Maurice Nio

Architect Maurice Nio op 63-jarige leeftijd overleden

13 juli 2023, 17:20

Na een kort ziekbed is afgelopen dinsdag architect Maurice Nio overleden. De oprichter van NIO architecten en eerder NOX (samen met Lars Spuybroek) is 63 jaar geworden. Nio ontwierp onder meer de viaducten, tunnels en bushaltes op het traject Haarlem-Schiphol van de Zuidtangent.

Het bekendste object binnen dit project, dat hij begin deze eeuw ontwierp, is de bushalte die bij het Spaarne Gasthuis in Hoofddorp staat. The Amazing Whale Jaw, zoals het volledig van kunststof materialen gerealiseerde bouwwerk is genoemd, spring met zijn non-descripte maar zachte vorm, kleur (eerst wit, daarna oranje en inmiddels verkleurd tot wat nog het meest op roze lijkt) en enorme omvang in het oog op een plek die wordt gedomineerd door infrastructuur. Vorig jaar liet de gemeente Haarlemmermeer weten een nieuwe eigenaar en plek te zoeken voor de ‘Walviskaak’, vanwege de hoge onderhoudskosten.

De in Indonesië geboren Nio studeerde in 1988 cum laude af aan de TU Delft, met een villa voor popster Michael Jackson als afstudeerproject. In 1991 trad hij in dienst bij BDG Architekten Ingenieurs, waar hij zijn eerste werken van importantie ontwierp, zoals een in 1997 opgeleverde afvalverbrandingsinstallatie in Hengelo.

NOX
In de eerste helft van de jaren negentig richtte Nio samen met Lars Spuybroek het in boekvorm uitgegeven tijdschrift NOX op. In deze publicaties, waarvan er vier zijn verschenen, werd onder meer de invloed van digitalisering op de ervaring van architectuur onderzocht. Uit het tijdschrift kwam ook een bureau voort, eveneens NOX geheten. Nio werkte nog mee aan het belangrijkste project uit de beginjaren van het bureau, het Zoetwaterpaviljoen H2O en exPO op Neeltje Jans, maar trad tijdens het ontwerptraject uit om een eigen bureau te beginnen. Spuybroek zette NOX voort.

Volgens architect Joan Almekinders, die Nio leerde kennen toen hij tussen 1995 en 2000 bij NOX werkte, waren Nio en Spuybroek beide gericht op de ervaring van architectuur. “Voor Spuybroek was die ervaring vooral fysiek, je moest het met je lichaam voelen. Nio ging meer de mentale kant op, met zijn werken probeerde hij een verbinding te leggen met onbekende parallelle werelden die ook onderdeel zijn van onze ervaring van architectuur.”

Almekinders kwam in 2002 weer onder Nio te werken, bij het naar de oprichter vernoemde bureau waar hij later ook partner werd. “Die mentale kant bleef onderdeel van zijn werk, ook al ontwierp hij ook heel technisch ogende gebouwen. Wij probeerden onze ontwerpen altijd een onderlaag en een code te geven, zelfs als we dat de opdrachtgever niet vertelden. Het verbaast me dan ook niet dat Nio later kunstwerken is gaan ontwerpen.”

Een van Nio’s bekendste werken in dat segment is het houten hondsbeeld Mannes, tegenover het station van Assen. De komst van de zes meter hoge reu, die Nio samen met kunstenaar Q.S. Serafijn heeft ontworpen, was omstreden omdat veel Assenaren de identiteit van de stad niet terugzagen in het beeld. Later leidde een opknapbeurt van de uit 2018 stammende ‘stationshond’ tot rechtszaken met zowel het bedrijf dat de renovatie verzorgde en kunstenaar Q.S. Serafijn, die niet tevreden was over de nieuwe ‘huid’ die het beeld bij de opknapbeurt had gekregen.

Belevingswereld van dieren en planten
Almekinders voegt nog toe dat Nio gefascineerd was door de betekenis en belevingswereld van dieren en planten en zelfs van materie zoals glas en beton. “Door die onbekende wereld erbij te betrekken wist hij zijn fantasie totaal op hol te brengen en zijn ontwerpinstrumentarium te vergroten, wat resulteerde in bijzondere sculpturen zoals Dark Matter en Dark Horse.”

