Oudenoord 6 na renovatie

RINO-café met zicht op Oudenoord

Onderwijsverdieping met op de voorgrond een huiskamer

Onderwijsgang

Nieuwe onderwijszaal

Kantoorvloer rond een binnentuin

hoofdentree met RINO-café

Nieuwe entree aan de Oudenoord

Gerenoveerde Oudenoord 6 rechts; links het TIO-gabouw nog in originele architectuur

Oudenoord 6 voor de renovatie van reA architectuur

Overzicht hergebruik in gevelrenovatie

Oudenoord 6 na renovatie

RINO-café met zicht op Oudenoord

Onderwijsverdieping met op de voorgrond een huiskamer

Onderwijsgang

Nieuwe onderwijszaal

Kantoorvloer rond een binnentuin

hoofdentree met RINO-café

Nieuwe entree aan de Oudenoord

Gerenoveerde Oudenoord 6 rechts; links het TIO-gabouw nog in originele architectuur

Oudenoord 6 voor de renovatie van reA architectuur

Overzicht hergebruik in gevelrenovatie

Hergebruik leidraad bij renovatie onderwijsgebouw

20 december 2017, 14:28

Een bestaand pand aan de Oudenoord in Utrecht is gerenoveerd om als nieuwe huisvesting voor de onderwijsinstelling RINO Groep te kunnen dienen. Het Amsterdamse bureau reA architectuur greep terug op de architectuur van voor een eerdere verbouwing; daarnaast heeft het bureau gestreefd naar optimaal hergebruik, maar daar bleek de praktijk weerbarstig.

De RINO Groep, een regionale onderwijsinstelling voor mensen in de geestelijke gezondheidszorg, is sinds decennia gevestigd in het centrum van Utrecht. De instelling was echter op zoek naar nieuwe huisvesting en liet haar oog vallen op een bestaand pand aan de Oudenoord, met een totaal oppervlak van 3.000 m².

Het pand Oudenoord 6 is in 1969 gebouwd voor de Hogeschool van Utrecht en het constructief stramien bleek nog altijd geschikt voor een onderwijsgebouw. Echter, door een verbouwing in 1995 en het recente gebruik als kantoor was de rationele architectuur verwaterd, aldus reA architectuur.

Verduurzaming en hergebruik
De opgave voor reA was om het gebouw door renovatie geschikt te maken als onderkomen voor de onderwijsinstelling, met een nieuwe en eigentijdse inrichting waarbij de oorspronkelijke architectuur richtinggevend was. Het gebouw diende te worden verduurzaamd tot energielabel A en met een nieuwe klimaatinstallatie wilde de opdrachtgever voldoen aan Frisse Scholen Klasse B.

De ambitie omvatte ook een optimaal hergebruik van alle onderdelen en materialen in het gebouw. De circulaire benadering werd ingegeven door verschillende overwegingen: duurzaamheid, de combinatie van oud en nieuw om het gebouw karakter te geven, maar ook kostenbesparing.

Gevel
Het resultaat is goed zichtbaar in de gevel, zo geeft reA aan. De blauwe aluminium kozijnen uit 1995 zijn behouden, evenals het grootste deel van de aluminium traanplaten voor de borstweringen. Aan de uiteinden van de voorgevel is een travee verwijderd om plaats te maken voor nieuwe verticale kanaalschachten. Die zijn afgewerkt met een metalen kader dat de hele gevel omvat.

Een andere belangrijke ingreep was het opnieuw open maken van de begane grond, zodat het RINO-café zichtbaar is achter de glazen pui. Het café van de instelling fungeert als centrale entree, als lunchrestaurant en als visitekaartje van RINO voor de voorbijgangers op straat.

Interieur
Het bestaande gebouw vormde een sterke basis voor het nieuwe interieur, aldus het architectenbureau. reA heeft de betonconstructie zichtbaar gemaakt en de trappenhuizen met leistenen trappen in oude luister hersteld.

Voor de ruimtelijke indeling heeft het architectenbureau openheid als een belangrijke leidraad genomen. Het aantal binnenwanden is geminimaliseerd; de noodzakelijke binnenwanden zijn zoveel mogelijk in glas uitgevoerd. Naast glas zijn in het interieur vooral andere natuurlijke materialen, zoals linoleum, keramische tegels en bamboe toegepast.

