Raad van State schrapt bouwvrijstelling, kan vertraging opleveren in bouw

2 november 2022, 9:54

Bouwprojecten mogen niet meer automatisch toestemming krijgen om tijdelijk stikstof uit te stoten. De Raad van State heeft woensdag geoordeeld dat de zogenoemde bouwvrijstelling juridisch niet houdbaar is. Als een bouwproject leidt tot stikstofneerslag in een kwetsbaar natuurgebied, is nu weer een natuurvergunning nodig. De uitspraak kan gevolgen hebben voor de hele bouwsector, per project moet weer een stikstofberekening worden gemaakt.

Met de vrijstelling was voor de bouw, aanleg en sloop van onder meer woningen, energieprojecten en wegen geen natuurvergunning nodig. Voor stikstofuitstoot dichtbij natuurgebieden, met een mogelijk negatief effect op deze natuur, is dat vanaf nu wel weer vereist.

Het ging bij de hoogste algemene bestuursrechter concreet om de bouwvrijstelling van het megaproject Porthos. Dat project draait om opslag van CO2 van de industrie in de Rotterdamse haven in een leeg gasveld onder de Noordzee. Mobilisation for the Environment (MOB) wees erop dat het project stikstofneerslag veroorzaakt in beschermde natuurgebieden. De vrijstelling klopt volgens de milieuclub juridisch gezien niet.

Niet het einde van Porthos-project
Dit is niet het einde van het Porthos-project, benadrukt de Raad van State. Er is gericht onderzoek nodig naar mogelijke stikstofneerslag tijdens de bouw. Dat onderzoek is al gedaan, maar Porthos had het te laat in de procedure ingediend. MOB krijgt daarom zes weken de tijd om op dit onderzoek te reageren. Daarna gaat de rechtszaak over Porthos verder.

Volgens de Raad van State was er geen andere mogelijkheid dan een streep zetten door de bouwvrijstelling. Dat komt omdat de vrijstelling niet voldoet aan het Europese natuurbeschermingsrecht.

De overheid had aangekondigde maatregelen tegen stikstofuitstoot gebruikt als onderbouwing voor de bouwvrijstelling, maar die mogen volgens het Europese recht pas worden meegenomen als de maatregelen ook echt zijn doorgevoerd. De bestuursrechter geeft aan dat er bovendien nog te veel onzekerheid is over hoeveel de maatregelen gaan opleveren.

Onzekerheden te groot
De bouwvrijstelling was van belang voor de hoeveelheid woningen die gebouwd moeten worden en de energietransitie, ziet de Raad van State. Ze overwoog daarom om het Europese Hof van Justitie te vragen om mogelijkheden om de bouwvrijstelling toch door te laten gaan. Maar zelfs dan waren de onzekerheden te groot, aldus de bestuursrechter.

De bouw moet daarom weer terugvallen op de stikstofberekeningen per project. Bovendien is er de mogelijkheid om stikstofuitstoot te compenseren. In sommige gevallen kunnen projecten ook doorgaan als ze van groot maatschappelijk belang zijn, als er geen alternatieven voor zijn en als er compenserende maatregelen worden getroffen om de natuur te beschermen.

Bron: ANP

Trefwoorden

stikstof bouwvrijstelling porthos stikstofberekening raad van state

1	Spectaculaire overkapping voor vernieuwd Arnhems busstation Kronenburg maandag, 3 november
2	Vakwerk Architecten uitgeroepen tot Architect van het Jaar 2025 woensdag, 5 november
3	Groot Egyptisch Museum naar ontwerp van Heneghan Peng en West 8 officieel geopend maandag, 3 november
4	Fenix, kunstmuseum over migratie, is Publiek gebouw van het Jaar 2025 woensdag, 5 november
5	NOAHH ontwerpt nieuw zwembad in Noordersportpark Haarlem dinsdag, 4 november

Gerelateerde nieuwsberichten

D66 wil opheldering over illegale bouw Microsoft in Wieringermeer

28 februari 2023

Porthos kan verder na uitspraak RvS, reacties gemengd

16 augustus 2023

Natuurorganisaties: zwak Europese natuurherstelwet niet af

31 oktober 2022

Provincies pakken natuur in Oostelijke Vechtplassen aan

19 oktober 2022

Actiegroepen: ruimte voor 70.000 woningen bij schrappen Lelystad Airport

17 oktober 2022

Milieuorganisaties: kabinet doet opnieuw knieval voor boeren

17 oktober 2022

Remkes: stel natuur centraal en sta soms uitstel stikstofdoel toe

5 oktober 2022

Ecologische Autoriteit bekijkt vanaf 19 september natuurplannen

12 september 2022

PBL: Aanpak leefomgeving niet goed en samenhangend genoeg

9 september 2022

Stikstofbeleid moet mogelijk strenger na nieuw onderzoek

2 september 2022

‘Stikstofgesprekken gaan nog te weinig over oplossingen’

