Maurice Nio

Architect Maurice Nio op 63-jarige leeftijd overleden

13 juli 2023, 17:20

Na een kort ziekbed is afgelopen dinsdag architect Maurice Nio overleden. De oprichter van NIO architecten en eerder NOX (samen met Lars Spuybroek) is 63 jaar geworden. Nio ontwierp onder meer de viaducten, tunnels en bushaltes op het traject Haarlem-Schiphol van de Zuidtangent.

Het bekendste object binnen dit project, dat hij begin deze eeuw ontwierp, is de bushalte die bij het Spaarne Gasthuis in Hoofddorp staat. The Amazing Whale Jaw, zoals het volledig van kunststof materialen gerealiseerde bouwwerk is genoemd, spring met zijn non-descripte maar zachte vorm, kleur (eerst wit, daarna oranje en inmiddels verkleurd tot wat nog het meest op roze lijkt) en enorme omvang in het oog op een plek die wordt gedomineerd door infrastructuur. Vorig jaar liet de gemeente Haarlemmermeer weten een nieuwe eigenaar en plek te zoeken voor de ‘Walviskaak’, vanwege de hoge onderhoudskosten.

De in Indonesië geboren Nio studeerde in 1988 cum laude af aan de TU Delft, met een villa voor popster Michael Jackson als afstudeerproject. In 1991 trad hij in dienst bij BDG Architekten Ingenieurs, waar hij zijn eerste werken van importantie ontwierp, zoals een in 1997 opgeleverde afvalverbrandingsinstallatie in Hengelo.

NOX
In de eerste helft van de jaren negentig richtte Nio samen met Lars Spuybroek het in boekvorm uitgegeven tijdschrift NOX op. In deze publicaties, waarvan er vier zijn verschenen, werd onder meer de invloed van digitalisering op de ervaring van architectuur onderzocht. Uit het tijdschrift kwam ook een bureau voort, eveneens NOX geheten. Nio werkte nog mee aan het belangrijkste project uit de beginjaren van het bureau, het Zoetwaterpaviljoen H2O en exPO op Neeltje Jans, maar trad tijdens het ontwerptraject uit om een eigen bureau te beginnen. Spuybroek zette NOX voort.

Volgens architect Joan Almekinders, die Nio leerde kennen toen hij tussen 1995 en 2000 bij NOX werkte, waren Nio en Spuybroek beide gericht op de ervaring van architectuur. “Voor Spuybroek was die ervaring vooral fysiek, je moest het met je lichaam voelen. Nio ging meer de mentale kant op, met zijn werken probeerde hij een verbinding te leggen met onbekende parallelle werelden die ook onderdeel zijn van onze ervaring van architectuur.”

Almekinders kwam in 2002 weer onder Nio te werken, bij het naar de oprichter vernoemde bureau waar hij later ook partner werd. “Die mentale kant bleef onderdeel van zijn werk, ook al ontwierp hij ook heel technisch ogende gebouwen. Wij probeerden onze ontwerpen altijd een onderlaag en een code te geven, zelfs als we dat de opdrachtgever niet vertelden. Het verbaast me dan ook niet dat Nio later kunstwerken is gaan ontwerpen.”

Een van Nio’s bekendste werken in dat segment is het houten hondsbeeld Mannes, tegenover het station van Assen. De komst van de zes meter hoge reu, die Nio samen met kunstenaar Q.S. Serafijn heeft ontworpen, was omstreden omdat veel Assenaren de identiteit van de stad niet terugzagen in het beeld. Later leidde een opknapbeurt van de uit 2018 stammende ‘stationshond’ tot rechtszaken met zowel het bedrijf dat de renovatie verzorgde en kunstenaar Q.S. Serafijn, die niet tevreden was over de nieuwe ‘huid’ die het beeld bij de opknapbeurt had gekregen.

Belevingswereld van dieren en planten
Almekinders voegt nog toe dat Nio gefascineerd was door de betekenis en belevingswereld van dieren en planten en zelfs van materie zoals glas en beton. “Door die onbekende wereld erbij te betrekken wist hij zijn fantasie totaal op hol te brengen en zijn ontwerpinstrumentarium te vergroten, wat resulteerde in bijzondere sculpturen zoals Dark Matter en Dark Horse.”

“Deze werkwijze, het insluiten van het onbekende, paste hij ook toe in architectonische projecten zoals het Pecci-museum voor hedendaagse kunst in Prato. Dit werd bijna letterlijk gebouwd als een instrument dat met zijn enorme antenne de wereld aftast naar nieuwe stromingen die voor de mens en de radar niet te vinden zijn”, besluit Almekinders.

Trefwoorden

maurice nio nox nio architecten joan almekinders overlijden lars spuybroek

1	Woontorens The Grace worden lager dan gepland vrijdag, 26 april
2	NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold dinsdag, 23 april
3	Den Haag deelt ontwikkelvisie voor gebied rond centraal station dinsdag, 23 april
4	Rijksmonumentaal Jachtslot Mookerheide heropend na restauratie door 1meter98 maandag, 22 april
5	Studio Modijefsky ontwerpt koekmakerij als wonderwinkel woensdag, 24 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Maurice Nio ontwerpt ‘gedraaide’ fietsbrug in Prato

15 maart 2019

Bronzen ring van Nio opent in Prato

25 augustus 2016

NIO ontwerpt lichtkunstwerk in tunnel Washington

17 april 2015

Schaduwspel van NIO architecten gereed

15 januari 2014

Lichtpylonen markeren nieuwe entree Amersfoort

6 november 2013

Op LED-safari door Amsterdamse spoortunnel

22 februari 2013

Cutty Sark Gardens in Greenwich opgeleverd

27 juli 2012

Houten kap als identiteitsdrager en verbinder voor station Assen

6 juli 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Stuur nu jullie project in voor de prijs voor Woongebouw van het Jaar 2024

8 minuten geleden

Hebben jullie een woongebouw in Nederland ontworpen dat in de periode van 1 september 2023 tot en met 31 augustus 2024 opgeleverd of voltooid is? Stuur dat dan nu in voor de Architectenweb Awards 2024! Deadline is 21 juni 2024.

Woontoren voor jongeren op Oostenburg vormt roestbruin accent langs het spoor

26 april, 3:50

In de Amsterdamse wijk Oostenburg is een ensemble van vier gebouwen opgeleverd. Blikvanger van het geheel is een door NEXT architects ontworpen woontoren voor jongeren.

EU Mies Award 2024 voor studiepaviljoen Technische Universiteit Braunschweig

26 april, 1:57

Het gebouw naar een ontwerp van de architecten Gustav Düsing en Max Hacke werd gekozen uit zeven finalisten. Een van de andere genomineerde projecten, de Gabriel García Márquez-bibliotheek in Barcelona, kreeg de Emerging Architecture Prize.

Sofie De Caigny nieuwe voorzitter Commissie Omgevingskwaliteit en Cultureel Erfgoed Rotterdam

26 april, 12:15

Vanaf 23 juni zal De Caigny deze functie voor een periode van drie jaar gaan vervullen. Ze volgt Esther Agricola op, die eveneens drie jaar lang voorzitter van de commissie is geweest.