“Deze werkwijze, het insluiten van het onbekende, paste hij ook toe in architectonische projecten zoals het Pecci-museum voor hedendaagse kunst in Prato. Dit werd bijna letterlijk gebouwd als een instrument dat met zijn enorme antenne de wereld aftast naar nieuwe stromingen die voor de mens en de radar niet te vinden zijn”, besluit Almekinders.

Trefwoorden

maurice nio nox nio architecten joan almekinders overlijden lars spuybroek

1	The Pulse of Amsterdam op de Zuidas officieel opgeleverd vrijdag, 15 november
2	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
3	Team onder leiding van KAAN Architecten ontwerpt geavanceerd onderzoeksgebouw in Lausanne maandag, 18 november
4	Museum Kruithuis ’s-Hertogenbosch officieel geopend na zorgvuldige transformatie dinsdag, 19 november
5	Sereen toevluchtsoord hoog boven de stedelijke drukte woensdag, 20 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Maurice Nio ontwerpt ‘gedraaide’ fietsbrug in Prato

15 maart 2019

Bronzen ring van Nio opent in Prato

25 augustus 2016

NIO ontwerpt lichtkunstwerk in tunnel Washington

17 april 2015

Schaduwspel van NIO architecten gereed

15 januari 2014

Lichtpylonen markeren nieuwe entree Amersfoort

6 november 2013

Op LED-safari door Amsterdamse spoortunnel

22 februari 2013

Cutty Sark Gardens in Greenwich opgeleverd

27 juli 2012

Houten kap als identiteitsdrager en verbinder voor station Assen

6 juli 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Een houten villa genesteld in het bos

Gisteren, 17:31

Het ontwerp van Kumiki Architecture voor Bosvilla Oostvoorne is erop gericht dat de familiewoning als het ware opgaat in de natuur. De volumes van de benedenverdieping liggen iets verzonken en de gevel is bekleed met gebrand hout.

Mecanoo presenteert bouwfoto’s van het Doris Duke Theatre in Becket, Massachusetts

Gisteren, 15:17

De bouw van het nieuwe Doris Duke Theatre in het Amerikaanse Becket, Massachusetts naar ontwerp van Mecanoo vordert gestaag.

Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer

Gisteren, 13:15

De belangrijkste ingrepen zijn het terugplaatsen van de hoofdentree naar het Lange Voorhout en het verbouwen van het deel tussen het monument en de uit 1997 stammende bouwdeel door Aldo en Hannie van Eyck.

Prestigieuze Galerij der Koningen in Museo Egizio na herontwerp door OMA officieel geopend

Gisteren, 11:15

Het ontwerp door David Gianotten en Andreas Karavanas van OMA, in samenwerking met Andrea Tabocchini Architecture (ATA), plaatst de sculpturen in een heldere eigentijdse interpretatie van hun oorspronkelijke architectonische context.

Tekort aan grond blijft bouw sociale huurwoningen dwarszitten

Gisteren, 16:27

Vorig jaar lukte het corporaties om meer woningen te bouwen, maar het waren er volgens branchekoepel Aedes toch nog steeds veel te weinig.

Tender voor woonblokken op twee van de laatste kavels Eenhoorngebied Amsterdam

Gisteren, 14:41

Gezocht wordt naar een partij die op de kavels 2a en 6 voor 8.858 m² aan woningen en voorzieningen wil realiseren.

Woonbond stapt uit overleg over huren in sociale sector

20 november, 4:08

Volgens de belangenorganisatie voor huurders blijft het kabinet koersen op een torenhoge huurstijging. Dat is voor de bond onacceptabel.

Ruim 3.000 huurwoningen minder op de markt

20 november, 9:35

Sinds de introductie van de Wet betaalbare huur deze zomer zijn per saldo meer dan 3.000 huurwoningen van de markt verdwenen. Met name het aanbod van duurdere huurwoningen is afgenomen.