Leids Maçonniek Centrum opent verbouwde zaal voor publiek

13 september, 10:42

In het Huis van de Passer, onderkomen van het Leids Maçonniek Centrum, is onlangs een semi-publieke ruimte geopend. Architect Simon George maakte voor de Tuinzaal een ontwerp dat is gebaseerd op de vormentaal van de vrijmetselarij. Het project is gerealiseerd in samenwerking met projectarchitect Jesse Voerman.

Het Huis van de Passer, gevestigd aan de Steenschuur in Leiden, is eigendom van de Stichting Leids Maçonniek Centrum (SLMC). Het uit 1872 stammende gebouw is in gebruik bij de plaatselijke vrijmetselaarsloges en verschillende kleine verenigingen op het gebied van vrijmetselarij. De deuren bleven daarbij goed gesloten voor publiek.

Het SLMC wilde daarin verandering brengen en een van de prominente zalen openstellen voor publiek. Ze wilde een ruimte waar de activiteiten van de vrijmetselaars een prominente rol zouden kunnen blijven spelen, maar waar ook publieke activiteiten , zoals vergaderingen, cursussen, recepties en bruiloften plaats kunnen vinden.

In opdracht van de stichting maakte George een eigentijds ontwerp, dat past bij het monumentale karakter van het pand.

Passer en winkelhaak
Het ontstaan van de vrijmetselarij is nauw verbonden met de historische bouwgilden; begin 18^e eeuw werden de eerste loges gevormd in Engeland, maar de vrijmetselarij wijst graag op verwante groepen van vrijdenkers onder de middeleeuwse gotische kathedralenbouwers.

In die tijd gebruikte men voor het ontwerpen voornamelijk passers en winkelhaken, wat resulteerde in tekeningen met hoeken van 30 en 60 graden (ad triangulum) en 90 graden (ad quadratum), legt George uit. In de symboliek en rituelen van de vrijmetselarij komen de termen en gereedschappen van de bouwgilden nog altijd voor; de gouden passer en winkelhaak is het prominentste symbool.

Geometrie
George heeft deze vormentaal op subtiele en eigentijdse wijze toegepast in het ontwerp voor de Tuinzaal. De bogen in de zaal zijn namelijk ontworpen volgens een methodiek met passer en winkelhaak, legt de architect uit. “Hiermee ontstond een denkbeeldig systeem van cirkels, verbonden op de snijpunten”, aldus George. “De op deze wijze ontstane geometrie is een knipoog naar het symbool van de vrijmetselarij.”

Tussen de houten bogen is een geluidsabsorberend plafond toegepast ter verbetering van de akoestiek. Lichte tinten voor de bogen, wanden en houten vloer moeten bijdragen aan het open en eigentijdse karakter van de ruimte. De wijze waarop George de verlichting heeft toegepast, zorgt voor een sfeer die aansluit bij het monumentale karakter van het gebouw.

Met het oog op de nieuwe semi-publieke rol van de Tuinzaal zijn onder meer ook een professionele keuken en extra toiletten gerealiseerd.

Open Monumentendag
Tijdens Open Monumentendag, op 14 september, is de Tuinzaal – alsook de Maçonnieke Tempel – van het logegebouw van 14.00 tot 16.00 uur voor publiek geopend.

Trefwoorden

leiden simon george jesse architecture huis van de passer herbestemming restauratie

1	De Caap: 150 meter hoge blikvanger voor wijk Rivium donderdag, 14 november
2	PosadMaxwan tekent ruimtelijk ontwikkelperspectief voor campus TU Delft dinsdag, 12 november
3	VORM vestigt hoofdkantoor in De Nieuwe Maaskant Rotterdam woensdag, 13 november
4	Atelier van Berlo winnaar Next Step Award 2019 donderdag, 14 november
5	Vughtse villa ontworpen als traditionele hoeve dinsdag, 12 november