Atelier Volten, Amsterdam-Noord

André Volten aan het werk, 1956

Atelier Volten, Amsterdam-Noord, tijdens de tentoonstelling De jonge Volten

Maison Cazenave

Maison Cazenave, eerste schets

Maison Cazenave, originele plattegrond

Maison Cazenave, originele gevelaanzichten

Maison Cazenave en Atelier Volten toegetreden tot Iconic Houses Network

17 mei 2022, 17:16

Twee nieuwe woningen zijn toegevoegd aan het internationale netwerk Iconic Houses. Het betreft Maison Cazenave in het zuidwesten van Frankrijk, ontworpen door architect Hans Demarmels in 1965, en Atelier Volten, de atelierwoning van beeldend kunstenaar André Volten in Amsterdam.

Atelier Volten is als eerste kunstenaarswoning in de Randstad aan het Iconic Houses-netwerk toegevoegd, zo meldt de organisatie. De atelierwoning, waar kunstenaar André Volten van 1950 tot aan zijn dood in 2002 woonde en werkte was het Poortgebouw van het voormalige Asterdorp in Amsterdam-Noord.

Volten geldt als een van de belangrijkste Nederlandse beeldend kunstenaars van de generatie na 1945. Zijn belangrijkste werken behoren tot het geometrisch-abstract ruimtelijk werk. In de jaren vijftig van de vorige eeuw behoorde Volten tot de groep beeldhouwers, die zich intensief bezighield met de rol van de kunst in de openbare ruimte. Volten realiseerde zo’n zestig werken in de openbare ruimte in binnen- en buitenland, waarvan 21 in Amsterdam.

Woelige geschiedenis
De atelierwoning van Volten aan de Asterdwarsweg in Amsterdam-Noord heeft een beladen geschiedenis. Het pand is gebouwd in 1926 als poortgebouw van Asterdorp, waar ‘asociale gezinnen’ werden ondergebracht. In de Tweede Wereldoorlog gebruikt de Duitse bezetter het dorp als Joods getto en doorgangskamp. In het Poortgebouw bevond zich een klaslokaal van de Joodse school.

Het dorp wordt deels verwoest bij geallieerde bombardementen, maar vanwege de woningnood weer opgebouwd. Als in 1955 het dorp wordt afgebroken woont en werkt Volten al vijf jaar in het Poortgebouw. Door zijn inspanningen is het gebouw ook behouden gebleven. Naast werk- en woonplek werd het Poortgebouw, dat inmiddels als gemeentelijk monument is aangewezen, ook bewaarplaats van Voltens werk.

De werkplaatsen van Volten op de begane grond zijn in 2014 door OTH architecten gerenoveerd en uitgebreid tot tentoonstellingsruimte. De bovenetage, waar Volten ontwierp en waar talloze kleine modellen en maquettes van zijn grote werken staan, is onaangetast. Stichting André Volten organiseert in het Poortgebouw tentoonstellingen met het werk van de kunstenaar, al dan niet in combinatie met tijd- of vakgenoten. Tijdens openingstijden is de gehele atelierwoning voor publiek toegankelijk.

Maison Cazenave
Maison Cazenave, gelegen nabij Orthez in het zuidwestelijk Frankrijk, is dankzij twee Zwitserse architectuurliefhebbers gered en gerestaureerd. Het moderne woonhuis werd in 1965 gebouwd naar ontwerp van de Zwitserse architect Hans Demarmels voor de familie Cazenave.

De bijzondere eenlaagse woning is ongeveer 40 meter lang en 10 meter breed. Asymmetrische buitenmuren, rondingen, veel niveauverschillen in het huis en speciaal ontworpen en ingebouwde betonnen meubelen in bijna elke ruimte kenmerken het ontwerp van Demarmels, die toen ongeveer dertig jaar oud was.

