'De Floriade is aan een fundamentele update toe'

10 oktober 2012, 11:02

Het concept van de Floriade is aan een update toe. Dat zegt architect Jaakko van ’t Spijker, die het evenement tijdens de slotweek in Venlo heeft bezocht. “Ambitieuze paviljoens als dat van Nederland hadden weinig te melden.”

Tekst Jaakko van ’t Spijker

Afgelopen zondag sloot de Floriade in Venlo haar deuren, maar niet voordat een paar weken eerder de locatie en het ontwerp voor de volgende editie bekend werden gemaakt. De Floriade 2012 was een groot en succesvol infotainmentpark, maar lijkt ook enigszins onder de publieksradar te hebben gevlogen, voor een evenement van die schaal. Was het wel tastbaar en begrijpelijk genoeg?

We lijken al bijna meer te weten van de volgende editie, binnengesleept door de winnende combinatie MVRDV/Almere, dan van de editie Venlo, die een half jaar open is geweest en daarbij het streven van twee miljoen bezoekers precies heeft gehaald, zoals zondag bekend werd gemaakt. Wat is de erfenis die wordt doorgegeven aan Almere?

Verwondering
Als je er na een dagbezoek uitloopt, via de glazen gegolfde hal, langs de witte kantorenpoort en over de designbrug, is naast bewondering over de grote schaal van de expositie ook sprake van verwondering. Wat hield een dagje Floriade Venlo 2012 nou precies in? Het is moeilijk om in deze editie, ontworpen door Copijn en Arcadis, het overkoepelende kader goed te herkennen.

Nu is een Floriade op zichzelf natuurlijk al een tamelijk ongrijpbaar fenomeen. Het is landgoed noch pretpark; tuincentrum noch leerplein, jaarmarkt noch winkelboulevard en tegelijkertijd een beetje van allemaal. Dit draagt het risico in zich dat bezoekers een beetje van veel krijgen voorgeschoteld, zonder herkenbaar totaalbeeld.

Dat speelde in Venlo, waar zowel de overkoepelende thematiek (Cradle to Cradle) als het verbindende publieke ruimte-ontwerp nogal gefragmenteerd zijn uitgepakt. Prachtige concepten op papier, maar moeilijk te ervaren vanuit het bezoekersperspectief.

Natuurlijk waren er, zoals in elk mega-evenement, vele hoogstandjes te vinden en was er een breed paviljoenaanbod variërend van subliem (het ingegraven BCB-paviljoen) tot sneu (huurcontainers ‘vertegenwoordigden’ landen als Nepal en Pakistan). Echter, rondwandelend op het evenement, ontstond gaandeweg het gevoel dat de Floriade-formule als geheel op fundamentele punten een update kan gebruiken.

Massale showcase
De Floriade is historisch gezien in de eerste plaats een massale showcase voor de Nederlandse land- en tuinbouw. In 1960 betekende dit een dagje uit voor de familie, in een tijd waarin informatie schaars en nationale trots overvloedig voorhanden was. Een tas met folders en een rit in een kabelbaantje waren een mooi einddoel.

Vijftig jaar later leven we in een onvergelijkbare tijd en opeenvolgende Floriades hebben zich daar van editie op editie op aangepast. Het jaren '60-concept van degelijke informatie is langzamerhand gemengd met de vraag naar snelle behapbare pret en levensechte ervaringen die de internetgeneratie moeten aanspreken, een generatie die voor informatie alleen z’n bed niet uit zal komen.

Dit spanningsveld tussen informatie en pret was goed voelbaar in Venlo. De kabelbaan doet nog steeds goede zaken. Maar ambitieuze bouwwerken als de paviljoens van Nederland, China, Italië en Azerbeidzjan hadden weinig te melden als je eenmaal binnen was. België spande de kroon met een megapaviljoen waarin alleen een winkeltje was ondergebracht.

Informatie was vaak oppervlakkig, op het banale af, of juist zo gedetailleerd dat je niet redelijkerwijs die video van een kwartier of ellenlange teksten kon gaan lezen. De vraag hoe om te gaan met informatie, die schuurde.

Geen wonder, zo bezien, dat het Huis van de Smaak, waarin bezoekers 'meesterwerken van moeder natuur' konden proeven, uiteindelijk de prijs voor het beste paviljoen heeft gewonnen. Daarin worden de zintuigen bediend en proeven kun je niet thuis achter de computer. Over het geheel bezien had deze Floriade niet dezelfde fijnzinnige oriëntatie op zintuiglijke kwaliteit.

Evolueren
Voor de toekomst is het de vraag of en hoe de Floriade door kan evolueren in het informatietijdperk. Moet een nieuw concept of zelfs een vernieuwde typologie voor dit soort expositie worden ontwikkeld? Wat voor overkoepelende ruimtelijke ervaring kan alle ervaringsfragmenten bij elkaar houden, zodat een dagbezoek begrijpelijk is?

Voor de volgende editie is met MVRDV in ieder geval een bureau geselecteerd dat de conceptuele kracht en ambitie zal hebben om de Floriade ook als idee door te ontwikkelen. De eerste gepubliceerde impressies laten een compacte en gevarieerde opzet zien op een prominente en centrale locatie.

Een mediageniek Hollands ‘magic carpet’ dat in één oogopslag voor iedereen te begrijpen is en daarmee een sterke basis legt voor de volgende ronde. Het stokje is zondag definitief doorgegeven aan een nieuwe (Floriade-)generatie.

Trefwoorden

floriade 2012 jaakko van 't spijker venlo

1	Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen maandag, 22 december
2	Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein woensdag, 24 december
3	2025 in negen renovatie-ontwerpen voor het Binnenhof dinsdag, 23 december
4	Architectuur als compromis dinsdag, 23 december
5	Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher dinsdag, 23 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Venlo krijgt kabelbaan over de Maas

27 mei 2016

Gemeenten hadden geen grip op Floriade

21 november 2013

Fundament van nieuwe Erasmus-campus klaar

13 maart 2013

Burgerinitiatief Floriade goede citymarketing

28 januari 2013

Seinen op groen voor Floriade 2022

3 september 2015

Almere krijgt Floriade 2022

24 september 2012

Floriade trok ruim twee miljoen bezoekers

8 oktober 2012

‘Biënnale: wel vragen, geen antwoorden’

3 september 2012

Gemeenten voorkomen faillissement Floriade

21 december 2012

Almere plant eerste groen voor Floriade 2022

30 november 2017

Tussenstand Floriade: negen miljoen in het rood

4 december 2012

Winy Maas supervisor Floriade 2022

19 juli 2017

Rotterdamse bureaus winnen prijsvraag Reykjavik

28 januari 2014

Almere schrijft prijsvraag Upcycle City uit

20 januari 2017

Floriade 2022 kan doorgaan na 'ja' van de ChristenUnie

10 juni 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.