Heijplaat rijksbeschermd stadsgezicht

25 mei 2018, 9:00

De minister van OCW, Ingrid van Engelshoven, heeft op 23 mei 2018 een groot deel van Heijplaat aangewezen als het negende door het Rijk beschermde stadsgezicht van Rotterdam.

Heijplaat is een woonwijk, die werd opgetrokken voor de arbeiders van de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM). Samen met de voormalige scheepswerf van de RDM en het gemeentelijke Quarantainestation Heijplaat vormt de wijk belangwekkend cultuurhistorisch erfgoed.

Afgezonderd gebied
Aan het begin van de twintigste eeuw begon de RDM in dit gebied met bouw en onderhoud van schepen. Relatief ver buiten Rotterdam gelegen was Heijplaat lastig bereikbaar voor de werknemers. Daarom is vanaf 1914 in opdracht van de RDM een woonwijk gebouwd. Overigens is Heijplaat nog steeds alleen bereikbaar via de Waalhavenweg of over het water.

In 1934 werd in een geïsoleerde hoek van Heijplaat de quarantaine-inrichting voor zeelieden met besmettelijke ziekten geopend. De gebouwen zijn in een zakelijk expressionistische stijl ontworpen door architect J.G. Snuif onder supervisie van A. van der Steur. De vormgeving geeft uitdrukking aan de destijds gewenste functionele werking van het terrein. Het complex is, inclusief de aanleg van het rechthoekige terrein, al aangemerkt als rijksmonument.

Scheepswerf
De gebouwen van de scheepswerf hebben, zo meldt de gemeente Rotterdam, door de invloed van de RDM-huisarchitecten een geheel eigen signatuur. Het ontwerp stamt voornamelijk van hoofdzakelijk de architectenbureaus H.A.J. Baanders en S. de Clercq.

De gebouwen hebben een even representatieve als zakelijk expressionistische stijl, met aandacht voor detaillering. Het complex weerspiegelt de vooraanstaande positie van de RDM in de internationale scheeps- en machinebouwindustrie tussen 1902 en 1980.

Tuindorp
De architecten van de werf waren ook verantwoordelijk voor het ontwerp van het naastgelegen dorp. In samenwerking met tuinarchitect D.F. Tersteeg is de wijk kleinschalig opgezet volgens de Engelse tuindorptraditie.

De wijk heeft een speelse opzet en pittoreske uitstraling door verspringende rooilijnen, verspreide kleine pleinen en plantsoenen, maar ook door een gevarieerde architectonische detaillering en afwisseling in afwerkingsmaterialen. De wijk kent een aantal bijzondere gebouwen, zoals de kerkgebouwen, het poortgebouw, de muziekkoepel en feestgebouw Courzand.

Zeldzaamheidswaarde
Het haventerrein, ‘fabrieksdorp’ en quarantainegebied vertellen samen een belangrijk verhaal binnen de maritieme en industriële geschiedenis van Rotterdam; de nog vrij gave combinatie van de drie is bovendien uniek in Nederland. “Het aangewezen stadsgezicht heeft een hoge zeldzaamheidswaarde”, aldus de gemeente Rotterdam.

De aanwijzing als door het Rijk beschermd stadsgezicht betekent dat het historische karakter en de historische structuur behouden blijft. Bij ontwikkelingen is die karakteristiek het uitgangspunt. In het bestemmingsplan zijn ook de kenmerken van het beschermd gezicht opgenomen, aldus Rotterdam.

Trefwoorden

scheepswerf rotterdam tuindorp fabrieksdorp beschermd stadsgezicht heijplaat

1	Merwede – overzicht stadsblokken eerste fase woensdag, 17 december
2	Purmerend kiest uit drie ontwerpen voor Schapenmarkt woensdag, 17 december
3	Voormalige jeugdgevangenis in Amsterdam getransformeerd en uitgebreid tot woongebouw woensdag, 17 december
4	Powerhouse Company en SO-IL delen ontwerp voor toren naast Whitney Museum dinsdag, 16 december
5	Faillissement V&D laat nog altijd sporen na in winkelgebieden donderdag, 18 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Boek: Toolbox Dorpse Architectuur

14 oktober 2021

Renovatie Philipsdorp in Eindhoven afgerond

9 juli 2018

Rotterdam ontwikkelt Nieuwe Dorp Heijplaat

15 juli 2015

Maskeradewoning opgeleverd op Heijplaat

15 juni 2015

Veel belangstelling voor RDM Campus

9 augustus 2011

RDM Campus winnaar Job Dura-prijs 2010

16 november 2010

Bouw gymzaal in Heijplaat Rotterdam gestart

3 juni 2021

Gymzaal Heijplaat refereert aan nabijgelegen RDM-werf

9 maart 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

Gisteren, 15:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Gevarieerd kantoorlandschap voor Unilever in AIR Offices Rotterdam

Gisteren, 12:17

Levensmiddelenconcern Unilever heeft dit jaar twee verdiepingen betrokken in het voormalige V&D-pand in het centrum van Rotterdam. Fokkema & Partners ontwierp het interieur.

Negenhonderd woningen op historisch zorglandgoed in Vught

Gisteren, 10:52

Gebiedsontwikkelaar AM en een ontwerpteam bestaande uit Karres en Brands, Wenink Holtkamp en NAMO hebben een tender voor de realisatie van negenhonderd woningen op het historische Zorgpark Voorburg in Vught gewonnen.

KAAN Architecten breidt bureauleiding uit

18 december, 3:00

KAAN Architecten heeft vier associate partners en vier associate architects benoemd.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

Gisteren, 16:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.