Society Table

De installatie Tham Ma Da van Paola Navone

Sibast No 7 barkruk

Gracell

Thema

Lamino Rotting

Pillo, een nieuw ontwerp van Khodi Feiz

De stand van Swedese werd ontworpen door Monica Förster

Markelius 01

Jacket, ontworpen door Claesson Koivisto Rune

Contour, een ontwerp van Thomas Sandell

De Preludia Series is een ontwerp van Brad Ascalon

Elements, ontworpen door Claesson Koivisto Rune

Braeking the Wave, tegelcollectie ontworpen door Monica Förster voor Marrakech Design

The Four Elements: vier tegelvormen, elk in vier kleuren, ontworpen door Monica Förster voor Marrakech Design

Monica Förster in haar ontwerpstudio in Stockholm

De stand van ateljé Lyktan werd ontworpen door het Noorse architectenbureau Snøhetta

Flik Flak, ontworpen door ateljé Luktan en Snøhetta

Apollo

Varanoi

Armaturen Oculus van Ryu Kozeki; winnaar van de mooiste presentatie in Greenhouse

Society Table

De installatie Tham Ma Da van Paola Navone

Sibast No 7 barkruk

Gracell

Thema

Lamino Rotting

Pillo, een nieuw ontwerp van Khodi Feiz

De stand van Swedese werd ontworpen door Monica Förster

Markelius 01

Jacket, ontworpen door Claesson Koivisto Rune

Contour, een ontwerp van Thomas Sandell

De Preludia Series is een ontwerp van Brad Ascalon

Elements, ontworpen door Claesson Koivisto Rune

Braeking the Wave, tegelcollectie ontworpen door Monica Förster voor Marrakech Design

The Four Elements: vier tegelvormen, elk in vier kleuren, ontworpen door Monica Förster voor Marrakech Design

Monica Förster in haar ontwerpstudio in Stockholm

De stand van ateljé Lyktan werd ontworpen door het Noorse architectenbureau Snøhetta

Flik Flak, ontworpen door ateljé Luktan en Snøhetta

Apollo

Varanoi

Armaturen Oculus van Ryu Kozeki; winnaar van de mooiste presentatie in Greenhouse

Stockholm Design Week: nieuwe en vernieuwde klassiekers

14 februari 2018, 14:31

In de Zweedse hoofdstad vond van 6 tot en met 10 februari de Stockholm Design Week plaats. Onder de verschillende evenementen, zoals tentoonstellingen en installaties in de stad, is de Stockholm Furniture & Light Fair het epicentrum. Het trend leek er vooral een van ingetogen, degelijk ontwerp, met een ruime aandacht voor designklassiekers.

Het aanbod op de Stockholm Furniture & Light Fair is internationaal, met exposanten uit bijvoorbeeld Noord-Amerika, Groot Brittannië, Duitsland, Polen, België, Nederland, Spanje en – opvallend vaak – Italië. De jaarlijkse eregast, die een grote installatie mag inrichten, was ook afkomstig uit Italië: Paola Navone. De Design Bar was dit jaar bijzonder fraai vormgeven door de Venetiaan Luca Nichetto.

Toch is circa 80% van de exposerende ondernemingen afkomstig uit Zweden, Denemarken, Finland of Noorwegen; daarvan opereert overigens meer dan de helft internationaal. Als het om Scandinavisch design gaat, is de Stockholm Furniture & Light Fair het belangrijkste trefpunt.

Mid-century modern
Scandinavisch design, zo stelde Cecilia Nyberg van de beursorganisatie, lijkt momenteel weer een grotere invloed op de internationale ontwerp-scene te hebben dan het lange tijd heeft gehad. Zien we dan op de beursvloer veel natuurlijke materialen – hout, leer, wol – en minimalistische, functioneel en ambachtelijk ontworpen meubels? Inderdaad, waarbij vooral opvalt dat er regelmatig wordt teruggegrepen op ‘mid-century modern’. Fabrikanten brengen ontwerpen uit bijvoorbeeld de jaren 1950 opnieuw op de markt, of komen met meubels die erdoor zijn geïnspireerd. Een trend die al op eerdere beurzen te zien was, maar nu wel heel sterk lijkt.

Een bijzonder voorbeeld van een nieuwe introductie van klassiek ontwerp is de Society Table. Het bureau heeft Arne Jacobsen in 1952 in opdracht ontworpen voor het nieuwe hoofdkantoor in New York van de American-Scandinavian Foundation. De Society Table heeft een slank, met leer bekleed werkblad, dat rond het gebogen metalen buisframe is gespannen. Het bureau is voorzien van houten ladenblokjes onder en boven het werkblad, op enige afstand dankzij metalen buizen, wat een lichte uitstraling geeft, Een rvs-bureaulamp is geïntegreerd. Alles ontworpen door Jacobsen. Het eenmalige bureau wordt nu door Carl Hansen & Son op de markt gebracht.