17 augustus 2022

Bouwsector wil in gesprek Remkes aandacht voor eigen stikstofplan

16 augustus 2022

Heijmans heeft last van stikstofproblemen bij bouw infrastructuur

29 juli 2022

Hoogleraar noemt stikstofbeleid ‘rechtsstaat op zijn kop’

12 juli 2022

Gelderland gaat woningbouwplan voor Gelderse Vallei overdoen

27 juni 2022

Kabinet: grootste opgave stikstofprobleem in Gelderse Vallei en Brabant

10 juni 2022

Stikstofuitstoot moet in sommige gebieden 70 à 80 procent omlaag

3 juni 2022

Vermindering stikstof ‘zeer urgent’ voor negentien soorten natuur

1 juni 2022

Natuurorganisaties zien te weinig wilskracht in plannen kabinet

16 mei 2022

'Oplossing voor stikstofcrisis wankelt nu al'

4 februari 2022

Milieuorganisatie wil verbouwing Binnenhof stilleggen om stikstofvergunning

18 november 2022

Schiphol benadert boeren voor stikstofrechten Lelystad Airport

5 december 2022

Politiek: stikstofruimte niet naar wegen of luchtvaart

8 december 2022

NVDE: geef voorrang aan bouw voor energietransitie

23 februari 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Campus met onderwijs en woningen in 's Hertogenbosch officieel geopend

7 november, 2:56

Op de laatste twee bouwkavels van het Paleiskwartier aan de Onderwijsboulevard 300 ontwikkelden Avans Hogeschool en BrabantWonen 20.000 vierkante onderwijsgebouw en 124 studentenwoningen op een parkeergarage.

Voorlopig ontwerp renovatie en verduurzaming provinciehuis Utrecht gepresenteerd

7 november, 11:44

Behalve dat het energielabel van het dertig jaar oude gebouw fors wordt opgekrikt, krijgen de werkplekken, vergaderruimtes en openbare ruimtes een eigentijdse en volgens de provincie uitnodigende inrichting. INBO is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Mix van oude en nieuwe werken plus wereldrecordpoging tijdens GLOW 2025

7 november, 9:29

Zaterdag opent de Eindhovense burgemeester Jeroen Dijsselbloem de twintigste editie van GLOW. Tijdens deze jubileumeditie van het lichtkunstfestival zijn nieuwe creaties te zien en worden bekende werken uit het verleden nogmaals getoond.

Foto's uitreiking Architectenweb Awards 2025

6 november, 8:45

Op woensdagavond 5 november 2025 zijn in het Keilepand in Rotterdam de Architectenweb Awards 2025 uitgereikt. Architectuurfotograaf Jan Paul Mioulet / DAPh maakte een beeldverslag van deze feestelijke avond.

Limburgse politiek ondanks zorgen akkoord met energiemaatschappij

7 november, 1:39

De provincie Limburg krijgt een eigen energiemaatschappij.

Provincie Zuid-Holland steekt ‘geen cent extra’ in warmtenetwerk

7 november, 10:28

Het ministerie vroeg om een extra bijdrage voor een ondergronds leidingnetwerk waarmee tienduizenden woningen worden verwarmd met restwarmte uit de Rotterdamse haven.

Provincies focussen op agrarisch natuurbeheer tegen stikstof

6 november, 3:11

De betrokken partijen hebben daarover afspraken gemaakt, maar benadrukken dat steun van de rijksoverheid nodig blijft.

Corporatiewoning harder geraakt door klimaatverandering

6 november, 10:46

Bewoners van de onderzochte woningen hebben bijvoorbeeld vaker last van hittestress door warme nachten en krijgen vaker te maken met wateroverlast bij hevige buien.

Arons en Gelauff benoemt drie associates

4 november, 12:05

Eva Heldeweg, Gijs Beckman en Thom Zijlstra zijn benoemd tot associate partner bij Arons en Gelauff architecten.

DigiBouw 2025 – enkele tips

4 november, 11:14

Op 19 en 20 november 2025 vindt in het Beatrixgebouw van de Jaarbeurs in Utrecht de tweede editie van DigiBouw plaats. Enkele tips voor sessies die voor architecten van toegevoegde waarde zijn.

Ga naar het nieuws-archief