Opinie: overheid kiest voor grote monumenten

28 september 2016, 16:51

Op basis van het Besluit rijkssubsidiering instandhouding monumenten (Brim) verleent het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap verschillende subsidies aan eigenaren van rijksmonumenten. Vorig jaar is € 20 miljoen extra uitgetrokken voor bijzondere monumenten, zoals het Vredespaleis in Den Haag, de Onze Lieve Vrouwekerk in Breda en de St. Jans kathedraal in Den Bosch.

In de recente Miljoenennota is nu voorgesteld om de fiscale aftrekregeling voor kleine monumenten af te schaffen. Beseft het kabinet niet dat kleine monumenten evenzeer ons 'erfgoed-dna' bepalen, vraagt de Vereniging van Architecten Werkzaam in de Restauratie (VAWR) zich af. Job Roos, voorzitter van de VAWR, schreef het onderstaande opiniestuk.

De politiek vindt grote monumenten belangrijker dan de kleine
Vorig jaar nog werd er nog gejuicht bij monumenteneigenaren vanwege de forse ophoging van de Brim-subsidie. Hierdoor komen veertig iconische rijksmonumenten die voorheen buiten de boot vielen, in aanmerking voor grondige restauratie en onderhoud.

De vreugde wordt nu overschaduwd door de voorgestelde afschaffing van de fiscale aftrekregeling voor kleine monumenten, die met name de ruim 30.000 particuliere woonhuiseigenaren zal treffen. Men kan zich afvragen: beseft de politiek het belang van het kleine, kwetsbare erfgoed?

“Niet is veranderlijker dan een monument”, was in de jaren negentig het credo vanuit de monumentenzorg om toch vooral ons monumentenbestand ook bij de tijd te houden. Verandering was en is naast behoud een belangrijke motor voor een volwaardige rol van erfgoed in onze maatschappij.

In het leven van alledag speelt erfgoed een belangrijke rol. Het culturele landschap van onze dorpen, steden en buitengebieden is er van doordesemd. Veel daarvan is in bezit van particuliere eigenaren. Zij ervaren dagelijks de lusten in de vorm van veel toegevoegde culturele waarde, maar zeker ook de lasten. Zorgvuldig uitgevoerd onderhoud en restauratie zijn immers vaak kostbaar.

Het was ooit een uitstekend idee van onze overheid om via maatregelen van fiscale aftrek bij onderhoud dan wel restauratie deze eigenaren een duwtje in de rug te geven. Daarmee werd vaak de weg geopend naar cofinanciering door de eigenaar voor het zorgvuldig afstemmen van gewenste veranderingen van erfgoed aan de eisen van de tijd. Met het bescheiden middel van fiscale aftrek werd zo een grotere vis aan de haak geslagen.

Met de plannen van het kabinet om deze tegemoetkoming af te schaffen wordt nu € 25 miljoen op het budget gekort. Het besluit om daarentegen € 20 miljoen voor bijzondere monumenten uit te trekken suggereert dat de politieke aandacht zich gaat richten op de grote, iconische monumenten.

Het besef van de kracht van al dat diverse kleine kwetsbare erfgoed in onze dagelijkse leefomgeving lijkt bij onze overheid compleet afwezig. Een overheid die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan, verliest op deze manier een dierbare omgang met wat van waarde is uit het oog.

Trefwoorden

brim miljoenennota monumentenzorg monument vereniging van architecten werkzaam in de restauratie subsidie vawr

1	Realisatie woongebouw Atlas I naast Essalammoskee in Rotterdam-Zuid gestart woensdag, 10 december
2	Architecten tonen voorstellen voor woningbouw in tussenruimtes Wallengebied donderdag, 11 december
3	Kollhoff & Pols realiseert 58 woningen in monumentale panden Den Haag dinsdag, 9 december
4	Gebouwen niet slopen, maar langzaam laten rijpen donderdag, 11 december
5	Nieuwe gebouwen zorgen voor 1.100 woningen in Pompenburg Rotterdam donderdag, 11 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Miljoenen extra voor restauratie monumenten

12 juni 2018

Oppositie: schrap monumentenaftrek niet nu

7 november 2016

Monumenten- en scholingsaftrek niet geschrapt

9 november 2016

Eigenaren monumenten boos op Den Haag

28 oktober 2016

Zorgen over behoud van monumenten

5 september 2016

Restauratie Eusebiuskerk kan even door

25 mei 2016

Nieuwe functie voor Pomphuisje Henry van de Velde

10 november 2015

Toon alles

Andere nieuwsberichten

MoederscheimMoonen ontwerpt nieuwbouw sport- en cultuurcomplex De Niervaert in Klundert

Vandaag, 14:45

MoederscheimMoonen Architects ontwerpt de nieuwbouw van sport- en cultuurcomplex De Niervaert in het Brabantse Klundert. Het gebouw vervangt het bestaande en verouderde complex op dezelfde locatie.

Open Call voor Folly Art Norg 2026

Vandaag, 11:49

Ontwerpers van allerlei pluimage kunnen vanaf vandaag tot en met 28 februari een ontwerp indienen voor een folly die komende zomer mogelijk wordt gerealiseerd tijdens het steeds populairder wordende evenement in het Drentse Norg.

Inschrijving voor Gouden Piramide 2026 geopend

Vandaag, 09:59

Tot en met 15 januari kunnen projecten worden voorgedragen voor de tweejaarlijkse rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap.

Faculteit ITC Universiteit Twente onderscheiden met Abe Bonnema Architectuurprijs 2025

12 december, 5:30

Vrijdag ontving Civic Architects de prijs en het bijbehorend geldbedrag van 50.000 euro uit handen van Ed Nijpels, voorzitter van de ir. Abe Bonnema Stichting.

KNVB praat verder met Almere en Zeist over nieuw complex

Vandaag, 12:28

Almere en Zeist zijn de overgebleven kandidaten om het nieuwe complex van de KNVB te huisvesten.

Datacenters gebruiken evenveel stroom als twee miljoen woningen

Vandaag, 10:53

De datacenters in Nederland gebruiken steeds meer elektriciteit.

RIVM: verbeterde luchtkwaliteit leidde tot afname sterfte

12 december, 12:27

Een verbeterde luchtkwaliteit heeft ervoor gezorgd dat er tussen 1995 en 2019 een kwart minder mensen zijn overleden na dagen met verhoogde concentraties van luchtverontreinigende stoffen.