Oudenoord 6 na renovatie

RINO-café met zicht op Oudenoord

Onderwijsverdieping met op de voorgrond een huiskamer

Onderwijsgang

Nieuwe onderwijszaal

Kantoorvloer rond een binnentuin

hoofdentree met RINO-café

Nieuwe entree aan de Oudenoord

Gerenoveerde Oudenoord 6 rechts; links het TIO-gabouw nog in originele architectuur

Oudenoord 6 voor de renovatie van reA architectuur

Overzicht hergebruik in gevelrenovatie

Oudenoord 6 na renovatie

RINO-café met zicht op Oudenoord

Onderwijsverdieping met op de voorgrond een huiskamer

Onderwijsgang

Nieuwe onderwijszaal

Kantoorvloer rond een binnentuin

hoofdentree met RINO-café

Nieuwe entree aan de Oudenoord

Gerenoveerde Oudenoord 6 rechts; links het TIO-gabouw nog in originele architectuur

Oudenoord 6 voor de renovatie van reA architectuur

Overzicht hergebruik in gevelrenovatie

Hergebruik leidraad bij renovatie onderwijsgebouw

20 december 2017, 14:28

Een bestaand pand aan de Oudenoord in Utrecht is gerenoveerd om als nieuwe huisvesting voor de onderwijsinstelling RINO Groep te kunnen dienen. Het Amsterdamse bureau reA architectuur greep terug op de architectuur van voor een eerdere verbouwing; daarnaast heeft het bureau gestreefd naar optimaal hergebruik, maar daar bleek de praktijk weerbarstig.

De RINO Groep, een regionale onderwijsinstelling voor mensen in de geestelijke gezondheidszorg, is sinds decennia gevestigd in het centrum van Utrecht. De instelling was echter op zoek naar nieuwe huisvesting en liet haar oog vallen op een bestaand pand aan de Oudenoord, met een totaal oppervlak van 3.000 m².

Het pand Oudenoord 6 is in 1969 gebouwd voor de Hogeschool van Utrecht en het constructief stramien bleek nog altijd geschikt voor een onderwijsgebouw. Echter, door een verbouwing in 1995 en het recente gebruik als kantoor was de rationele architectuur verwaterd, aldus reA architectuur.

Verduurzaming en hergebruik
De opgave voor reA was om het gebouw door renovatie geschikt te maken als onderkomen voor de onderwijsinstelling, met een nieuwe en eigentijdse inrichting waarbij de oorspronkelijke architectuur richtinggevend was. Het gebouw diende te worden verduurzaamd tot energielabel A en met een nieuwe klimaatinstallatie wilde de opdrachtgever voldoen aan Frisse Scholen Klasse B.

De ambitie omvatte ook een optimaal hergebruik van alle onderdelen en materialen in het gebouw. De circulaire benadering werd ingegeven door verschillende overwegingen: duurzaamheid, de combinatie van oud en nieuw om het gebouw karakter te geven, maar ook kostenbesparing.

Gevel
Het resultaat is goed zichtbaar in de gevel, zo geeft reA aan. De blauwe aluminium kozijnen uit 1995 zijn behouden, evenals het grootste deel van de aluminium traanplaten voor de borstweringen. Aan de uiteinden van de voorgevel is een travee verwijderd om plaats te maken voor nieuwe verticale kanaalschachten. Die zijn afgewerkt met een metalen kader dat de hele gevel omvat.

Een andere belangrijke ingreep was het opnieuw open maken van de begane grond, zodat het RINO-café zichtbaar is achter de glazen pui. Het café van de instelling fungeert als centrale entree, als lunchrestaurant en als visitekaartje van RINO voor de voorbijgangers op straat.

Interieur
Het bestaande gebouw vormde een sterke basis voor het nieuwe interieur, aldus het architectenbureau. reA heeft de betonconstructie zichtbaar gemaakt en de trappenhuizen met leistenen trappen in oude luister hersteld.

Voor de ruimtelijke indeling heeft het architectenbureau openheid als een belangrijke leidraad genomen. Het aantal binnenwanden is geminimaliseerd; de noodzakelijke binnenwanden zijn zoveel mogelijk in glas uitgevoerd. Naast glas zijn in het interieur vooral andere natuurlijke materialen, zoals linoleum, keramische tegels en bamboe toegepast.