Herintroducties
Sibast Furniture toonde de verfijnde Sibast No 7 barkruk, een ontwerp dat is gebaseerd op de No 7 eetkamerstoel, die in 1953 is ontworpen. De Zweedse onderneming Gemla brengt de Gracell, een stoelontwerp uit 1956 van Yngve Ekström opnieuw uit. De sobere houten stoel heeft een paar kleine aanpassingen ondergaan. Zo is de zitting van gevlochten riet vervangen door plantaardig gelooid leer, met een stiksel volgens het originele patroon.

Eveneens van Yngve Ekström zijn de drie stoelontwerpen uit de periode 1953-1956, die Swedese herintroduceert. De Thema is een vroeg voorbeeld van een stoel die door de consument zelf in elkaar kon worden gezet; het ‘flatpack’-ontwerp werd per vier stoelen in een doos verkocht. De twee andere Ekström -klassiekers die Swedese opnieuw op de markt brengt zijn de Caryngo, met een houten constructie en leren zitting en rugleuning, en de Lamino Rotting, een leunstoel uit gebogen hout en rotan. De fraaie stand van Swedese was overigens ontworpen door een hedendaags icoon van Zweeds ontwerp: Monica Förster tekende voor het bedrijf een heldere en functionalistische ruimte.

Offecct start zelfs een nieuwe lijn voor design-klassiekers. “Wat we nu klassiekers noemen, zijn vaak meubelstukken die in de periode van hun introductie niet de erkenning of de invloed hadden die ze verdienden”, zegt Anders Englund, Design Manager bij Offecct. Door herintroductie van oudere ontwerpen wil de onderneming ontwerpen naar voren schuiven “die vergeten zijn of misschien de consument nooit bereikten”. Een eerste product in de Offecct Edition zijn de tafel Markelius 01, ontworpen in 1930 door Sven Markelius, een pionier van het Zweedse Modernisme. Daarnaast introduceert het bedrijf een akoestisch paneel met het patroon Ennis, dat in 1924 werd ontworpen door Frank Lloyd Wright.

Verwijzing en traditie
Uiteraard heeft Offecct ook ruimschoots werk van eigentijdse ontwerpers. Zo introduceert de onderneming de zorgvuldig afgewerkte restaurantstoel Contour van Thomas Sandell. Van Claesson Koivisto Rune is de stoel Jacket; de ‘hals’ en ‘schouders’ maken het mogelijk om een jas of schoudertasje over de rugleuning te hangen. De lichte, biobased stoel Jin van Jin Kuramoto won overigens de prijs voor Beste Product op de beurs.
Swedese toonde als noviteit de genereuze, volledig gestoffeerde fauteuil Pillo, ontworpen door de Iraans-Nederlandse Khodi Feiz. De stoel lijkt te bestaan uit losjes op elkaar gestapelde hoofdsteun, rugleuning, zitting en draaipoot. Het ontwerp refereert overigens aan de fauteuil Rondino van Ekström. En ja, ook Carl Hansen & Son presenteerde een nieuwe collectie die refereert aan midcentury-ontwerp. De Preludia Series, een collectie met tafels en stoelen in verschillende uitvoeringsmogelijkheden, is ontworpen door de Amerikaanse designer Brad Ascalon. De keuze bestaat uit ranke metalen onderstellen, massief houten onderstellen en een zitting in houtfineer, stof of leer.

Claesson Koivisto Rune zien we ook met een nieuwe lijn ontworpen voor Widala, leverancier van meubilair en barbecues in de openbare ruimte. De serie Elements is uitgevoerd in hout en dik staal, waarmee ze bestand is tegen vandalen en uiteraard alle weersomstandigheden. De houten bovenbladen en het grillrooster vertonen geabstraheerde natuurvormen, zoals een boomblad en een schelp.
Vermeldenswaardig zijn verder twee tegelontwerpen van Monica Förster voor Marrakech Design. Voor de Zweedse leverancier van traditionele cementtegels ontwierp ze de serie Breaking the Wave, waarvan het ontwerp is gebaseerd op art nouveau-boogvormen. The Four Elements is een uitgebreide serie, bestaande uit vier vormen, elk uitgevoerd in vier kleuren. Voor het aanbrengen van het kleurverloop (in en niet op het materiaal) is een innovatieve techniek ontwikkeld; het resultaat is een grote kleurdiepte.

