Guggenheim Bilbao

Video: twintig jaar Guggenheim Bilbao

29 september 2017, 15:53

Op 19 oktober is het precies twintig jaar geleden dat het Guggenheim Museum Bilbao zijn deuren opende. Het iconische, door architect Frank Gehry ontworpen gebouw gaf de Baskische stad zo’n impuls dat de term ‘Bilbao-effect’ ontstond. In de jaren erop probeerden verschillende onbekende steden zichzelf op de kaart te zetten met prestigieuze architectuurprojecten, meestal zonder succes.

Het museumgebouw met zijn gefragmenteerde gevel van titaniumplaten maakt deel uit van een grootschalige stadsvernieuwing, waaraan het economisch kwakkelende Bilbao zichzelf sinds de jaren tachtig aan had onderworpen. De stad in het noorden van Spanje kreeg onder meer een nieuwe haven en metro en een eigen universiteit. Cultuurgebouwen vormden het speerpunt in de vernieuwing.

Guggenheim Bilbao vormde de absolute bekroning en lokte in zijn eerste twee decennia twintig miljoen bezoekers naar de stad. Ook zorgde voor duizenden banen en andere vormen van inkomsten, wat weer bijdroeg aan een significante daling van de armoede. Misschien nog wel het belangrijkst is de trots die inwoners en vertegenwoordigers van Bilbao weer voelen over hun stad.

Veel andere onbekende en vaak niet al te florerende steden hebben geprobeerd het succes te kopiëren, door beroemde architecten (om niet te zeggen ‘starchitects’) als Santiago Calatrava, Zaha Hadid en ook Frank Gehry in te huren voor de soms meest absurde bouwprojecten. Vaak berustten deze acties op het misverstand dat alleen een spectaculair gebouw een stad naar een hoger plan zou kunnen trekken.

Waar dit toe leidt, bewijst bijvoorbeeld het National Centre for Popular Music in het Engelse Sheffield (ontworpen door Nigel Coates), dat een jaar na de opening in 1999 de deuren moest sluiten omdat het een commerciële mislukking was. Steden die net als Bilbao een veelomvattender en doordachter plan hadden, zoals Birmingham en Glasgow, boekten meer succes.

Gehry omschreef de perverse kant van het Bilbao-effect in een interview als volgt: “Sinds de opening van het Guggenheim komen er opdrachtgevers naar me toe met de vraag of ik het Bilbao-effect voor ze wil creëren. Als ik ze vervolgens vraag hoe het programma, de infrastructuur, het budget en de planning eruit ziet, antwoorden ze: maak je geen zorgen, dat komt later. Zorg jij gewoon voor het Bilbao-effect.”

https://youtu.be/rQZ1FHLFF8U

Trefwoorden

guggenheim museum frank gehry bilbao-effect guggenheim bilbao

1	Groen licht in Haarlem voor groot woningbouwproject Spaarnepoort woensdag, 9 april
2	Nieuwe stappen in herontwikkelingsplan voormalig industriële locatie in Maastricht dinsdag, 8 april
3	Rotterdam krijgt nieuw Collectiecentrum in Zevenkamp woensdag, 9 april
4	Kantoorgebouw in Maastricht gaat mix aan bewoners huisvesten maandag, 14 april
5	Twee rijksmonumentale pakhuizen met zorg verbouwd en verduurzaamd door Studio Groen+Schild dinsdag, 8 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Video: Ingekorte versie documentaire BIG Time bij Close-up

1 december 2017

Video: Tegenlicht ‘City for Sale’

10 november 2017

Video: architecten in reclamefilmpjes

17 november 2017

Helsinki schrapt komst Guggenheim-museum

2 december 2016

Calatrava krijgt alsnog geld van Bilbao

17 maart 2009

Project uit ‘Bilbao-periode’ Gehry voltooid

9 oktober 2009

'Rivaal' voor Guggenheim Bilbao opent deuren

24 september 2008

'Bilbao-effect' naar Broadway

29 maart 2010

Foto's + video: LUMA Arles

30 juli 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Landschapsarchitect Hanneke Kijne wordt stadsarchitect Haarlem

Gisteren, 16:40

Kijne is landschapsarchitect en eigenaar van MORE landscape, ontwerpbureau voor landschapsarchitectuur en stedenbouw. De benoeming is per 1 mei en geldt voor drie jaar.

Mr. Stir ontwerpt gevarieerde maar samenhangende buurt voor Venlo

Gisteren, 15:37

Woningcorporatie Woonwenz wil in Venlo-Noord zes blokken met sociale huurappartementen vervangen door nieuwbouw. Mr. Stir ontwierp een ensemble van vier woonblokken, met elk een eigen kleur, karakter en oriëntatie, in een parkachtige omgeving.

Kantoorgebouw in Maastricht gaat mix aan bewoners huisvesten

Gisteren, 12:04

Een voormalig kantoorgebouw krijgt een nieuwe bestemming als woongebouw voor studenten, kunstenaars en starters op de arbeidsmarkt. Architecten aan de Maas integreert daarbij het Rooted Living-concept van Studio Stad.

Samenwerkingsverband VORM wint tender wooncomplex Zaandam

11 april, 3:57

Met project POOORT heeft het samenwerkingsverband van VORM de tender gewonnen voor de bouw van 320 woningen in Zaandam. In de voorgestelde bebouwing heeft KAW drie karakteristieke poorten getekend die toegang bieden tot een autovrij binnengebied.

Engie: groen gas nodig want warmtenet werkt niet voor veel huizen

Gisteren, 13:23

Een deel van de huishoudens kan niet aangesloten worden op warmtenetten of voorzien worden van warmtepompen, aldus Engie.

Brabant verkent mogelijke locaties kleine kerncentrales

Gisteren, 09:22

De provincie Noord-Brabant gaat onderzoeken waar mogelijk kleine kerncentrales kunnen komen.

Keijzer wil soepeler huurregels om hogere huren mogelijk te maken

10 april, 5:51

Op die manier wil ze de verkoop van huurwoningen tegengaan, schrijft de BBB-minister in een brief aan de Tweede Kamer.

Nieuw ziekenhuis Roosendaal mag er komen, met aanpassingen

9 april, 4:54

Ziekenhuis Bravis mag definitief een nieuwe locatie in Roosendaal bouwen. De Raad van State wil wel dat het gebouw iets kleiner wordt.

Broekbakema wint tender voor nieuwe cleanroom van TU Eindhoven

8 april, 11:45

Het gebouw wordt een innovatief centrum voor onderzoek rond nanofabricage. Broekbakema formuleerde voor het ontwerp een duidelijke visie in de Layers of Brand, vertelt het bureau.