Leids Maçonniek Centrum opent verbouwde zaal voor publiek

13 september 2019, 10:42

In het Huis van de Passer, onderkomen van het Leids Maçonniek Centrum, is onlangs een semi-publieke ruimte geopend. Architect Simon George maakte voor de Tuinzaal een ontwerp dat is gebaseerd op de vormentaal van de vrijmetselarij. Het project is gerealiseerd in samenwerking met projectarchitect Jesse Voerman.

Het Huis van de Passer, gevestigd aan de Steenschuur in Leiden, is eigendom van de Stichting Leids Maçonniek Centrum (SLMC). Het uit 1872 stammende gebouw is in gebruik bij de plaatselijke vrijmetselaarsloges en verschillende kleine verenigingen op het gebied van vrijmetselarij. De deuren bleven daarbij goed gesloten voor publiek.

Het SLMC wilde daarin verandering brengen en een van de prominente zalen openstellen voor publiek. Ze wilde een ruimte waar de activiteiten van de vrijmetselaars een prominente rol zouden kunnen blijven spelen, maar waar ook publieke activiteiten , zoals vergaderingen, cursussen, recepties en bruiloften plaats kunnen vinden.

In opdracht van de stichting maakte George een eigentijds ontwerp, dat past bij het monumentale karakter van het pand.

Passer en winkelhaak
Het ontstaan van de vrijmetselarij is nauw verbonden met de historische bouwgilden; begin 18^e eeuw werden de eerste loges gevormd in Engeland, maar de vrijmetselarij wijst graag op verwante groepen van vrijdenkers onder de middeleeuwse gotische kathedralenbouwers.

In die tijd gebruikte men voor het ontwerpen voornamelijk passers en winkelhaken, wat resulteerde in tekeningen met hoeken van 30 en 60 graden (ad triangulum) en 90 graden (ad quadratum), legt George uit. In de symboliek en rituelen van de vrijmetselarij komen de termen en gereedschappen van de bouwgilden nog altijd voor; de gouden passer en winkelhaak is het prominentste symbool.

Geometrie
George heeft deze vormentaal op subtiele en eigentijdse wijze toegepast in het ontwerp voor de Tuinzaal. De bogen in de zaal zijn namelijk ontworpen volgens een methodiek met passer en winkelhaak, legt de architect uit. “Hiermee ontstond een denkbeeldig systeem van cirkels, verbonden op de snijpunten”, aldus George. “De op deze wijze ontstane geometrie is een knipoog naar het symbool van de vrijmetselarij.”

Tussen de houten bogen is een geluidsabsorberend plafond toegepast ter verbetering van de akoestiek. Lichte tinten voor de bogen, wanden en houten vloer moeten bijdragen aan het open en eigentijdse karakter van de ruimte. De wijze waarop George de verlichting heeft toegepast, zorgt voor een sfeer die aansluit bij het monumentale karakter van het gebouw.

Met het oog op de nieuwe semi-publieke rol van de Tuinzaal zijn onder meer ook een professionele keuken en extra toiletten gerealiseerd.

Open Monumentendag
Tijdens Open Monumentendag, op 14 september, is de Tuinzaal – alsook de Maçonnieke Tempel – van het logegebouw van 14.00 tot 16.00 uur voor publiek geopend.

Trefwoorden

leiden simon george jesse architecture huis van de passer herbestemming restauratie

1	Schiekadeblok herontwikkeld met twee torens en 680 woningen vrijdag, 29 mei
2	Interview met Francine Houben over de coronacrisis: 'We moeten naar beloopbare en befietsbare steden' dinsdag, 26 mei
3	Depot Boijmans leeg gepresenteerd tijdens 'zilveren opening' maandag, 25 mei
4	Post-corona toerisme dinsdag, 26 mei
5	ZJA: nieuw ontworpen dakconstructie AZ-stadion moet vertrouwen erin terugwinnen vrijdag, 29 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Happel Cornelisse Verhoeven verbindt heden en verleden bij vernieuwing Museum De Lakenhal

Project Catharinasteeg in Leiden bekroond met internationale prijs

Herinrichting Schilperoortpark in Leiden van start

Andere nieuwsberichten

Terugkijken: Door de ogen van Arna

29 mei, 3:43

In de documentaire is te zien hoe architect Arna Mackic onvermoeibaar vecht voor haar ideaal om te bouwen aan een inclusieve maatschappij.

Schiekadeblok herontwikkeld met twee torens en 680 woningen

29 mei, 1:37

Bij de herontwikkeling van het Schiekadeblok in Rotterdam worden 680 woningen en extra kantoren gerealiseerd.

ZJA: nieuw ontworpen dakconstructie AZ-stadion moet vertrouwen erin terugwinnen

29 mei, 10:45

Architectenweb sprak met projectarchitect Leo ten Wolde van ZJA Zwarts & Jansma Architects over de nieuwe overdekking van het stadion, dat het vorig jaar ingestorte dak vervangt.

Amsterdam wil vermindering van prettoerisme, maar heeft daar geen nieuwe instrumenten voor

28 mei, 5:07

Nu het toerisme door de coronacrisis is stilgevallen, ligt de Amsterdamse binnenstad er verlaten bij. “Ineens is zichtbaar hoe weinig mensen er nog wonen”, verklaart burgemeester Femke Halsema in een interview met Het Parool.

Realiseren klimaatbeleid kost komende jaren drie miljard per jaar

29 mei, 9:53

Dat meldt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) op basis van een nieuwe berekening.

'Dertig jaar natuurbeleid heeft natuur niets opgeleverd'

29 mei, 9:21

Dertig jaar geleden is afgesproken natuurgebieden te verbinden en de landbouw natuurvriendelijker te maken, maar die beloftes zijn nooit ingelost en de soortenrijkdom is steeds verder afgenomen.