Klimaatrapport IPCC: zeespiegelstijging door klimaatverandering onomkeerbaar
9 augustus 2021, 12:26
Voor het eerst sinds 2013 heeft het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties, weer een klimaatrapport gepubliceerd. Het Intergovernmental Panel on Climate Change stelt in het vanochtend verschenen rapport onder meer dat de zeespiegelstijging door klimaatverandering onomkeerbaar is en dat de aarde de komende decennia blijft opwarmen.
Het IPCC doet zelf geen onderzoek, maar vat periodiek samen wat experts uit tientallen landen hebben vastgesteld via onderzoek. Het eerste deel van het nieuwe IPCC-rapport is zo'n vijftienhonderd pagina's dik en gebaseerd op circa veertienduizend nieuwe onderzoeken, schrijft nu.nl.
Mens ontegenzeggelijk verantwoordelijk
De aarde kan in de komende twee decennia met 1,5 graad opwarmen als drastische maatregelen uitblijven om de uitstoot van broeikasgassen te beperken, meldt VN-klimaatpanel IPCC. De zeespiegelstijging door klimaatverandering noemen ze onomkeerbaar.
De auteurs van het rapport concluderen dat de mensheid ontegenzeggelijk verantwoordelijkheid draagt voor het opwarmen van de aarde. Het afgelopen decennium was waarschijnlijk de warmste periode in de afgelopen 125.000 jaar, zeggen ze. Door een combinatie van uitstoot en ontbossing heeft de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer een niveau bereikt dat ongeveer 2 miljoen jaar niet voor is gekomen.
Vijf toekomstscenario’s
Het IPCC presenteert een aantal scenario's voor de toekomst. In het meest optimistische geval blijft de opwarming deze eeuw beperkt tot 1 à 1,8 graad. In het meest pessimistische scenario kan sprake zijn van een stijging met 5,7 graden.
Het beste scenario, SSP1-1.9, is volgens de onderzoekers alleen te halen als er in 2050 netto geen CO2-uitstoot meer is. Dit is het enige toekomstbeeld waarin de doelen van het klimaatakkoord van Parijs worden gehaald. De temperatuur zou dan ongeveer 1,5 graden stijgen, maar later nog wat zakken en blijven hangen op 1,4 graden hoger. Extreem weer komt dan wel vaker voor.
Het op een na beste scenario heet SSP1-2.6 en is eigenlijk hetzelfde, maar dan wordt het uitstootdoel pas na 2050 behaald. Verder zouden alle maatregelen hetzelfde moeten zijn. Dan stijgt de gemiddelde temperatuur op aarde met 1,8 graden tot het einde van de eeuw.
Geen daling of erger
Het derde toekomstbeeld, SSP2-4.5, voorziet geen daling van de uitstoot tot het midden van de eeuw. Daarna daalt het, maar in 2100 is het netto nog niet nul. De maatschappij verandert in deze toekomst niet drastisch. De temperatuur zou 2,7 graden stijgen.
In het vierde scenario stijgt de CO2-uitstoot en is die in 2100 verdubbeld. Als SSP3-7.0 waarheid wordt, dan worden landen een stuk competitiever en doen landen er alles aan om hun eigen voedselvoorraad veilig te stellen. De gemiddelde temperatuur stijgt dan 3,6 graden wereldwijd tot 2100.
Volgens de onderzoekers moet het laatste scenario koste wat kost worden vermeden. In het toekomstbeeld dat ze SSP5-8.5 noemen, wordt in het slechtste geval rekening gehouden met een stijging van de gemiddelde temperatuur met 5,7 graden. De CO2-uitstoot is in 2050 al verdubbeld.
Extreem weer en smeltend ijs
Wereldwijde temperatuurstijgingen leiden volgens experts tot meer extreem weer. In het rapport staat dat met een grote mate van zekerheid kan worden vastgesteld dat een opwarming van 1,5 graad zal leiden tot meer zware neerslag en overstromingen in Azië. Voor Europa is dat minder zeker.
De experts verwachten dat de zeespiegel deze eeuw blijft stijgen. Steden aan de kust moeten er rekening mee houden dat vaker sprake zal zijn van overstromingen. Dat komt ook doordat naar verwachting vaker sprake zal zijn van zware stortbuien.
Het is erg waarschijnlijk dat er meer gletsjers gaan smelten. Het ijs van Groenland smelt waarschijnlijk al voor het einde van de eeuw en de kans is groot dat dit ook gebeurt bij het Antarctische ijs. Het smelten van de permafrost is niet meer tegen te gaan en daarbij komt weer veel CO2 vrij.
Ontwikkeling wetenschap
Uit het rapport komt ook naar voren dat de klimaatwetenschap zich heeft ontwikkeld sinds het laatste grote IPCC-rapport uit 2013. Zo kan bij extreem weer met een grote mate van zekerheid worden vastgesteld of de opwarming van de aarde daar een rol bij speelde. Aan de presentatie van het rapport ging wekenlange berichtgeving vooraf over dodelijke overstromingen, hittegolven en enorme natuurbranden in delen van Europa.
Komende november vindt een grote internationale klimaattop plaats in Glasgow: COP26. Die bijeenkomst wordt gezien als de belangrijkste klimaattop sinds de klimaatconferentie van Parijs in 2015. Toen spraken landen af zich te zullen inspannen om de opwarming van de aarde te beperken, bij voorkeur tot 1,5 graad en maximaal 2 graden.
Bron: ANP/Architectenweb