe fraai het ook is toegepast.
Na twee vruchtbare decennia, met hoogtepunten als Huis Solvay (1895) en warenhuis Waucquez (1906), nam Horta afstand van art nouveau en de bijbehorende decoratiedrang. Zijn stijl was nog wel eclectisch, maar hij voer een rationalistischer en meer op zijn klassieke achtergrond geënte koers. Deze vermengde hij bijvoorbeeld in het Paleis voor Schone Kunsten (1928) met een vormentaal die was ontleend aan art deco. Voor de constructie gebruikte hij staal en gewapend beton.
Feitelijk was Horta meer een vernieuwer in brede zin dan alleen een art nouveau-architect. Om hier een goed beeld van te krijgen, loont het om zijn eerste openbare gebouw te bezoeken, het Paviljoen van de Menselijke Driften in het Jubelpark. Het bouwwerk uit 1892 (dat in latere jaren is aangepast) oogt klassiek, maar bevat verschillende afwijkingen die het innovatieve karakter van de ontwerper verraden.
Zo heeft het gebouw geen zware en massieve sokkel, maar ‘groeit’ deze als het ware uit het landschap. Een duidelijke verwijzing naar Horta’s art nouveau-werk, dat zich op hetzelfde moment ontwikkelde in projecten als Huis Matyn en Huis Autrique (1890-1893). Verder is een deel van het dak lichtdoorlatend, wat in nog verder doorgevoerde vorm terugkomt in zijn latere gebouwen.
Sluitstuk
Het centraal station van Brussel (1910-1952), toch wel het eenvoudigst te bezoeken Horta-bouwwerk, vormt een perfect sluitstuk van een rondgang langs ’s mans oeuvre. Vrijwel alle typische elementen en kwaliteiten van zijn werk zijn er in terug te vinden, van de lichtdoorlatende cassetteplafonds tot Horta’s eeuwige zoektocht naar nieuwe manieren om schoonheid te bewerkstelligen. Als je er toch langs moet om de Thalys op station Brussel-Zuid te halen…
In Brussel staat heel 2018 het erfgoed van Victor Horta centraal, in de vorm van de manifestatie Horta Inside Out. Twintig instellingen in de Belgische hoofdstad bundelen hiertoe hun krachten, door middel van tentoonstellingen, rondleidingen en andere activiteiten.
Het volledige programma is hier te vinden
Trefwoorden
brussel
art nouveau
victor horta
Best gelezen
1
Dynamisch wolkenplafond leidt reizigers naar hun Eurostar-trein
donderdag, 13 februari
2
Nobel I eerste opgeleverde gebouw binnen herontwikkeling terrein UZ Gent
donderdag, 13 februari
3
Maarten van Kesteren architecten transformeert een jaren 60-villa tot passiefwoning
woensdag, 12 februari
4
Woonin selecteert Heijmans voor bouw 190 betaalbare huurwoningen in Utrecht
dinsdag, 11 februari
5
OZ ontwerpt eigen 'lowtech'-kantoor in Buiksloterham
woensdag, 12 februari
Gerelateerde nieuwsberichten
Hortamuseum stelt wederom gerenoveerde ruimte open
22 april 2022
Eerste fase in restauratie Maison Hannon in Brussel bijna afgerond
5 januari 2023
Voorgevel Horta-pand heropgebouwd
20 oktober 2010
Nieuwe functie voor Pomphuisje Henry van de Velde
10 november 2015
Brussel stelt 2018 in teken van Victor Horta
15 december 2017
Boek over dromenjagers in het gehate Brussel
24 mei 2019
Brussel schrijft aanbesteding uit voor cultureel centrum Molenbeek
5 oktober 2020
Art nouveau-herenhuis in Brussel transformeert naar museum
29 maart 2021
Hortamuseum stelt wederom gerenoveerde ruimte open
22 april 2022
Eerste fase in restauratie Maison Hannon in Brussel bijna afgerond
5 januari 2023
Voorgevel Horta-pand heropgebouwd
20 oktober 2010
Nieuwe functie voor Pomphuisje Henry van de Velde
10 november 2015
Brussel stelt 2018 in teken van Victor Horta
15 december 2017
Boek over dromenjagers in het gehate Brussel
24 mei 2019
Brussel schrijft aanbesteding uit voor cultureel centrum Molenbeek
5 oktober 2020
Art nouveau-herenhuis in Brussel transformeert naar museum
29 maart 2021
Toon alles
Andere nieuwsberichten
IABR, ACAN NL en Academie van Bouwkunst Amsterdam worden partner van HouseEurope!
1 uur geleden
De IABR, ACAN NL en AvBA worden de formele partners in Nederland van HouseEurope!. Dit Europese Burgerinitiatief streeft naar renovatie als nieuwe norm, in plaats van de heersende cultuur van sloop en nieuwbouw.
Een vernieuwde school in zes weken
Gisteren, 16:57
Twintig jaar na oplevering voldeed het interieur van de Maria Montessorischool in Den Haag niet meer. Architectenbureau VLOT heeft het beperkte bouwbudget strategisch ingezet door met kleine ingrepen een zo groot mogelijk effect te bereiken.
Mega Mat van MVRDV is een blikvanger met boodschap op Bangkok Design
Gisteren, 16:02
Een enorm tapijt fleurt gedurende de Bangkok Design Week het stadhuisplein van de Thaise hoofdstad op. De tijdelijke installatie van MVRDV biedt een afgebakende openbare ruimte, een voorbeeld van recycling en een enorme infographic.
Symposium over AI en de bouwsector bij hogeschool Windesheim
Gisteren, 14:26
Op 17 maart organiseert de hogeschool in Zwolle een symposium rond de mogelijkheden van AI voor de bouwbranche, waarbij onder anderen Lars Rutten en Muamer Tabakovic van Groosman spreken.
Intentieovereenkomst houten wooncomplex voor ouderen in Amsterdam
3 uur geleden
Habion en Gewoonhout gaan veertig levensloopbestendige appartementen realiseren in Amsterdam-Oost.
Australië verbiedt buitenlanders huizen te kopen door woningnood
Gisteren, 11:00
Vanaf 1 april kunnen buitenlandse investeerders geen bestaande woningen kopen tot 31 maart 2027, verklaarde minister van Huisvesting Clare O’Neil zondag.
Heijmans bouwt datacenter op onbekende locatie
Gisteren, 10:06
Bouwconcern Heijmans gaat een nieuw datacenter bouwen in Noord-Holland. Waar het datacenter precies komt te staan, maakt de onderneming op verzoek van de klant niet bekend.
BAM-topman verwacht dit jaar geen impact van stikstofuitspraak
14 februari, 9:20
Ruud Joosten maakt zich wel zorgen over de ontwikkelingen rond stikstof en hoopt dat de politiek ingrijpt zodat Nederland niet op slot gaat.
Renovatie Binnenhof pas in 2030 helemaal klaar
13 februari, 2:19
Eerder was nog aan de Tweede Kamer medegedeeld dat de verbouwing eind 2028 afgerond zou zijn.
Keijzer komt na lang aandringen met aangepaste regiewet woningbouw
13 februari, 10:37
De wet moet onder meer procedures verkorten, het aandeel betaalbare bouw bepalen en de minister meer middelen geven om in te grijpen.
Ga naar het nieuws-archief
Ronnie Weessies
Redacteur
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur