Labgebouw O|2 nadert voltooiing

25 september 2014, 12:05

Het nieuwe onderzoeks- en onderwijsgebouw van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) is nagenoeg klaar. Op uitnodiging van EGM architecten, Arcadis en de VU heeft Architectenweb labgebouw O|2 bezocht.

door Robert Muis

Het O|2-gebouw heeft zijn vorm gekregen door "een inverse", zo legt architect Pieter Walraad van EGM uit. "We hebben de hoogte, lengte en breedte van de bouwenvelop genomen en daar massa uitgesneden om daglicht diep in het gebouw te laten dringen, en openheid en zichtbaarheid te creëren."

Mikado
De markante uitsneden tonen een constructief kunstje: de dragende kolommen zijn – schijnbaar willekeurig – schuin geplaatst, maar op zo'n manier dat op de verdiepingen onder en boven de uitsneden een regelmatige kolomstructuur mogelijk blijft. Daarmee behouden deze verdiepingen ook hun flexibele indeelbaarheid. De 'mikadokolommen', zoals de architect ze noemt, worden 's avonds aangelicht, wat het labgebouw een herkenningspunt op de campus zal maken.

De kubus met inhammen heeft een vloeroppervlak van 33.000 vierkante meter, een tweelaagse ondergrondse parkeergarage en dertien verdiepingen. Alle verdiepingen zijn gegroepeerd rondom het atrium. Volgens de architect draagt dit niet alleen bij aan een optimale daglichttoetreding, maar ook aan de oriëntatie. Ramen op de kopse kanten van het atrium en de gangen dragen verder bij aan binnenvallend daglicht.

Het gebouw is op de verdiepingen ingedeeld in drie zones: de laboratoria aan de west- en oostkant, de kantoren aan de boord- en zuidkant en de facilitaire, laboratoria ondersteunende en overlegruimtes in de middenzones.

Ook verticaal is het gebouw functioneel ingedeeld: een verdieping onder en een verdieping boven de uitsneden zijn gereserveerd voor de techniek en luchtbehandelingskasten, zodat de afstanden naar de verdiepingen met laboratoria kort zijn.

Verbindingen
Op de begane grond is ruimte voor winkels, horeca, een informatiecentrum, conferentie- en onderwijszalen. Zo werkt de begane grond als een plein op de VU-campus, een idee dat nog wordt versterkt door de hoge glazen deuren en de natuurstenen vloer die van buiten naar binnen doorloopt. Gedurende de openingstijden van het gebouw biedt de begane grond een doorgang en een verbinding met het naastgelegen ACTA-gebouw en De Boelelaan.

In het atrium worden verspringende terrassen ingericht als verblijfsgebieden, waarmee ze een uitbreiding van de publieke functie van de begane grond vormen. Trappen verbinden de terrassen en bieden een informele route. De binnengevel heeft een warme uitstraling door de langwerpige Abet-panelen met houtprint in drie tinten.

"De gevelbekleding verwijst naar een geabstraheerde dna-patroon", zegt Walraad. "Dat wordt nog sterker als 's avonds licht door de ramen schijnt en die daarmee vlakken in weer een andere tint vormen." De houtuitstraling contrasteert met de lichtgetinte buitengevel. De gevelbekleding bestaat uit stenen met een zachte parelmoerachtige glans en een licht gestructureerd oppervlak.

Samenwerking en flexibiliteit
De realisatie van het labgebouw O|2 is een volgende stap in de ontwikkeling van de VU-campus. Bij die ontwikkeling is, voor zowel de opzet van de campus als de afzonderlijke – gemoderniseerde en nieuw te realiseren gebouwen – samenwerking en ontmoeting leidend in het ontwerp, zo vertelt Josja van der Veer, directeur Facilitaire Campus Organisatie.

Een concreet voorbeeld daarvan is dat O|2 niet alleen gebruikt zal worden door de VU en het VU medisch centrum (VUmc), maar ook door Universiteit van Amsterdam (UvA) en mogelijk ook het Academisch Medisch Centrum (AMC). Die samenwerking in onderzoek vraagt om flexibiliteit in het interieur, om aan de steeds veranderende onderzoeksprogramma's tegemoet te komen.

O|2 is – als eerste academisch gebouw in Nederland – niet opgezet volgens wetenschappelijke discipline maar naar onderzoeksthema. EGM architecten heeft rekening gehouden met de steeds veranderende onderzoeksprogramma's door universele laboratoriummodules in een vast stramien te ontwerpen, die naar wens zijn te schakelen. Binnen het stramien van 3,60 meter komen voor elke module de benodigde leidingen binnen, zodat scheidingswanden overal kunnen worden geplaatst.

