AFFR 2013: Kleiburg, de laatste Bijlmerflat

30 september 2013, 11:41

Eén van de must see’s van het Architectuur Film festival Rotterdam 2013 is volgens de organisatie zelf Kleiburg, de laatste Bijlmerflat. Het relaas van regisseur Jeroen Visser gaat over de ooit bejubelde, maar snel verguisde Bijlmermeer in Amsterdam, waarvan de laatste flat onlangs gered is. Een interview met de regisseur.

Waar gaat Kleiburg, de laatste Bijlmerflat over?

Jeroen Visser:‘Over de enige originele flat die nog overeind staat in de Bijlmermeer, en het idealisme dat ooit aan die wijk ten grondslag lag. De film gaat over de mislukking van een project dat met de beste bedoelingen uit de grond gestampt is, maar uiteindelijk een herkansing krijgt.’

Waar ging het mis met de Bijlmermeer?

‘Toen het gebouwd werd, leek het een prachtig plan: sociale huurwoningen van ruim honderd vierkante meter met een lift, centrale verwarming en een metrolijn op steenworpafstand, zodat je zó in het centrum van Amsterdam was. Het liep allemaal anders. De metro kwam pas vele jaren later, en mensen bleken helemaal niet zo’n zin te hebben in dergelijke woningen. Zowel architecten als politici hebben zich er zwaar op verkeken. Toen kreeg je leegstand, en die lege woningen werden opgevuld met mensen die elders niet terecht konden. De Bijlmermeer, en ook de Kleiburgflat, werd een vergaarbak van zonderlinge types.’

Waarom werd de Kleiburgflat gered van de sloopkogel?

‘Daar is hard voor geknokt door de Stichting Bijlmermuseum. Aan deze flat kun je het stedenbouwkundige plan aflezen dat ruim 55 jaar geleden is bedacht en gebouwd. Consortium de Flat heeft het voor één euro kunnen overnemen van de woningbouwvereniging, na het winnen van een prijsvraag. Het consortium heeft een grootschalig renovatieplan gemaakt voor de flat, uitgewerkt door NL Architects, zodat deze een tweede kans gekregen heeft.’

Wat is het leukste moment in jouw film?

‘Aan het begin van de film zie je historische beelden van een gezin dat vol goede moed hun nieuwe woning betrekt, gevolgd door de dramatische neerwaartse spiraal waarin het gebouw daarna terecht komt. Maar tegen het einde van de film is de flat klaar voor renovatie en zie je opnieuw een gezin hun flat betreden, met hetzelfde gevoel als dat gezin in 1970. Dat vind ik een mooi moment. Je denkt: wat heeft zo’n flatgebouw allemaal met zich meegetorst. Je voelt intens mee met het gebouw.’

Wat kunnen we leren van deze documentaire?

‘Dat de samenleving niet zo maakbaar is als we weleens denken. De Bijlmermeer is, ondanks al het idealisme dat eraan ten grondslag lag, toch grotendeels mislukt. Maar, dat het tóch een bijzondere buurt is, blijkt wel voor de herwaardering van het stedenbouwkundig plan en de flat Kleiburg. Ik ben vreselijk benieuwd hoe het de nieuwe bewoners zal vergaan.’

Het AFFR vindt van 10 t/m 13 oktober plaats in LantarenVenster in Rotterdam. Kleiburg de laatste Bijlmerflat is op zaterdag 12 oktober om 15.30 uur en op zondag 13 oktober om 22.00 uur te zien.

Trefwoorden

kleiburgflat architectuur film festival rotterdam

1	Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML vrijdag, 16 mei
2	Een gevel uit treinramen voor een onderhoudsgebouw van NS dinsdag, 20 mei
3	Mecanoo presenteert ontwerp verbouwing Theater Hanzehof Zutphen maandag, 19 mei
4	Studio Hartzema presenteert plannen voor een nieuwe stad in Zeeland woensdag, 21 mei
5	Vijf genomineerden voor Willem Diehlprijs 2025 maandag, 19 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Kleiburgflat wint EU Mies Award 2017