Toevallige ontdekking
In 2019 ontdekte het Zwitserse echtpaar het huis bij toeval op een Franse vastgoedwebsite – zonder verwijzing naar de architect en in erbarmelijke staat. "We waren meteen verkocht, ondanks de smet op het huis door latere eigenaren van het huis. Toen we vernamen dat het een werk was van Hans Demarmels, wiens monumentale panden we uit Zürich kenden, konden we ons geluk niet op", aldus het echtpaar.

Tijdens hun onderzoek in de archieven van de zoon van de architect vonden de nieuwe eigenaren originele plannen en historische foto's, die van groot belang bleken bij het tweejarige restauratieproces. Een andere belangrijke informatiebron was het echtpaar Cazenave; de oorspronkelijke eigenaars waren inmiddels 90 jaar oud maar konden waardevolle informatie verschaffen over de oorspronkelijke staat.

Iconic Houses Network
Het Iconic Houses Network, nu uitgebreid met Maison Cazenave en Atelier Volten, omvat inmiddels ruim 150 architectonisch belangwekkende huizen, kunstenaarswoningen en ateliers uit de 20^e eeuw. Met het netwerk willen de eigenaars en beheerders deze woningen beter zichtbaar maken, en daarmee het bezoek aan deze woningen, maar ook het bewustzijn over belang van behoud ervan vergroten.

Trefwoorden

maison cazenave amsterdam hans demarmels atelier volten asterdorp iconic houses network iconic houses oth architecten atelierwoning frankrijk kunst andré volten

1	Dynamisch wolkenplafond leidt reizigers naar hun Eurostar-trein donderdag, 13 februari
2	Nobel I eerste opgeleverde gebouw binnen herontwikkeling terrein UZ Gent donderdag, 13 februari
3	Maarten van Kesteren architecten transformeert een jaren 60-villa tot passiefwoning woensdag, 12 februari
4	Woonin selecteert Heijmans voor bouw 190 betaalbare huurwoningen in Utrecht dinsdag, 11 februari
5	OZ ontwerpt eigen 'lowtech'-kantoor in Buiksloterham woensdag, 12 februari

Gerelateerde nieuwsberichten

OTH ontwerpt interieur voor bol.com in kleurige festivalsfeer

13 maart 2023

Expositie Berlagehuis met omgevingsmaquettes beeldend kunstenaar André Volten

7 juni 2024

Hendrick de Keyser verwerft modern landhuis uit 1956

31 januari 2023

Cuypershuis in Roermond opgenomen in Iconic Houses Network

4 augustus 2021

Brusselse Van Buuren Museum & Gardens treedt toe tot Iconic Houses

3 juni 2021

Iconic Houses introduceert Toolkit voor Eigenaren van Modern Huis

4 november 2020

Icons At Risk presenteert lijst van bedreigde moderne huizen

27 mei 2020

Website lokaliseert iconische woonhuizen

6 november 2012

Praag locatie voor 7e Iconic Houses Congres met excursies

30 januari 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nieuwe Instituut organiseert tentoonstelling over Ma Yansong en MAD Architects

13 februari, 4:47

Op 17 mei opent in het Nieuwe Instituut een tentoonstelling over het werk van de Chinese architect Ma Yansong en zijn bureau MAD Architects. In de expositie wordt het twintig jaar omspannende oeuvre van de wereldwijd geroemde architect belicht.

Dynamisch wolkenplafond leidt reizigers naar hun Eurostar-trein

13 februari, 3:45

Afgelopen maandag is het eerste deel van de wachtruimte van de nieuwe Eurostar-terminal in station Amsterdam Centraal geopend. De door Superimpose Architecture en ZJA ontworpen terminal bevindt zich in de voormalige Amstelpassage.

Kinderdagverblijf met duurzaam karakter en natuurlijke uitstraling

13 februari, 1:11

In opdracht van Kosmo, een aanbieder van kinderopvang in Overijssel en Gelderland, ontwierp Nijhoff Architecten een nieuw kinderdagverblijf in Wierden. Het gebouw, gerealiseerd door Tala, bestaat grotendeels uit hout en andere biobased materialen.