Archiprix 2024: vier winnaars en drie eervolle vermeldingen
17 juni, 10:55
Archiprix 2024 heeft een rijke oogst aan winnaars en eervolle vermeldingen opgeleverd. Vier afstudeerprojecten werden beloond met de eerste prijs, terwijl drie een eervolle vermelding kregen. Zondag vond de prijsuitreiking plaats, meldt Stichting Archiprix.
Archiprix is de jaarlijkse onderscheiding voor de beste afstudeerplannen van de Nederlandse opleidingen voor architectuur, stedenbouw, interieur- en landschapsarchitectuur. Er zijn dit jaar 27 projecten ingezonden, waarvan er dus vier zijn gekozen als winnaar en drie een eervolle vermelding kregen.
De jury bestond dit jaar uit Sereh Mandias, Jeroen van Mechelen, Aura Luz Melis, Wouter Pocornie en Paul Roncken. “De jury typeert deze lichting inzendingen als een zoektocht naar de legitimiteit van de ontwerpdisciplines die opmerkelijk vaak met anderen - of binnen andere domeinen - wordt bevraagd. De jury heeft waardering voor het streven naar deze multifocaliteit die aanmoedigt tot meer en andere vormen van auteurschap en eigenaarschap waarin gelijkwaardigheid voorop staat”, zo meldt zij in het juryrapport over de inzendingen van dit jaar.
De prijsuitreiking vond zondag plaats in het Nieuwe Instituut in Rotterdam. De winnaars en eervolle vermeldingen zijn:
Eerste prijswinnaars, met commentaar van de jury
Burnt: A Tale of Three Fires - Jacob Heydorn Gorski (Academie van Bouwkunst Amsterdam / Landschapsarchitectuur)
“Uitgangspunt is natuurbranden te beperken tot specifieke 'pockets' die grotere gebieden beschermen, gebaseerd op inheemse brandpreventiemethoden uit de Front Range-gebergte in Colorado. Het plan zet in op herstel van de lokale ecologie door brandresistente flora en fauna te integreren en de veerkracht van door brand getroffen gemeenschappen te versterken. Het plan raakt hiermee meerdere dimensies van het vakgebied en laat een interessante mix zien van evidence based design.”
De Wachtkamer - Tom Slots (Academie van Bouwkunst Arnhem (ArtEZ) / Architectuur)
“Het ongebruikte station Lelystad-Zuid wordt in dit plan ingezet voor herbestemming voor een nieuw type stadsboerderij die met een demontabele houten constructie contrasteert met de bestaande betonnen infrastructuur. Het ontwerp benadrukt vergankelijkheid, traagheid en hergebruik, en het reactiveren van het verwaarloosde stationsgebied voor sociale interactie, waarbij de leegte van de plek als belangrijkste kwaliteit wordt benut. De jury waardeert het poëtische en speculatieve karakter van het plan, dat een nieuwe betekenis geeft aan non-places.”
The Eyes Are the Windows to the Soul - Gavin Fraser (Academie van Bouwkunst Amsterdam / Architectuur)
“Dit project onderzoekt de psychologische en maatschappelijke effecten van visuele beperkingen, waarbij blindheid niet enkel als een fysiologisch probleem beschouwd wordt. In een voormalig pakhuis in Greenock, Schotland, wordt een oogkliniek met een sociaal programma voorgesteld, waar zintuiglijke architectuur en zorgvuldig ontworpen navigatiesystemen de psychologische veiligheid van bezoekers waarborgen.”
The Forest Formerly Known as… Parkstad - Lea Hartmeyer (TU Delft / Landschapsarchitectuur)
“In dit plan wordt het voormalige mijnbouwgebied Parkstad in Zuid-Limburg getransformeerd door een hybride visie op stad en landschap. Het project introduceert een uitgebreid bosnetwerk om de relatie tussen mens en natuur te harmoniseren vanuit het perspectief van ‘care’ met begrippen als verantwoordelijkheid, collectiviteit en gemeenschapszin. Die ambitie wordt meer dan waargemaakt door een theoretisch kader te schetsen met daaraan gekoppeld enkele concrete interventies die het plan verankeren.”
Eervolle vermeldingen, met commentaar van de jury
Bloemkoolwijken: The New Vernacular? – Julia Ravensbergen (TU Delft / Architectuur)
“Dit plan onderzoekt het gebruik van regionale biobased materialen om slecht geïsoleerde woningen in bloemkoolwijken uit de jaren '70 en '80 te verduurzamen. Door lokaal verbouwde grondstoffen te gebruiken voor de gevelbekleding, brengt dit hands-on project architectuur en landschap op een laagdrempelige manier samen. De ontwerper slaagt erin een charmeoffensief op gang te brengen en vanuit het perspectief van renovatie het debat over een grootschalige verduurzamingsopgave te voeren voor deze woonwijken met een gedateerd imago.”
Recollections - Structuren van momenten - Margot van Bekkum (Academie van Bouwkunst Rotterdam / Architectuur)
“De hoofdrolspeler van dit plan is een door sloop en transformaties gehavend gebouw aan de West-Kruiskade in Rotterdam, dat ooit een poppodium was. De ontwerper onderzoekt minutieus de ruim 100-jarige geschiedenis en herstelt het complex als een monument van herinnering, met een nadruk op tijdlagen en fenomenologie. Het resultaat is een poëtisch en gelaagd narratief, waarbij architectonische elementen als 'recollections' worden geherintroduceerd en de geschiedenis van het gebouw zowel visueel als auditief tot leven komt.”
Retreat the Line: Empowering Play as Another Way of Making Architecture - Jakub Biernacki (TU Delft / Architectuur)
“Dit project bepleit een inclusieve en gemeenschapsgerichte architectuurpraktijk, geïnspireerd door het concept van de 'commons'. In Burgess Park, Zuid-Londen, worden vier rode paviljoens geïntroduceerd als speelvelden voor sociale interactie, met gebruik van lokale materialen en ambachtslieden. De presentatie valt op door een lange overzichtstekening en beelden van het gemeenschapsproces, waarbij sociaal engagement en een oproep tot systeemverandering centraal staan.”