AFFR 2013: Kleiburg, de laatste Bijlmerflat

30 september 2013, 11:41

Eén van de must see’s van het Architectuur Film festival Rotterdam 2013 is volgens de organisatie zelf Kleiburg, de laatste Bijlmerflat. Het relaas van regisseur Jeroen Visser gaat over de ooit bejubelde, maar snel verguisde Bijlmermeer in Amsterdam, waarvan de laatste flat onlangs gered is. Een interview met de regisseur.

Waar gaat Kleiburg, de laatste Bijlmerflat over?

Jeroen Visser:‘Over de enige originele flat die nog overeind staat in de Bijlmermeer, en het idealisme dat ooit aan die wijk ten grondslag lag. De film gaat over de mislukking van een project dat met de beste bedoelingen uit de grond gestampt is, maar uiteindelijk een herkansing krijgt.’

Waar ging het mis met de Bijlmermeer?

‘Toen het gebouwd werd, leek het een prachtig plan: sociale huurwoningen van ruim honderd vierkante meter met een lift, centrale verwarming en een metrolijn op steenworpafstand, zodat je zó in het centrum van Amsterdam was. Het liep allemaal anders. De metro kwam pas vele jaren later, en mensen bleken helemaal niet zo’n zin te hebben in dergelijke woningen. Zowel architecten als politici hebben zich er zwaar op verkeken. Toen kreeg je leegstand, en die lege woningen werden opgevuld met mensen die elders niet terecht konden. De Bijlmermeer, en ook de Kleiburgflat, werd een vergaarbak van zonderlinge types.’

Waarom werd de Kleiburgflat gered van de sloopkogel?

‘Daar is hard voor geknokt door de Stichting Bijlmermuseum. Aan deze flat kun je het stedenbouwkundige plan aflezen dat ruim 55 jaar geleden is bedacht en gebouwd. Consortium de Flat heeft het voor één euro kunnen overnemen van de woningbouwvereniging, na het winnen van een prijsvraag. Het consortium heeft een grootschalig renovatieplan gemaakt voor de flat, uitgewerkt door NL Architects, zodat deze een tweede kans gekregen heeft.’

Wat is het leukste moment in jouw film?

‘Aan het begin van de film zie je historische beelden van een gezin dat vol goede moed hun nieuwe woning betrekt, gevolgd door de dramatische neerwaartse spiraal waarin het gebouw daarna terecht komt. Maar tegen het einde van de film is de flat klaar voor renovatie en zie je opnieuw een gezin hun flat betreden, met hetzelfde gevoel als dat gezin in 1970. Dat vind ik een mooi moment. Je denkt: wat heeft zo’n flatgebouw allemaal met zich meegetorst. Je voelt intens mee met het gebouw.’

Wat kunnen we leren van deze documentaire?

‘Dat de samenleving niet zo maakbaar is als we weleens denken. De Bijlmermeer is, ondanks al het idealisme dat eraan ten grondslag lag, toch grotendeels mislukt. Maar, dat het tóch een bijzondere buurt is, blijkt wel voor de herwaardering van het stedenbouwkundig plan en de flat Kleiburg. Ik ben vreselijk benieuwd hoe het de nieuwe bewoners zal vergaan.’

Het AFFR vindt van 10 t/m 13 oktober plaats in LantarenVenster in Rotterdam. Kleiburg de laatste Bijlmerflat is op zaterdag 12 oktober om 15.30 uur en op zondag 13 oktober om 22.00 uur te zien.

Trefwoorden

kleiburgflat architectuur film festival rotterdam

1	Gemeente Haarlemmermeer kiest plan Ons Erf voor deelgebied Lincolnpark Hoofddorp woensdag, 3 december
2	De mythe van de architect dinsdag, 2 december
3	Veel Nederlandse winnaars bij de Archello Awards 2025 dinsdag, 2 december
4	Ibelings van Tilburg geeft boerderij met monumentale schuur in Zoetermeer woonbestemming dinsdag, 2 december
5	Nederlands Fotomuseum toont fotografische verbeelding van Rotterdam dinsdag, 2 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Kleiburgflat wint EU Mies Award 2017

12 mei 2017

Eerste hulp bij keuze uit AFFR-films

29 september 2015

Jord den Hollander: ‘Best of AFFR’ leukste dat er is

1 oktober 2015

AFFR 2013: Reaching for the sky

4 oktober 2013

Video: eerste paal Bijlmermeer vijftig jaar geleden

16 december 2016

Video: reportage Kleiburgflat

30 juni 2017

Architectuur Film Festival Rotterdam afgesloten

14 oktober 2013

Architectenweb presenteert ‘Best of AFFR’

18 september 2015

Renovatie Kleiburgflat officieel van start

8 oktober 2013

Nieuwe editie AFFR in teken van ‘Global Home’

10 september 2015

Rochdale niet tevreden over plannen Kleiburg

30 augustus 2011

'Time machine' thema AFFR 2013

1 juli 2013

Laatste originele Bijlmerflat van sloop gered

3 juni 2013

‘Laatste Bijlmerflat is cultureel erfgoed’

6 januari 2011

Aanloop AFFR start in buitenbad Tropicana

26 augustus 2013

Bijlmer Kleiburgflat te koop voor 1 euro

7 januari 2011

Helft benodigde klushuizen Kleiburg verkocht

27 maart 2013

Sanders: “Het schaamrood op de kaken” (video)

20 september 2013

Tal van premières op AFFR

20 september 2013

Klassieke Bijlmerflat mogelijk toch behouden

22 maart 2011

Overdracht Kleiburgflat laat op zich wachten

8 december 2011

Partijen presenteren plan Kleiburgflat

23 juni 2011

Bekijk de vijf beste architectuurfilms tijdens de Architectenweb Best of AFFR

7 oktober 2019

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Amsterdam schrijft architectenprijsvraag uit voor nieuwbouw theater De Meervaart

Gisteren, 16:45

Behalve het nieuwe gebouw, dat in een hoek van de Sloterplas komt te staan, behelst de prijsvraag ook een herinrichting van de zuidwestoever van het meer.

Barcode Architects presenteert opgeleverd stadskantoor van Dresden

Gisteren, 14:53

Het door Barcode Architects en Tchoban Voss Architekten ontworpen stadskantoor van Dresden is geopend. Het 34.000 vierkante meter omvattend gebouw maakt deel uit van de vernieuwing van het Ferdinandplatz in het centrum van de Duitse stad.

MIX architectuur en MAAK space ontwerpen landschappelijk woonveld in Leidschendam

Gisteren, 13:45

MIX architectuur en MAAK space ontwierpen in opdracht van ontwikkelaar Blauwhoed een landschappelijk woonveld met 64 grondgebonden woningen dat onderdeel is van de gebiedsontwikkeling Vlietvoorde in Leidschendam.

Nieuwbouw Algemeen Ziekenhuis Diest in gebruik genomen

Gisteren, 11:55

Het door archipelago ontworpen gebouw wordt omringd door groen, een conditie waarvan gebruik is gemaakt door veel uitzicht te creëren. Ook is op het maaiveld een colonnade gerealiseerd, die de overgang van binnen naar buiten verzacht.