Arnhem Centraal wint Schreudersprijs

15 december 2005, 17:02

Het stationsgebied Arnhem Centraal heeft de Schreudersprijs gewonnen voor innovatief, meervoudig ondergronds ruimtegebruik. Het nieuwe stationsgebied, dat in opdracht van de gemeente Arnhem is ontworpen door het Amsterdamse architectenbureau UN Studio (Ben van Berkel) in samenwerking met de ingenieurs van Arup (Cecil Balmond) Amsterdam, is het eerste Nederlandse Sleutel Project, waarvan daadwerkelijk delen gerealiseerd zijn. Arnhem krijgt voor de tweede maal op rij de tweejaarlijkse Schreudersprijs; in 2003 ging de prijs naar de ondergrondse uitbreiding ArtEz van architect Hubert-Jan Henket.

Volgens de jury toont Arnhem durf en visie en koestert ze hoge ambities. Maar ze laat tegelijkertijd zien dat ondergronds bouwen een grote toegevoegde waarde heeft voor een lastige ruimtelijke opgave van verdichting, het wegnemen van knelpunten in infrastructuur en het bereiken van hoge kwaliteit. Dat de diverse verkeersstromen in dit ontwerp elkaar niet kruisen is een grote prestatie.

De gemeente Arnhem heeft als opdrachtgever een belangrijke rol vervuld in het project. Vanaf 1996 is samen met Ben van Berkel gewerkt aan het Masterplan, waarin met ‘slechts’ een beperkte ruimtevraag een maximaal programma mogelijk is. De oplossing is met name gezocht in het toepassen van ondergrondse bouwtechnieken. Om dit ontwerp technisch te kunnen realiseren is UN Studio (in overleg met
de gemeente Arnhem) in zee gegaan met ontwerp- en ingenieursbureau Arup. Zo onstond een samenwerking met als resultaat een Masterplan met verschillende onderdelen die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. In Arnhem Centraal is 160.000 m2 programma ontworpen op een locatie van 40.000m2. Volgens Ben van Berkel wordt de kwaliteit van publieke ruimtes vaak over het hoofd gezien. “In het ontwerp van het stationsgebied staat de voetganger centraal en is er door inventief meervoudig ruimtegebruik een publieke constructie ontworpen waarbij aspecten als sociale veiligheid, korte verbindingsroutes en heldere zichtlijnen bijdragen aan een kwalitatief hoogwaardige openbare ruimte.” Volgens Van Berkel moeten we in Nederland veel meer het experiment zoeken in oplossingen voor verdichting van de binnenstad. “Het ontwikkelen van gebieden met een grote dichtheid vereist een hoge intensiteit van samenwerking waarbij expertises uit verschillende velden met elkaar worden verknoopt; het project Arnhem Centraal is hier een goed voorbeeld van.” Infrastructurele projecten, zoals de door UN Studio ontworpen Erasmusbrug in Rotterdam en ook het stationsgebied in Arnhem vormen de entree van een stad en moeten daarmee voldoen aan hoge architectonisch, constructieve en kwalitatieve eisen.

Cecil Balmond omschrijft het Arnhem Centraal project als “een prachtig samenspel van werken, wonen, winkelen en parkeren gestoken in een naadloze stedelijke structuur. Joop Paul – verantwoordelijk voor Arup’s projecten in Nederland – ziet het resultaat als een verregaande samenwerking tussen verschillende specialisten gestoeld op een open en gelijkwaardige communicatie en het doel een hoogwaardig project te creëren voor de stad. Het nieuwe station van Arnhem is een belangrijk vervoersknooppunt op zowel stedelijk als landelijke niveau en vormt de halteplaats voor de hogesnelheidstrein Amsterdam – Frankfurt. Het ontwerp voor het Masterplan Arnhem Centraal van UN Studio wordt gekenmerkt door een grote verwevenheid van verschillende aan elkaar gekoppelde functies. Dankzij de toepassing van innovatieve ondergrondse oplossingen en een integrale constructie, is een grote bebouwingsdichtheid mogelijk zonder in te boeten op de kwaliteit van de openbare ruimte. De verwevenheid van functies bestaat in technisch opzicht uit gedeelde funderingen, korte verbindingsroutes en lichttoetreding in de ondegrondse bouwlagen. In de architectuur komt de verwevenheid tot uitdrukking in vloeiend doorlopende lijnen en rondingen, het materiaalgebruik binnen het gehele plangebied en alle verschillende planonderdelen. De toepassing van heldere bewegwijzering in nauwe afstemming met de architectuur heeft geleid tot voor zichzelf sprekende (loop)routes binnen het gehele stationsgebied. Eerder werd de ondergrondse parkeergarage in het stationsgebied door de ANWB al uitgeroepen tot de beste parkeergarage van Nederland.

