Glazen kasteel De Keverberg rijst op uit ruïne

21 maart 2016, 13:53

DMV Architecten heeft kasteel de Keverberg in het Limburgse Kessel herbouwd. Niet door een reconstructie van het bouwwerk in een bepaalde periode, maar door verder te bouwen op de ‘scherven uit het verleden’.

In de loop van zijn historie heeft het gebouw verschillende veranderingen van uiterlijk en functie ondergaan: van vroegmiddeleeuws verdedigingswerk tot burcht met woonfunctie en uiteindelijk kasteel. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft de Duitse bezetter het kasteel opgeblazen.

De ruïne die na de oorlog achterbleef is door de monumentendienst, zo legt Edwin Meyer Viol van DMV Architecten uit, volgens de toen heersende opvatting teruggebracht in de 'oorspronkelijke staat'. Het beschadigde kasteel werd weer omgebouwd tot burcht, compleet met weergang, kantelen en schietgaten, “zonder enige vorm van historische onderbouwing”, aldus de Meyer Viol.

Scherven
“De scherven werden weer bij elkaar gelegd en – passend of niet – aan elkaar gelijmd tot een ‘geconsolideerde’ burcht”, zegt de architect. Aan DMV Architecten was de opdracht om de ruïne van de burcht – een “impliciet introvert, gesloten en moeilijk toegankelijk” gebouw – om te vormen tot een toegankelijk, eigentijds en bruikbaar gebouw.

Het karakter van de burcht, waar de inwoners van Kessel al decennia mee leven, moest behouden blijven. Tegelijkertijd is die burcht volgens Meyer Viol een collage van ‘scherven uit het verleden’, waardoor herbouw altijd een willekeurige keuze voor het bouwwerk in een bepaalde periode zou zijn.

De architect heeft ervoor gekozen de bijeen gemetselde scherven onaangetast te laten en te conserveren, en vervolgens op een eigentijdse en transparante manier verder te bouwen. Bij de nieuwbouw heeft hij wel de contouren van het vooroorlogse kasteel gevolgd.

Glazen muren
Met behulp van stalen kolommen en palen is in de ruïne een zelfstandige constructie gerealiseerd, die de verdiepingsvloer, zoldervloer en het dak draagt. De gevels zijn vanaf de weergang van de ruïne tot de zoldervloer uitgevoerd in glas, wat de ruïne en de nieuwe toevoeging als zelfstandige eenheden zichtbaar maakt.

De binnenplaats had als buitenruimte weinig functie; door de gesloten omwalling was er niets te zien van de omgeving. De binnenplaats is voorzien van een glazen overkapping, zodat deze ruimte voor feesten en bijeenkomsten bruikbaar is geworden.

Ook zijn op deze bouwlaag een vergaderruimte, een keuken en een receptie gesitueerd. De weergang blijft buitenruimte, zodat bezoekers de ervaring van de verdedigers van de burcht kunnen herbeleven. Op de tweede verdieping liggen twee zalen met uitzicht, over de burchtmuren heen, op het omliggende landschap.

Het thema ‘scherven uit het verleden’ laat het architectenbureau ook terugkomen in het dak. De onregelmatige kromming heeft hij opgelost door het dak op te delen in ‘scherven’. De onderliggende stalen dakconstructie volgt deze vormen. Enkele ‘scherven’ zijn in glas uitgevoerd voor een bijzonder uitzicht.

Techniek
In het glasdak geïntegreerde zonnecellen zorgen voor opwekking van energie, maar ook voor filtering van het zonlicht, zodat de binnenplaats niet te warm wordt.

Het nieuwe kasteel wordt verwarmd via vloerverwarming, aangesloten op een warmtepomp, en via lucht-naverwarming. Om onaantrekkelijke pijpen te vermijden is de toe- en afvoer van lucht verwerkt in de op het dak staande ui.

Trefwoorden

kessel transformatie zonnecellen herbouw kasteel kasteel de keverberg burcht dmv architecten

1	Merwede – overzicht stadsblokken eerste fase woensdag, 17 december
2	Purmerend kiest uit drie ontwerpen voor Schapenmarkt woensdag, 17 december
3	Faillissement V&D laat nog altijd sporen na in winkelgebieden donderdag, 18 december
4	Voormalige jeugdgevangenis in Amsterdam getransformeerd en uitgebreid tot woongebouw woensdag, 17 december
5	Powerhouse Company en SO-IL delen ontwerp voor toren naast Whitney Museum dinsdag, 16 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Limburgs Kasteel Arcen krijgt bijdrage van Cultuurfonds

25 juni 2018

'Utrechtse kastelen moeten luiken openen'

3 december 2013

Eerste Green Building Awards uitgereikt

14 september 2012

Groen kinderdagverblijf Diemen geopend

17 januari 2012

Eeuwenoud kasteel mag niet wijken voor A15

10 oktober 2013

DMV Architecten ontwerpt Brede school

4 augustus 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Gevarieerd kantoorlandschap voor Unilever in AIR Offices Rotterdam

19 december, 12:17

Levensmiddelenconcern Unilever heeft dit jaar twee verdiepingen betrokken in het voormalige V&D-pand in het centrum van Rotterdam. Fokkema & Partners ontwierp het interieur.

Negenhonderd woningen op historisch zorglandgoed in Vught

19 december, 10:52

Gebiedsontwikkelaar AM en een ontwerpteam bestaande uit Karres en Brands, Wenink Holtkamp en NAMO hebben een tender voor de realisatie van negenhonderd woningen op het historische Zorgpark Voorburg in Vught gewonnen.

KAAN Architecten breidt bureauleiding uit

18 december, 3:00

KAAN Architecten heeft vier associate partners en vier associate architects benoemd.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.