Noorderlicht
De Stockholm Furniture Fair en de Northern Light Fair, voorheen twee afzonderlijke beurzen die gelijktijdig plaatsvonden, zijn inmiddels ineen geschoven. Het Zweedse ateljé Luktan heeft samen met het Noorse architectenbureau Snøhetta een even sobere als fraaie lamp ontworpen. De Flik Flak bestaat uit twee plaatjes berkenhout, verbonden met een pianoscharnier en twee leds. De vleugels, zwart aan de buiten- of bovenzijde, blank aan de binnenzijde, zijn open en dicht te vouwen naar wens; de armatuur als geheel is alle kanten op te draaien. De Flik Flak, “Zo minimalistisch dat hij bijna verdwijnt”, zei Jenny Osuldsen van Snøhetta, is er in een staande, bureau- en wanduitvoering. Het architectenbureau ontwierp ook de stand voor ateljé Luktan, die uitdrukking gaf aan de onderzoekende houding van het ontwerpatelier.

Minimalistisch is ook het ontwerp van het Zweedse architectenduo Broberg & Ridderstråle voor verlichtingsfabrikant Pholc. De Apollo bestaat uit conische vormen en een langwerpige buis uit massief messing of aluminium. De onbewerkte metalen delen geven de armatuur letterlijk en figuurlijk gewicht en een zowel dynamische als statische uitstraling.
Leds waren, uiteraard, alom tegenwoordig en worden regelmatig gecombineerd met lampen die zijn voorzien van een traditionele fitting. De Britse onderneming Tala toonde ‘peertjes’ van groot format en met een onregelmatige, organische vorm uit warmgeel glas. Lichtbron voor deze lamp Varanoi is een slingerende strip met miniscule ledjes in het midden. Ook toonde de onderneming peertjes uit mat wit porselein met led als lichtbron.

Jong talent
Als platform voor jong talent kent de Stockholm Furniture & Light Fair het onderdeel Greenhouse. De vormgever van de expositie, de Schots-Zweeds ontwerper Nick Ross, had centraal een opstelling gemaakt rond ontwerpbureaus die hier in het verleden als jong talent werden gepresenteerd. Daaronder waren namen als Nendo, Gamfratesi en Front.

Wie zijn nu die nieuwe talenten? Maria Castillo met een tafel, waarvan het blad is voorzien van geleidende elementen? Ryu Kozeki met zijn elegante verlichtingsarmaturen? Of de in Nederland woonachtige Anton Karlsson, met onder meer een vreemd ligbad waar aan de uiteinden ruimte is uitgespaard om je hoofd of benen over de rand te kunnen hangen? Karlsson won in elk geval de juryprijs voor opkomend talent. Kozeki die voor de beste presentatie.

Wat opvalt bij zowel de individuele ontwerpers als de vele (internationale) opleidingen die zich profileren binnen Greenhouse, is dat ze nauwelijks of geen verrassende (materiaal- of techniek)innovaties presenteren. De meubels, verlichting en andere gebruiksvoorwerpen vertonen veelal hooguit een andere vorm en vooral een grote beheersing van het ambacht. Dat laatste is beslist iets voor te zeggen.

Trefwoorden

stockholm furniture & light fair snøhetta yngve ekström khodi feiz meubels monica förster verlichting arne jacobsen design claesson koivisto rune stockholm design week

1	Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2023 bekend maandag, 18 september
2	Hoogwaardig blok met sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum vrijdag, 22 september
3	Architectenweb symposium: ontwerpen in analogie met het bestaande woensdag, 20 september
4	Echte architecten dinsdag, 19 september
5	Voormalig garagepand aan Scheldeplein Amsterdam gerenoveerd en uitgebreid dinsdag, 19 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Stockholm Furniture Fair: besloten werkplekken voor de kantoorvloer

16 februari 2018

Stockholm Furniture Fair: meubelindustrie zoekt naar her- en restgebruik

19 februari 2018

Milaan 2017: installatie als productpresentatie

13 april 2017

Milaan 2017: kleine verrassingen tussen de klassiekers

10 april 2017

Meubelmuseum Stockholm voor studie en vermaak

8 februari 2018

Piet Hein Eek en Reinier de Graaf gasten Stockholm Furniture Fair

14 december 2017

Grote presentatie Nederlands ontwerp bij London Design Fair

29 augustus 2017

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Benthem Crouwel wint prijsvraag voor herontwikkeling deel Praags plein

22 september, 3:41

Op het zogeheten vierde kwadrant van Vítezné Námestí (wat in het Nederlands valt te vertalen als Victorieplein) verrijst voor 100.000 vierkante meter aan nieuwe functies, waaronder woningen, kantoren en een cultuurcentrum.

'Reis naar Nieuw Zeeland' beloond met tweede Eo Wijers-regioprijs

22 september, 2:32

Het ontwerpteam van Bureau B+B urbanism and landscape architecture, RO&AD Architecten en Buiting Advies is gekozen tot regiowinnaar Midden-Zeeland van de Eo Wijersprijs.

Hoogwaardig blok met sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum

22 september, 12:14

Dankzij een prefab bouwsysteem, een basisopzet vanuit drie plattegronden en extra aandacht voor de geveldetaillering wisten BureauVanEig en Zecc Architecten een hoogwaardig blok met betaalbare woningen te realiseren.