12 mei 2017

Eerste hulp bij keuze uit AFFR-films

29 september 2015

Jord den Hollander: ‘Best of AFFR’ leukste dat er is

1 oktober 2015

AFFR 2013: Reaching for the sky

4 oktober 2013

Video: eerste paal Bijlmermeer vijftig jaar geleden

16 december 2016

Video: reportage Kleiburgflat

30 juni 2017

Architectuur Film Festival Rotterdam afgesloten

14 oktober 2013

Architectenweb presenteert ‘Best of AFFR’

18 september 2015

Renovatie Kleiburgflat officieel van start

8 oktober 2013

Nieuwe editie AFFR in teken van ‘Global Home’

10 september 2015

Rochdale niet tevreden over plannen Kleiburg

30 augustus 2011

'Time machine' thema AFFR 2013

1 juli 2013

Laatste originele Bijlmerflat van sloop gered

3 juni 2013

‘Laatste Bijlmerflat is cultureel erfgoed’

6 januari 2011

Aanloop AFFR start in buitenbad Tropicana

26 augustus 2013

Bijlmer Kleiburgflat te koop voor 1 euro

7 januari 2011

Helft benodigde klushuizen Kleiburg verkocht

27 maart 2013

Sanders: “Het schaamrood op de kaken” (video)

20 september 2013

Tal van premières op AFFR

20 september 2013

Klassieke Bijlmerflat mogelijk toch behouden

22 maart 2011

Overdracht Kleiburgflat laat op zich wachten

8 december 2011

Partijen presenteren plan Kleiburgflat

23 juni 2011

Bekijk de vijf beste architectuurfilms tijdens de Architectenweb Best of AFFR

7 oktober 2019

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Voormalig kantoor in Scheepvaartkwartier Rotterdam herbestemd tot woongebouw

2 uur geleden

Het herontwikkelingsproject The Caland is officieel opgeleverd. V8 Architects heeft bij de transformatie gestreefd naar een tijdloos gevelontwerp, dat aansluit bij het klassieke straatbeeld in de omgeving.

Wachten in een compositie als van Mondriaan

3 uur geleden

De eerste fase van Schiphol Lounge 2, een ontwerp van Beyond Space, is voltooid. De twee zitgebieden van de wachtruimte vertonen een harmonieuze opzet in lijnen en vlakken.

Woongebouw 70lux markeert de entree tot het stadshart van Zoetermeer

Vandaag, 12:41

Dal Architecten ontwierp het statige woongebouw 70lux met een klassieke opbouw in een hoge plint, een stedelijke laag en een torenvolume, voorzien van opvallende dieptesprongen.

Nominaties Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2025 bekend

Vandaag, 10:37

De finalisten zijn door een publieksjury geselecteerd uit 54 nieuwbouwprojecten die tussen augustus 2023 en augustus 2024 gereedkwamen in de hoofdstad.

Zuid-Holland wil in 2027 besluit over uitbreiding Maasvlakte in zee

Vandaag, 12:23

Het havengebied is in de afgelopen zeventig jaar al twee keer vergroot door voor de westkust grote hoeveelheden zand op te spuiten.

Rekenkamer: begroting verbouwing Binnenhof ‘onrealistisch laag’

Vandaag, 09:44

Toenmalig minister Stef Blok van Wonen presenteerde het oorspronkelijk budget van 475 miljoen euro zonder dat er een ontwerp lag.

Kamer niet gerust op betaalbaarheid stadsverwarming in nieuwe wet

Gisteren, 11:36

Voor huishoudens is de mogelijkheid van hoge kosten momenteel reden om geen aansluiting op de lokale stadsverwarming te willen.

Nieuwe editie van de Architecten Wielerkoers

20 mei, 2:45

Architecten met een passie voor (interieur)architectuur én voor fietsen kunnen hun hart ophalen bij de derde editie van de Architecten Wielerkoers, op donderdag 4 september 2025.

Nieuwe Rotterdamse aanpak woningbouw: meer snelheid, minder regels en heldere keuzes

20 mei, 9:49

Met kortere procedures, minder regels en duidelijke kaders voor ontwikkelaars en bouwers wil Rotterdam sneller betaalbare woningen bouwen, zonder in te leveren op kwaliteit of duurzaamheid.