Winnaar architectuurprijs Eindhoven bekend
25 juli 2005, 11:53
Op vrijdag 1 juli heeft wethouder Ad Pastoor de architectuurprijs van de gemeente Eindhoven 2005 uitgereikt aan Ir. Paul Diederen van diederendirrix, voor zijn ontwerp voor woningen en kantoren aan het Beakelandplein. Co-architect was ir. Sander Kreijns van Odeon Architecten. Pastoor overhandigde de winnaar een kunstobject van de Eindhovense kunstenaar Matijs Korpershoek. Een eervolle vermelding is toegekend aan Tarra architecten voor de uitbreiding van het woonhuis Poolsterlaan 17.
De gemeentelijke architectuurprijs is in 1989 door het college van burgemeester en wethouders ingesteld en wordt iedere twee jaar op of rond 1 juli, de dag van de architectuur, uitgereikt aan een bouwproject, dat in de twee voorafgaande jaren is gebouwd. Sinds 2001 is als eerbewijs de naam van Dirk Roosenburg aan de prijs verbonden. Roosenburg heeft namelijk als architect een nadrukkelijke architectonische stempel op de stad gedrukt via belangrijke gebouwen als de Witte Dame, de Lichttoren, het voormalige NatLab, het luchthavengebouw en het ROC Frederiklaan.
De winnaar van de Dirk Roosenburgprijs 2005 is geselecteerd uit een groslijst van 49 projecten, die begin 2005 is opgesteld. Een nominatiecommissie heeft hieruit vervolgens 10 projecten geselecteerd, waarna een vakjury de definitieve winnaar heeft bepaald. De vakjury bestond dit jaar uit: Ernst van Rijn (op voordracht van de gemeente Eindhoven); Bas Molenaar, voorzitter, (op voordracht van de Technische Universiteit Eindhoven); Ton Vandenbergh (op voordracht van de BNA kring Zuid-oost Brabant); Dorine van Hoogstraten (uit de kring van publicisten of architectuurcritici) en Jean Paul Kerstens (namens de Welstandscommissie).
Juryrapport
Na de bezichtiging van de tien genomineerde projecten bleef de jury met een vaag gevoel van onbehagen achter. Bij alle gebouwen is sprake van een goede architectuur en enkele gebouwen getuigen van indrukwekkend vakmanschap of een interessante uitwerking van een onderliggend stedenbouwkundig vraagstuk. De naamgever van de prijs, Dirk Roosenburg, zou dit ongetwijfeld hebben gewaardeerd. Geen van de gebouwen springt er echter direct als winnaar uit; de jury mist een uitblinker op alle fronten.
Het meest inspirerend vond de jury het complex woningen en kantoren aan het Baekelandplein van Paul Diederen in samenwerking met Odeon Architecten.
Het betreft een situatie waarbij alle partijen hun nek hebben durven uitsteken om tot een impuls voor de wijk te komen. Het project getuigt van een idealistisch vertrouwen in de toekomst van de stad, waar de jury zich achter wil scharen, ondanks de bezwaren die met name aan de architectonische uitwerking van het kantorengedeelte kleven. De jury is zich ervan bewust, dat de onconventionele combinatie van functies en de realisatie van de prachtige stedelijke binnenruimte zonder de kantoren niet mogelijk was geweest. De gevels van het kantorenblok zijn daarentegen weinig geslaagd en de plint is ontoegankelijk en doet niets met de omgeving. De architectuur van de maisonnettes, de ateliers en het appartementenblok vindt de jury van een hoger niveau. De nog niet in gebruik genomen markthal houdt een belofte in voor de toekomstige levendigheid van het project.
Het project Baekelandplein is weerbarstig en risicovol en kan de discussie over de aanpak van problematische delen van de stad aanwakkeren.
De uitbreiding van een woonhuis aan de Poolsterlaan van Tarra architectuur en stedenbouw verdient in de ogen van de jury een eervolle vermelding. Het is een voorbeeld van goed particulier opdrachtgeverschap, waarbij de architect de mogelijkheden van het bestaande huis optimaal heeft uitgebuit en tot een even doelmatig als gebalanceerd ontwerp is gekomen, met name aan de voorgevel.
Publieksprijs
Naast de gemeentelijke Dirk Roosenburgprijs stelt de Bond Nederlandse Architecten iedere twee jaar een Publieksprijs beschikbaar. De winnaar van deze prijs wordt bepaald via schriftelijke stemming door het publiek. Dit jaar ging de voorkeur van het publiek naar Margriet Eugelink van Van Aken Architectuur en Stedebouw voor de door haar gerealiseerde Kennedytoren.
Eerdere winnaars
Door de architectuurprijs zijn in ieder geval 8 markante Eindhovense gebouwen onderscheiden:
1989:
Gezondheidscentrum, Bellefroidlaan, Jo Coenen;
1991:
Verbouwing Plaza Futura, Leenderweg, Harry de Beer en Bert Staal;
1993:
Kantoor Sociale Woningstichting, Europalaan, Thomassen Vaessen Architecten;
: Kinderdagverblijf Minoes, Mortierlaan, Marx en Steketee Architecten;
1997:
Woongebouw met geluidsscherm, Jeroen Boschlaan, Thomassen Vaessen Architecten;
: Verbouwing de Witte Dame, Emmasingel, Dirrix van Wylick Architecten. 2001:
Centrum Blixembosch, De Architectengroep Rijnboutt, Ruijssenaars, Hendriks, van Gameren,
Mastenbroek b.v.;
2003:
Vertigo, faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Eindhoven, Bert Dirrix.
Het zijn natuurlijk niet alleen de prijswinnaars die het gezicht van Eindhoven mede bepalen. Elk jaar dat de prijs werd uitgereikt leverde ook nog 9 of 10 andere genomineerde gebouwen op. Sommige van die gebouwen kregen een eervolle vermelding of de Publieksprijs. Alle genomineerde projecten bijeen bepalen in hoge mate het beeld van de stad.