Duurzaamheid
Naast flexibel diende het gebouw ook duurzaam te zijn. O|2 is voorzien van een retentiedak, grotendeels bedekt met sedum, dat bovendien isolerend werkt. Koeling wordt verzorgd met water uit de Nieuwe Meer. Het binnenklimaat wordt verder beheerst met een WKO-systeem.

De bouwkundige oplevering van het labgebouw staat gepland voor het eerste kwartaal van 2015.

Trefwoorden

campus laboratorium egm architecten arcadis vu vu campus onderzoeksgebouw onderwijs

1	Rotterdam gestart met metamorfose Hofplein naar groen stadsplein dinsdag, 15 april
2	Kantoorgebouw in Maastricht gaat mix aan bewoners huisvesten maandag, 14 april
3	MVRDV en Zecc Architecten transformeren Heerlense kerk tot stadsbad donderdag, 17 april
4	Hilversumse Architectuurprijs voor projecten van Monadnock en De Koning Architecten dinsdag, 15 april
5	Proeftuin Cajanus van team met HBB groep en FARO wint tender in Haarlem dinsdag, 15 april

Gerelateerde nieuwsberichten

O|2-gebouw VU Amsterdam is opgeleverd

4 juni 2015

Project van EGM genomineerd voor MIPIM Award

31 januari 2018

Bouw Woonzorgcentrum Heerjansdam van start

25 maart 2015

OLVG opent bijzonder moeder- en kindcentrum

8 april 2015

EGM wint aanbesteding 'eigen' CMH

22 december 2014

Bouw Nieuwe Universiteitsgebouw van start

17 september 2014

Nieuwbouw INHolland en VU op campus Zuidas

3 juni 2010

Eerste steen voor onderzoeksgebouw VU

22 januari 2013

Nieuwbouw ACTA officieel geopend

23 november 2010

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Brede toekenning van monumentenstatus op ENCI-terrein Maastricht

17 april, 5:08

Op het terrein van de voormalige cementfabriek ENCI in Maastricht zijn vijf rijksmonumenten en achttien gemeentelijke monumenten aangewezen. Bij de viering zijn meteen plannen voor herbestemming gepresenteerd.

Bestemmingsplan Rijnhaven Rotterdam definitief

17 april, 3:08

De Raad van State heeft op 16 april alle ingediende zienswijzen tegen het bestemmingsplan voor de Rijnhaven ongegrond verklaard. De ambitieuze gebiedsontwikkeling in het hart van Rotterdam-Zuid kan volledig starten.

Ingrijpende renovatie van een school voor speciaal onderwijs door EVA architecten

17 april, 12:30

Het schoolgebouw van SO Lux in de Utrechtse wijk Zuilen was zo’n vijftig jaar oud en voldeed niet aan de eisen en wensen die nu gelden. Naar ontwerp van EVA architecten is het gebouw gerenoveerd en verduurzaamd.

MVRDV en Zecc Architecten transformeren Heerlense kerk tot stadsbad

17 april, 11:07

In de rijksmonumentale kerk wordt een zwembad gerealiseerd met een verstelbare bodem. Ook kan de gehele kerkvloer onder water worden gezet, zodat de bezoekers kunnen ‘lopen op het water’ en de kerkruimte wordt weerspiegeld in het water.

Emma Scholten benoemd tot partner bij Powerhouse Company

17 april, 4:12

Sinds ze negen jaar geleden in dienst trad, heeft Scholten een centrale rol gespeeld in de ontwikkeling van het internationale architectenbureau.

Corporaties: huurbevriezing bedreigt bouw tienduizenden huizen

17 april, 9:11

Woningcorporaties kunnen de komende jaren tienduizenden minder huizen bouwen op de krappe woningmarkt door de huurbevriezing die de coalitiepartijen zijn overeengekomen in de voorjaarsnota.

Huurders kunnen uit minder huizen kiezen, ook in middensegment

16 april, 9:11

Door de krapte nam de gemiddelde prijs per vierkante meter voor het eerst sinds lange tijd harder toe dan de inflatie.

Minder geloof in afhandeling aardbevingsschade onder dit kabinet

15 april, 4:20

Het vertrouwen van de Groningers in de afhandeling van de schade door de gaswinning is afgenomen sinds het aantreden van het huidige kabinet, meldt onderzoeksgroep Gronings Perspectief.

Joost Wetzel benoemd tot associate bij Mei architects and planners

15 april, 11:15

Sinds zijn start bij het bureau in 2018 heeft Wetzel zich ontwikkeld tot divisieleider ‘Bestaand & Nieuw’, een divisie die zich richt op transformatieprojecten. Daarbij heeft hij zijn expertise uitgebreid met een focus op biobased bouwen en houtbouw.