Floris Alkemade start als Rijksbouwmeester

31 augustus 2015, 15:46

Architect en stedenbouwkundige Floris Alkemade gaat morgen aan de slag als Rijksbouwmeester. Hij combineert de functie (toch weer) met een actieve architectuurpraktijk.

Alkemade treedt per 1 september aan als Rijksbouwmeester en voorzitter van het College van Rijksadviseurs. Als Rijksbouwmeester moet hij zich onder meer buigen over afstoot en transformatie van rijksvastgoed, een omvangrijke opgave waar het Rijk momenteel voor staat.

Het Atelier Rijksbouwmeester ziet hij als een plek voor strategische reflectie op projecten en grote maatschappelijke thema's. Het ontwerp kan een middel zijn om actief in te grijpen.

Tot begin december zal Alkemade zich vooral wijden aan het formuleren van de agenda voor zijn rijksbouwmeesterschap, zo laat hij weten. Met zijn aantreden bestaat het College van Rijksadviseurs naast de Rijksbouwmeester uit Rients Dijkstra (rijksadviseur Infrastructuur en Stad) en Eric Luiten (rijksadviseur Landschap en Water).

Deeltijd
Alkemade combineert zijn rijksbouwmeesterschap met het werk voor zijn eigen bureau FAA en met zijn lectoraat aan de Academie van Bouwkunst in Amsterdam. Het Rijksvastgoedbedrijf is blijkbaar teruggekomen op zijn eerdere aankondiging dat de nieuwe Rijksbouwmeester voltijds in dienst zou treden.

Hoewel de functie voorheen ook in deeltijd werd vervuld, wilde men met het voltijds dienstverband voorkomen dat zelfs maar de schijn van belangenverstrengeling zou kunnen ontstaan. Alkemade's voorganger Frits van Dongen stapte op omdat hij die schijn wilde voorkomen: hij was als adviseur voor een van de mededingende consortia bij het Haagse Spuikwartier betrokken.

Praktijk
Alkemade studeerde af bij Rem Koolhaas aan de TU Delft. Daarna was hij achttien jaar verbonden aan het bureau OMA, waarvan de laatste zeven jaar als partner. Hij werkte wereldwijd aan projecten en studies, zowel op het schaalniveau van de architectuur als stedenbouw.

In Nederland werkte hij onder meer aan het nieuwe stadshart van Almere, het Paard van Troje in Den Haag en een studie naar de Deltametropool. In Lille werkte Alkemade aan het masterplan voor Euralille, een complexe gebiedsontwikkeling met daarbij een nieuw TGV-station, waarmee OMA definitief zijn naam vestigde als uitvoerend bureau.

Sinds 2008 leidt Alkemade zijn eigen bureau FAA. Hiermee werkte hij bijvoorbeeld aan grootschalige architectuurprojecten in Frankrijk, zoals het zeshonderd meter lange entrepotgebouw Macdonald in Parijs. Opvallend in Frankrijk vindt hij de grote betrokkenheid en duidelijke visie van politiek en bestuur bij ruimtelijke opgaven, iets wat volgens Alkemade in Nederland ontbreekt.

Andere aannames
Als architect gaat Alkemade telkens uit van de eigenheid van een opdracht. "Ik probeer de neiging om direct antwoorden te formuleren te onderdrukken en neem de tijd om eerst de vraag zelf te onderzoeken", legt hij uit. "Voor je ontwerpt, moet je een moment van fundamentele twijfel toelaten om de context beter te leren begrijpen en niet te snel mogelijkheden uit te sluiten."

Hij wijst verder op het grote belang van herontwikkeling. "We hebben te snel de neiging om gebouwen die hun huidige functie verliezen af te schrijven als onbruikbaar, zeker als we ze toevallig niet mooi vinden", zegt hij. "Maar als je niet te bang bent om met andere aannames te werken, en indien nodig radicale ingrepen te doen, kun je verrassend veel gebouwen uitstekend herprogrammeren en er ook nieuwe kwaliteiten aan toevoegen."

