Cover 'Bouwen aan de geluksmachine. Architectuur in de groeikernen 1965-1990', Rotterdam 2025, ISBN 9789081752039

De Vier Vierkanten, Abe Bonnema, Alkmaar 1977-1980

De Zwaluw, Jan Verhoeven, Nieuwegein, 1976-1980

Houtskeletbouwwoningen, Jan Sterenberg, Nieuwegein, 1976-1980

De Mammoet, Jaap Vlaming, Zoetermeer, 1979-1980

Stadsverwarmingscentrale, Hoekstra Roosenburg Van Buul Garveling, Purmerend, 1982-1983

De Bergenbuurt, Benno Stegeman, Capelle aan den IJssel, 1972-1973

Woonkollektief Purmerend, Jan Verhoeven, Purmerend, 1982-1985

Zonne-energiewoningen, TNO, Kokon, Zoetermeer, 1977

Michelle Provoost

Het boek 'Bouwen aan de geluksmachine. Architectuur in de groeikernen 1965-1990', Rotterdam 2025, ISBN 9789081752039

INTI publiceert architectuurgids voor de groeikernen

25 augustus, 14:27

Het International New Town Institute (INTI) heeft een gids voor de architectuur in de groeikernen uitgebracht. Met het boek Bouwen aan de geluksmachine. Architectuur in de Groeikernen 1965 1990 wil auteur Michelle Provoost aantonen dat de architectuur in groeikernen als Zoetermeer, Almere en Purmerend rijker en diverser is dan vaak wordt verondersteld.

Veel mensen denken bij groeikernen, de steden die tussen de jaren zestig en tachtig nieuw werden gebouwd of een forse uitbreiding ondergingen, oersaaie oorden van platte kleinburgerlijkheid. In de ogen van Provoost is dit een grote misvatting. Sterker nog: “Er is nog nooit een periode geweest in de Nederlandse architectuur die zo divers was in vorm, stijl en uitstraling, zo ambitieus wat betreft maakbaarheid van de samenleving en waarin zo veel gebouwd werd”, aldus Provoost.

In de groeikernen zijn dorpsachtige clusters van woningen te vinden, maar ook glanzende gebouwen die als ruimteschepen in de polder lijken te zijn geland. Daarnaast zijn er strenge orthogonale blokken, organische plattegronden, gebouwen die volledig door de bewoners zijn bepaald en vroege experimenten van latere wereldberoemde avant-gardisten.

“Een voorwaarde voor de rijke oogst van ontwerpen was een politiek die onbeschaamd het arsenaal van bestuurlijke macht en kapitaal inzette om de maatschappij beter, gelijkwaardiger en gelukkiger te maken. Architectuur en stedenbouw waren een middel om de emancipatie van de burger te bevorderen. De groeikernen, nieuwe gemeenschappen op maagdelijke grond, vormden hiervoor de laboratoria”, stelt het INTI.

“De verrassende diversiteit van de architectuur in de Groeikernen, en de vooruitziende blik van haar ontwerpers op het gebied van duurzaamheid, participatie, milieu en (bouw) technologie, wordt door Provoost niet gebracht als ‘das war einmal’, maar als een architectuurproductie die relevant is voor de manier waarop men tegenwoordig de - vergelijkbare - opgaven aanpakt”, aldus het INTI.

Een onvoltooid project
Bouwen aan de geluksmachine is het vierde en voorlopig laatste deel in de publicatiereeks ‘Een onvoltooid project’, waarin het INTI de geschiedenis en de toekomstkansen van de voormalige groeikernen heeft onderzocht. Eerder verschenen de delen Over de toekomst van onze groeikernen, 15 kansen voor onze groeikernen en Over stadsgroen uit de jaren 70.

Bouwen aan de geluksmachine is verkrijgbaar voor 25 euro. Afgelopen weekend schreef Provoost een opiniestuk over bloemkoolwijken in NRC Handelsblad.

Trefwoorden

inti post 65 experimentele woningbouw boek groeikern international new town institute michelle provoost

1	Nominaties Publiek gebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 8 oktober
2	We verdienen betere pers dinsdag, 7 oktober
3	Realisatieovereenkomst voor hoogbouwcomplex De Sax op Wilhelminapier getekend maandag, 6 oktober
4	Flat Amsterdam-Noord 'aangekopt' met 53 seniorenwoningen donderdag, 9 oktober
5	Woontoren Cunabula naast Thialfstadion bereikt finish dinsdag, 7 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Jubileumviering van zestigjarige 'new town' Zoetermeer

18 januari 2022

Terugkijken: uitreiking Rotterdam-Maaskantprijs aan Michelle Provoost

2 april 2021

VPRO Tegenlicht over ‘Wonen buiten de box’

10 maart 2021

Rotterdam-Maaskantprijs 2020 voor Michelle Provoost

17 juli 2020

In beeld: vijftien potentiële jonge rijksmonumenten

9 september

Boek verschenen over vijftigjarige Diagoonwoningen

5 januari 2022

Almere en TU Delft organiseren kennisbijeenkomst over Bouwen door de Buurt

24 september

Magazine over vijf jaar experimenten door Woningbouwatelier Almere

3 juni 2021

Nederlandse experimentele woningbouw gedocumenteerd in boek

12 februari 2020

Toon alles

Gerelateerde evenementen

24 januari — 10 mei 2025

Expositie ‘Huizen groeit!’ over de transformatie van een vissersdorp

Achterbaan 82 1271 TZ Huizen

Andere nieuwsberichten

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan masterplan transformatie havengebied New York

10 oktober, 4:34

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan de transformatie van een vijftig hectare omvattend havengebied in New York tot een maritieme haven en een woonwijk.

Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas

10 oktober, 1:56

Vastgoedinvesteerder Victory Group heeft plannen gepresenteerd voor de herontwikkeling van het hoofdkantoor van ABN AMRO op de Amsterdamse Zuidas.

Gortemaker Algra Feenstra voegt zorggebouw toe aan buurtschap

10 oktober, 11:52

Met het nieuwe expertisecentrum en servicegebouw ’t Spant komen zorg, ondersteuning en landschap samen.

‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’

10 oktober, 10:05

Alexander Pols reageert op het opiniestuk van collega-architect Alexander Straub over het congres ‘The Art of City Building: return to the Human Scale’.