Openheid in gebruik was zeker zo belangrijk als leidraad, legt reA uit. Daartoe heeft bijvoorbeeld elke verdieping een zogenoemde huiskamer. Dit is een plek waar de cursisten pauzeren en waar medewerkers en gasten kunnen werken en overleggen. Het RINO-café op de begane grond is een open plek bij uitstek, aldus het bureau.

Lessen in hergebruik
Het beoogde hergebruiken van onderdelen uit de bestaande afbouw bleek in de praktijk moeilijk. Zo bleek het akoestisch vermogen van de oude plafondplaten onvoldoende om ze te gebruiken als vulling in nieuwe plafondeilanden. Het hergebruiken van de massief houten binnendeuren voor vaste meubels als pantryblokken en de receptiebalie bleek te kostbaar en te tijdrovend.

Een van de lessen van het project is dan ook dat hergebruik tijd kost, stelt reA. “Tijd om goed te inventariseren van te voren, zodat men weet welk materiaal er is en welke kwaliteit dat heeft”, legt het bureau uit. “En eveneens tijd voor de arbeidsintensievere bewerking van het materiaal.”

Trefwoorden

duurzaamheid hergebruik rea architectuur utrecht onderwijsgebouw renovatie oudenoord circulair bouwen

1	Nominaties Publiek gebouw van het Jaar bekend woensdag, 09 oktober
2	Nieuwe entree Werelderfgoed Kinderdijk: waagstuk voor jonge architecten donderdag, 10 oktober
3	'Groene' hogeschool voor Floriadeterrein Almere maandag, 14 oktober
4	Bouw Kunstwerf Groningen van start gegaan maandag, 14 oktober
5	De Zwarte Hond ontwerpt grote woonwijk in Kigali woensdag, 09 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Stadhuistoren Eindhoven ‘circulair gerenoveerd’

Circl – ‘Zo circulair kunnen we nu bouwen’

Betonstructuur als blikvanger bij renovatie Maaskants Technikon

Van koekjesfabriek naar hogeschoolcampus

Odette Ex over Circl: “Je moet het experiment aan”

Circulair bouwen komt langzaam uit experimentele fase

Andere nieuwsberichten

Architectuurhistoricus Charles Jencks (80) overleden

3 uur geleden

Jencks wordt beschouwd als de belangrijkste denker van het postmodernisme.

AM ontwikkelt nieuw kantoorpand naast Station Eindhoven

Vandaag, 11:48

De ontwikkelaar heeft impressies naar buiten gebracht van het gebouwontwerp, gemaakt door de Architekten Cie.

OZ presenteert hoogbouwcomplex in de Binckhorst

Vandaag, 10:49

Over twee jaar start de bouw van hoogbouwproject B-PROUD in Den Haag.

'Groene' hogeschool voor Floriadeterrein Almere

Gisteren, 15:27

Aeres Hogeschool laat op het Floriadeterrein in Almere een gebouw neerzetten, waar onder meer opleidingen op het gebied van voedsel en groene stedelijke ontwikkeling worden aangeboden.

Boek: Atlas of emerging practices

2 uur geleden

Het omvangrijke boekwerk schetst een interessant beeld van de – flexibele – architectuurpraktijk van jonge bureaus, verzameld rond het platform New Generations.

'Prijs energielabel A geschat op 22.000 euro'

Vandaag, 09:36

Huizenbezitters die hun woning energiezuinig willen maken, gaan ervan uit duizenden euro's kwijt te zijn voor aanpassingen.

Centrale bank grijpt in op woningmarkt

Vandaag, 09:00

Volgens De Nederlandsche Bank zijn de risico's op de woningmarkt de laatste jaren flink toegenomen.

Nederlandse steden trekken internationaal nieuwe inwoners

Gisteren, 17:00

De afgelopen twintig jaar trokken de Nederlandse steden meer nieuwe bewoners aan dan dat er vertrokken, maar nieuwkomers komen nu vooral uit het buitenland, aldus het PBL.