‘Meer nieuwbouwplannen dan nodig’

2 februari 2010, 14:40

Er worden in Nederland veel meer ruimtelijke plannen voorbereid dan waar op basis van prognoses behoefte aan is. Het Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting (Nirov) constateert dat op basis van een analyse van plannen op de Nieuwe Kaart van Nederland.

Zowel voor de planning van woningen, kantoren als bedrijventerreinen is er tot 2025 sprake van een overmaat die in bepaalde regio’s zeer fors is. In het Nirov Nieuwjaarsdebat over deze planologische capaciteit werd deze overmaat door Nirov-directeur Christine Oude Veldhuis als schadelijk gekarakteriseerd.

“In 60 procent van de gemeenten is sprake van zeer ruime woningbouwmogelijkheden tussen nu en 2025. Ze kunnen 30 procent meer bouwen dan volgens de Primos-prognose nodig is. Voor heel Nederland zou de behoefte volgens Primos circa 700.000 woningen zijn terwijl er ruim een miljoen woningen in de plannen zit. Lokaal kan het beeld nog sterker verschillen”, zegt het Nirov.

“In sommige gemeenten zijn de productiemogelijkheden voor de komende 15 jaar het drievoudige van de verwachte behoefte. Voor de belangrijkste kantorenmarktregio’s is de planologische reserve gemiddeld het dubbele van de verwachte vraag. Als de huidige leegstand van kantoren wordt meegerekend, is de overmaat zelfs bijna 400 procent.”

Taco van Hoek (EIB) ziet in de plannenovermaat aanleiding voor een fundamentele herbezinning van het woonbeleid. Hij wil de woonvraag uit de markt open tegemoet treden. De huidige aanpak leidt volgens Van Hoek bepaald niet tot het centraal stellen van de wensen van de woonconsument maar tot een ondoorzichtige stapeling van overheidsambities, zoals compacte stad en klimaatneutrale woningen.

Ambities die via de woningprijs al decennialang geruisloos worden afgewenteld op de woonconsument, aldus Van Hoek. “De uiterste behoedzaamheid die nu in het dossier kilometerbeprijzing wordt betracht geeft aan dat de automobilist kennelijk heel anders moet worden behandeld dan de woonconsument.”

Dat er teveel plannen zijn betekent niet dat er gebouwd gaat worden voor de leegstand, aldus Christine Oude Veldhuis. Als er onvoldoende vraag blijkt te zijn, wordt het plan niet verder ontwikkeld. En uitontwikkelde plannen komen niet in aanbouw als de voorverkoop- en voorverhuurpercentages niet worden gehaald.

Gevolg is wel dat er geld wordt uitgegeven aan niet-ontwikkelde plannen en dat grondbedrijven en ontwikkelaars zich er voor niets rijk aan rekenen. Ten derde kunnen de plannen volgens Oude Veldhuis slecht uitpakken voor de ruimtelijke kwaliteit.

“Als een woonwijk minder bewoners krijgt dan eerst werd aangenomen, dan heeft dat gevolgen voor de levensvatbaarheid van bijvoorbeeld winkels, openbaar vervoersverbindingen, scholen en sportvoorzieningen.”

Trefwoorden

nirov nieuwbouwplannen nieuwe kaart van nederland

1	Recreatiewoningen geïntegreerd in centrum Zoutelande maandag, 16 september
2	‘Levende’ brug als verbinding over het IJ maandag, 16 september
3	Nieuwe kantoor Triodos Bank is ook een materialenbank donderdag, 12 september
4	Nominaties ‘Schoolgebouw van het Jaar 2019’ bekend woensdag, 18 september
5	De woningnood vraagt om meer dan alleen woningen dinsdag, 17 september