'Klein wonen' ervaren in het Tschumipaviljoen

15 september 2017, 10:29

In de stad wonen mensen steeds kleiner, maar hoe kun je klein wonen zonder in te leveren op kwaliteit? Met dat vraagstuk in het achterhoofd hebben drie studenten van de Groninger Academie van Bouwkunst een architectonische interventie gepleegd op het Tschumi-paviljoen in hun stad. Het bouwwerk van houten latten ‘zweeft’ om het scheve en hellende paviljoen heen.

Inwoners van steden leven doorgaans toch al niet in woningen met een omvang van een landhuis, maar door verstedelijking en verdichting worden woonruimtes nog kleiner. Volgens de Groningse studenten Melvin Koolen, Thomas Rosema en Paul Breteler zorgt dit voor een verschuiving van constanten in het dagelijks leven.

Waar eerst het huis de basis was voor de meeste activiteiten, vormt de stad straks een verlengde van het huis. “Voor studenten is dit zeer gewoon, maar voor de oudere generaties kan dit een grote omslag zijn”, aldus het trio.

Het Hereplein, waar het uit 1990 stammende Tschumi-paviljoen staat, zien de studenten als een goed voorbeeld van een kwalitatieve ruimte in de stad die nog niet permanent gebruikt wordt. Ze creëerden met hun interventie een ruimte in en om het doorzichtige paviljoen, waarvan het niet meteen duidelijk is wat zich erin bevindt.

Dit symboliseert juist de centrale vraag: “Wij willen namelijk graag dat u zich gaat afvragen wat er zich in deze kleine ruimte bevindt als het uw woning zou zijn”, aldus de ontwerpers.

Twee verschillende afmetingen
Het bouwwerk is gemaakt met latten in slechts twee verschillende afmetingen, maar door de verspringende bevestiging wordt er een dynamisch geheel gevormd. Elke lat is met een enkele schroefverbinding bevestigd aan zijn voorganger.

Al deze verbindingen samen zorgen voor een stijve en zelfdragende constructie. Het bouwwerk draagt niet af op het glas, maar op de profielen die het paviljoen al dragen. Het ontwerp ‘zweeft’ zo om het glazen paviljoen heen.

De positie en golving van de latten werd bepaald terwijl de studenten aan het bouwen waren. De uiteindelijke verschijningsvorm kwam dus al bouwend tot stand, verduidelijkt het trio.

Comfortzone
De scheve, hellende en desoriënterende vloer van het paviljoen sluit aan bij het vraagstuk aan de hand waarvan de studenten hun ontwerp hebben gemaakt. “De vreemde omgeving zorgt er voor dat de bezoeker bij binnenkomst uit zijn comfortzone wordt gehaald en dus sneller buiten de bestaande kaders durft te denken”, melden Koolen, Rosema en Breteler.

“Ons ontwerp versterkt deze desoriëntatie: Het sluit je in eerste instantie af van je omgeving en laat te opgaan in de hellende wereld van het paviljoen. Zodra je aan de ruimte begint te wennen krijg je weer aandacht voor de verdere omgeving. Je blijkt je te bevinden in een ruimte met verschillende zichtlijnen en lichtinvallen. Met een nieuwe blik begint de stad weer zichtbaar te worden tussen de houten omhulling door.”

What a wonderful world
Het paviljoen is in 1990 door architect Bernard Tschumi ontworpen voor de manifestatie 'What a Wonderfull World'. Aan het paviljoen worden vaker interventies gepleegd. Zo wikkelde Shift architecture urbanism het bouwwerk twee jaar geleden in een kleurenfolie.

Trefwoorden

academie van bouwkunst studenten tschumipaviljoen paviljoen bernard tschumi groningen

1	Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen maandag, 22 december
2	Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein woensdag, 24 december
3	2025 in negen renovatie-ontwerpen voor het Binnenhof dinsdag, 23 december
4	Architectuur als compromis dinsdag, 23 december
5	Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher dinsdag, 23 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Lichtinstallatie biedt voorproefje op bouwproject Merckt

7 maart 2018

Tschumi: dit is geen Den Haag, maar Nederland

22 september 2014

Studenten bouwen paviljoen voor Noorderzon

8 augustus 2016

Tschumipaviljoen gewikkeld in kleurfolie

13 juli 2015

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.