Trefwoorden

un studio studio ondergronds

1	Een gevel uit treinramen voor een onderhoudsgebouw van NS dinsdag, 20 mei
2	Team met Mecanoo en Inside Outside wint tender kavel 1A2 Sluisbuurt woensdag, 21 mei
3	Mecanoo presenteert ontwerp verbouwing Theater Hanzehof Zutphen maandag, 19 mei
4	Studio Hartzema presenteert plannen voor een nieuwe stad in Zeeland woensdag, 21 mei
5	Vijf genomineerden voor Willem Diehlprijs 2025 maandag, 19 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Video: preview Arnhem Centraal met Ben van Berkel

23 oktober 2015

Arnhem vindt eindelijk aannemer voor station

17 augustus 2009

Arnhem gaat door met station Van Berkel

19 september 2008

Bouw NS-station Arnhem opnieuw vertraagd

27 mei 2008

Aanbesteding station Arnhem mislukt

28 mei 2008

Nieuwe verantwoordelijke station Arnhem

30 september 2008

Vijf nominaties voor Schreudersprijs 2011

25 oktober 2011

Ontwerp station Arnhem op de tocht

17 juni 2008

'37 Miljoen extra voor station Arnhem'

19 oktober 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Jaarboek Architectuur in Nederland 2024/2025 gepresenteerd

Gisteren, 21:15

Op de cover prijkt het Hertha Mohrgebouw in Leiden, dat is gerenoveerd en uitgebreid door De Zwarte Hond. Er zijn 35 projecten geselecteerd voor het jaarboek, onderverdeeld naar hun historische context.

Voormalig kantoor in Scheepvaartkwartier Rotterdam herbestemd tot woongebouw

Gisteren, 17:13

Het herontwikkelingsproject The Caland is officieel opgeleverd. V8 Architects heeft bij de transformatie gestreefd naar een tijdloos gevelontwerp, dat aansluit bij het klassieke straatbeeld in de omgeving.

Wachten in een compositie als van Mondriaan

Gisteren, 16:19

De eerste fase van Schiphol Lounge 2, een ontwerp van Beyond Space, is voltooid. De twee zitgebieden van de wachtruimte vertonen een harmonieuze opzet in lijnen en vlakken.

Woongebouw 70lux markeert de entree tot het stadshart van Zoetermeer

Gisteren, 12:41

Dal Architecten ontwierp het statige woongebouw 70lux met een klassieke opbouw in een hoge plint, een stedelijke laag en een torenvolume, voorzien van opvallende dieptesprongen.

Zuid-Holland wil in 2027 besluit over uitbreiding Maasvlakte in zee

Gisteren, 12:23

Het havengebied is in de afgelopen zeventig jaar al twee keer vergroot door voor de westkust grote hoeveelheden zand op te spuiten.

Rekenkamer: begroting verbouwing Binnenhof ‘onrealistisch laag’

Gisteren, 09:44

Toenmalig minister Stef Blok van Wonen presenteerde het oorspronkelijk budget van 475 miljoen euro zonder dat er een ontwerp lag.

Kamer niet gerust op betaalbaarheid stadsverwarming in nieuwe wet

21 mei, 11:36

Voor huishoudens is de mogelijkheid van hoge kosten momenteel reden om geen aansluiting op de lokale stadsverwarming te willen.

Nieuwe editie van de Architecten Wielerkoers

20 mei, 2:45

Architecten met een passie voor (interieur)architectuur én voor fietsen kunnen hun hart ophalen bij de derde editie van de Architecten Wielerkoers, op donderdag 4 september 2025.

Nieuwe Rotterdamse aanpak woningbouw: meer snelheid, minder regels en heldere keuzes

20 mei, 9:49

Met kortere procedures, minder regels en duidelijke kaders voor ontwikkelaars en bouwers wil Rotterdam sneller betaalbare woningen bouwen, zonder in te leveren op kwaliteit of duurzaamheid.