Openheid in gebruik was zeker zo belangrijk als leidraad, legt reA uit. Daartoe heeft bijvoorbeeld elke verdieping een zogenoemde huiskamer. Dit is een plek waar de cursisten pauzeren en waar medewerkers en gasten kunnen werken en overleggen. Het RINO-café op de begane grond is een open plek bij uitstek, aldus het bureau.

Lessen in hergebruik
Het beoogde hergebruiken van onderdelen uit de bestaande afbouw bleek in de praktijk moeilijk. Zo bleek het akoestisch vermogen van de oude plafondplaten onvoldoende om ze te gebruiken als vulling in nieuwe plafondeilanden. Het hergebruiken van de massief houten binnendeuren voor vaste meubels als pantryblokken en de receptiebalie bleek te kostbaar en te tijdrovend.

Een van de lessen van het project is dan ook dat hergebruik tijd kost, stelt reA. “Tijd om goed te inventariseren van te voren, zodat men weet welk materiaal er is en welke kwaliteit dat heeft”, legt het bureau uit. “En eveneens tijd voor de arbeidsintensievere bewerking van het materiaal.”

Trefwoorden

duurzaamheid hergebruik rea architectuur utrecht onderwijsgebouw renovatie oudenoord circulair bouwen

1	Twee gebouwen met studentenwoningen in hartje Rotterdam opgeleverd woensdag, 15 maart
2	Getrapt en uitwaaierend woongebouw is nieuw baken in centrum Lelystad donderdag, 16 maart
3	Tender voor zeventig meter hoge woontoren in Sluisbuurt Amsterdam dinsdag, 14 maart
4	Nieuwbouw op locatie ‘SoZa’ in Den Haag stap dichterbij woensdag, 15 maart
5	Ontwerp verbouwing en uitbreiding Haags Paleis van Justitie gepresenteerd woensdag, 15 maart

Gerelateerde nieuwsberichten

Stadhuistoren Eindhoven ‘circulair gerenoveerd’

Circl – ‘Zo circulair kunnen we nu bouwen’

Betonstructuur als blikvanger bij renovatie Maaskants Technikon

Van koekjesfabriek naar hogeschoolcampus

Odette Ex over Circl: “Je moet het experiment aan”

Circulair bouwen komt langzaam uit experimentele fase

Andere nieuwsberichten

Voor Adri Duivesteijn was relatie tussen politiek en architectuur vanzelfsprekend

Gisteren, 13:39

Afgelopen vrijdag is op 72-jarige leeftijd Adri Duivesteijn overleden. Architectuur vormde een rode draad in de loopbaan van de politicus en PvdA-prominent.

Nominaties Gouden A.A.P. 2023 bekend

18 maart, 9:00

Er zijn tien projecten genomineerd voor de zestiende editie van de jaarlijkse Amsterdamse Architectuurprijs, heeft architectuurcentrum Arcam zaterdag bekendgemaakt.

Drijvende installatie van Kunlé Adeyemi in vijvers Nieuwe Instituut

17 maart, 2:02

In een drijvend paviljoen en een aantal pontons vinden van 14 mei tot en met 22 oktober verschillende activiteiten plaats. Het is voor het eerst dat het drijvende werk van de Nigeriaans-Nederlandse architect in ons land te zien is.

Rembrandthuis heropent na verbouwing

17 maart, 11:36

Het museum heeft er meer publieke ruimte bij gekregen, de routing door het gebouw is verbeterd en ruimtes zijn vernieuwd. BiermanHenket is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Minister stuurt 'energiefixers' langs in wijken met slecht geïsoleerde huizen

Gisteren, 15:22

Het kabinet zet extra vaart achter maatregelen om energiearmoede tegen te gaan.

Nederland mede-organisator VN-conferentie over water

Gisteren, 10:40

Wereldwijd moet meer aandacht komen voor schoon en veilig drinkwater, bescherming tegen overstromingen en droogte en voor de betaalbaarheid van drinkwater. Dat wordt de inzet van een grote VN-conferentie in New York.

ING: kopers eerste huis historisch veel kwijt aan hypotheek

17 maart, 1:22

De hypotheekrentes zijn afgelopen jaar razendsnel gestegen en de inkomens konden dat tempo niet bijbenen.

Bouwwereld reageert verdeeld op verkiezingswinst BBB

17 maart, 9:52

Zo vraagt de branchevereniging van bouwmaterialen NVTB zich af wat BBB concreet voor plannen heeft en hoe deze van invloed zullen zijn op de bouwsector.