De August - sociale woningbouw
Vandaag, 00:00
De August is één van de vijf sociale woonblokken in de nieuwe stadswijk Overhoeks aan het IJ in Amsterdam-Noord. De uitdaging was om een thuis te creëren voor bewoners met een klein budget, zonder concessies te doen aan uitstraling en kwaliteit in vergelijking met de omliggende luxe complexen. Thuiskomen, je thuis voelen en verzachten vormden hierbij de belangrijkste ontwerpthema’s.
Verzachten: Architectuur met Zachte Details
De August heeft, net als veel andere woonblokken in Overhoeks, zeven verdiepingen met een U-vormige plattegrond. Als tegenhanger van de rigide stedenbouwkundige structuur is het bewust verzacht met afgeronde hoeken, pastelkleuren en tastbare materialen. De plint is bekleed met groen geglazuurde bakstenen van Tichelaar, terwijl de overige gevels zijn afgewerkt met een dunne roomwitte pleisterlaag die een mediterrane sfeer oproept. De asymmetrische, driehoekige balkons wisselen per verdieping van richting en geven het gebouw een speels en eigenzinnig karakter.
Thuiskomen: Compact, Licht en Doordracht
De 175 compacte twee- en driekamerwoningen zijn licht en efficiënt ingedeeld. Ze hebben vrijwel allemaal een eigen balkon of dakterras. Dankzij de eenvoudige, repetitieve structuur konden gevels, balkons en binnenafwerking grotendeels prefab worden geproduceerd. Door deze efficiënte bouwmethode kwam budget vrij voor een hoogwaardige afwerking van de entreegebieden, waar bewoners thuiskomen en elkaar ontmoeten. De August heeft twee ruime entrees met ronde trappen, ruime liftportalen, brede corridors met een PET-vilten wandafwerking bij de woningentrees en een bijzonder tuinontwerp.
Een Warm Thuis: Kunst en Verbondenhei
Het U-vormige gebouw aan de Docklandsweg omsluit een halfopen binnenhof, dat toegang biedt tot de twee entrees. Dit hof fungeert als gezamenlijke voortuin voor de bewoners. In de tuin, ontworpen door kunstenaar Kiki van Eijk en landschapsarchitect Sant&Co, smelten architectuur, natuur en kunst samen. Grote, rondvormige terracottakleurige elementen liggen als kiezelstenen verspreid in het landschap en vormen uitnodigende zitplekken. Elke poef en lamp is met de hand gemaakt van roodbruin keramiek en symboliseert de menselijke hand van de bewoners en makers. De kiezelvorm komt terug in het tuinontwerp en in de terracotta lichtelementen, wat mooi samengaat met de groen geglazuurde plintgevel. Zo krijgt De August een herkenbare identiteit: een frisse kunstzinnigheid en verrassende zachtheid die bewoners een warm thuisgevoel geeft.
“Om de massaliteit van dit flinke blok te verzachten, hebben we allerlei middelen toegepast. Het opvallendste zijn de asymmetrische driehoekige balkons, die per verdieping afwisselend naar links en naar rechts zijn gericht. Aan ieder balkon is een metalen bakje bevestigd voor een bloembak of om als ‘balkonbar’ te gebruiken. De pièce de resistance zijn de lampen en de zitmeubels in de voortuin. De ‘poefjes’ in de tuin zijn van roodbruin keramiek, ieder afzonderlijk met de hand gemaakt. Er hangen wandlampen aan de gevel en hanglampen aan de pergola die Kiki van Eijk ook heeft ontworpen. Als om te zeggen: kom binnen, ga zitten, hier ben je thuis.” - Do Janne Vermeulen, architect/directeur Team V Architectuur
Community: Samen Thuis in De Buurtkamer
De gemeenschappelijke ruimte ‘De Buurtkamer’ aan de tuin nodigt bewoners uit elkaar te ontmoeten en verbinding te vinden. Deze huiselijk ingerichte ruimte is voor alle bewoners toegankelijk. In De August zijn daarom ook 25 woningen bestemd voor HVO-Querido huurders; dit zijn bewoners die begeleiding nodig hebben vanwege een periode van psychosociale ontregeling. Met het bewust mixen van bewoners proberen HVO-Querido, Ymere en de Alliantie contact tussen verschillende doelgroepen te stimuleren en voorkomen zij stigma en overlast. Vooral voor de HVO-Querido huurder betekent dit een enorme verbetering van woon- en leefkwaliteit.
Erkenning en Impact: Voorbeeld voor Sociale Woningbouw
Met een nominatie voor de Amsterdamse Architectuur Prijs (AAP) 2025 van Architectuurcentrum Amsterdam (Arcam) en een eervolle vermelding Cri de Coeur, wordt De August erkend om zijn urgente karakter, voorbeeldfunctie en maatschappelijke relevantie. Het toont aan dat sociale woningbouw niet alleen functioneel, maar ook inspirerend en origineel kan zijn.