"Onze historische binnensteden kregen hun waarde doordat er eeuwenlang aan gesleuteld is; een dergelijke benadering zouden we voor gebouwen ook veel vanzelfsprekender moeten vinden", aldus Alkemade. Het Rijksvastgoedbedrijf gaf in zijn zoektocht naar de functieinvulling al aan dat het zwaartepunt van de opgave was verschoven van nieuwbouw naar transformatie naar renovatie.

Trefwoorden

floris alkemade floris alkemade architect rijksbouwmeester college van rijksadviseurs

1	EVA architecten transformeert Girokantoor Leeuwarden tot woongebouw vrijdag, 10 januari
2	Consortium Fullhouse transformeert voormalig gemeentekantoor Westersingel Rotterdam woensdag, 8 januari
3	Waaiervormige woonbuurt op Cruquiseiland naar integraal ontwerp van KCAP woensdag, 8 januari
4	Herontwikkeling voormalig Slotervaartziekenhuis voltooid met nieuwe dakopbouw maandag, 13 januari
5	Woonzorgensemble met dorpse opzet langs het Damsterdiep woensdag, 8 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Floris Alkemade

24 september 2018

Strootman en Zandbelt nieuwe Rijksadviseurs

8 juli 2016

Rijksbouwmeestercongres over gedeelte ruimte

13 oktober 2016

Loket Knooppunten helpt Almere en Eindhoven

1 februari 2016

Annet Bertram nieuwe directeur-generaal Rijksvastgoedbedrijf

20 juni 2017

Zoektocht nieuwe Rijksbouwmeester gestart

12 maart 2015

Floris Alkemade nieuwe Rijksbouwmeester

10 juli 2015

Frits van Dongen stopt als Rijksbouwmeester

13 november 2014

CRa wil 'bereikbaarheidslabel' voor gebieden

17 mei 2017

Floris Alkemade uitgeroepen tot Architect van het Jaar 2018

8 november 2018

Overheid op zoek naar nieuwe Rijksbouwmeester

23 maart 2020

Koninklijke onderscheiding voor Floris Alkemade

31 maart 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nederlandse onderneming lanceert internationale architectuurprijsvraag voor 'landmark' klimaatactie

2 uur geleden

Ontwerp een ‘landmark’ waar meer dan een miljoen bezoekers per jaar worden geïnspireerd om over te gaan tot klimaatactie. Met die uitvraag heeft de sociale onderneming Shift woensdag een internationale prijsvraag voor architecten gelanceerd.

Nieuwe editie ‘Architects, not Architecture’ in Amsterdam

Gisteren, 15:37

In de Vondelkerk in Amsterdam vindt op donderdag 30 januari een nieuwe aflevering van AnA plaats. Sprekers zijn Kai-Uwe Bergman (Bjarke Ingels Group), Bjarne Mastenbroek (SeARCH) en Donna van Milligen Bielke.

Bedrijfsgebouw Lab02 in Zuid-Duitsland van Mulder Zonderland opgeleverd

Gisteren, 14:27

Mulder Zonderland ontwierp, in samenwerking met het plaatselijke bureau Moser Architekten, een getrapt gebouw als gezamenlijk onderkomen voor twee farmaceutische bedrijven.

Herontwikkeling voormalig Slotervaartziekenhuis voltooid met nieuwe dakopbouw

13 januari, 4:22

Met de oplevering van de nieuwe dakopbouw eind 2024 is de herontwikkeling van het voormalige Slotervaartziekenhuis in Amsterdam afgerond. Het renovatieontwerp is gemaakt door INBO, de dakopbouw is ontworpen door MVSA Architects.

Noord-Holland: grotere woningbouwprojecten in beschermd landschap

Gisteren, 13:37

Noord-Holland verwacht dat mogelijk vijf gemeenten in de provincie een aanvraag gaan indienen om meer dan 25 woningen in beschermd landschap te mogen bouwen.