Station Arnhem Centraal officieel geopend

19 november 2015, 15:06

Donderdag is station Arnhem Centraal officieel geopend. Negentien jaar na de presentatie van het masterplan beschikt de Gelderse hoofdstad over een geheel vernieuwd stationsgebied, met een nieuwe stationshal (‘OV-terminal’) , busterminal, ondergrondse parkeergarage, twee kantoortorens en openbare ruimte. Het ontwerp is gemaakt door UNStudio, Arup en Bureau B+B.

De twee eerstgenoemde bureaus zijn verantwoordelijk voor het masterplan, terwijl Bureau B+B de openbare ruimte heeft vormgegeven. Feitelijk gaan het om een totaalontwerp van architectuur, constructie en openbare ruimte. Dankzij de glooiende en vloeiende vormgeving van het landschap en de OV-terminal worden bezoekers geleid en functies verbonden.

Het stationsgebied kent een bijzondere topografie, met hoogteverschillen tot wel twintig meter. In het ontwerp is dit vertaald tot een continu, heuvelachtig maaiveld met een natuurstenen bestrating (zowel buiten als binnen) en lijnen die naar de verschillende functies leiden. Bezoekers worden daarbij verder geholpen door het heldere overzicht in de hal en de uitgekiende inzet van daglicht.

De uitvergrote en aangedikte topografie draagt er tevens aan bij dat de overgang van de hoger gelegen noordzijde van het station naar het lager gelegen centrum subtieler verloopt. De verlichting en de deels nog in aanleg zijn de beplanting markeren de landschappelijke overgang, evenals de roestvrijstalen cijfers op het plein die de verschillende hoogtes aangeven.

Het ontwerp voor de OV-terminal is geïnspireerd door de in elkaar overlopende binnen- en buitenkant van een Klein-fles. Dit is vertaald naar een spectaculaire kolomvrije hal, die wordt gedragen door een al even indrukwekkende constructieve ‘twist’, ‘backtwist’ en ‘trompet’. Deze elementen, die zich vlak achter de hoofdentree bevinden, spelen ook een rol in de routing door het gebouw.

Spin in het web
De OV-terminal, waarvan het hoogste punt zestig meter de lucht in reikt, vormt de spin in het web van functies. Van hieruit kunnen bijvoorbeeld de kantoren, het busdek en de ondergrondse parkeergarage worden bereikt en natuurlijk de perrons van het treinstation. De passage onder de sporen is met houten latten relatief donker gemaakt, waardoor invallend licht reizigers naar de perrons leidt.

Het gehele complex wordt gedragen door vijf betonnen V-schachten, waarvan een aantal tevens dient als ontsluiting van de ondergrondse parkeergarage naar de stationshal. Deze constructieve oplossing maakt verder mede de variërende plattegronden van de verschillende functies mogelijk en zorgt ervoor dat daglicht de ruimtes onder het maaiveld binnen kan stromen.

De architecten zijn ook verantwoordelijk voor het ontwerp van de perronoverkappingen, de betonnen wand die het talud aan de noordzijde van het station bedekt en de passerelle die het station ontsluit voor het noorden van de stad. De logistiek voor de expeditie en de afvalverwerking van de winkels is geheel onzichtbaar (en onmerkbaar) voor het publiek weggewerkt.

Meer dan vijftien jaar
Met de opening van Arnhem Centraal, zoals de officiële naam van het station vanaf vandaag luidt, is een einde gekomen aan meer dan vijftien jaar bouwwerkzaamheden. Eigenlijk had het station in 2009 al geopend moeten worden, maar mede door problemen met de financiering en aanbesteding van de OV-terminal liep het project jaren vertraging op.

Ook de kosten zijn door de jaren heen flink opgelopen, van de oorspronkelijk begrote 220 miljoen euro (ongerekend vanuit guldens) tot uiteindelijk 625 miljoen euro. Zowel de bouw als de problemen rond het project heeft bij Arnhemmers tot veel ergernis geleid. Het ontwerp is sinds de presentatie in 1996 evenwel in de basis overeind gebleven.

Het station heeft een capaciteit van 110.000 reizigers per dag.

Trefwoorden

unstudio arnhem centraal bureau b b arup arnhem station

1	Park Paviljoen De Hoge Veluwe is eigentijds landhuis woensdag, 17 juli
2	Neutelings Riedijk ontwerpt theater en hotel UID Amsterdam woensdag, 17 juli
3	MVRDV ontwerpt Matrix I op Amsterdam Science Park maandag, 15 juli
4	Amstellofts van Studio Prototype hebben heldere gevelritmiek maandag, 15 juli
5	Bouw eerste woontorens op kantoorlocatie Bullewijk van start dinsdag, 16 juli