Luzia Hartsuyker-Curjel overleden

19 april 2011, 17:17

Afgelopen zondag is architect Luzia Hartsuyker-Curjel overleden. Het Nederlands Architectuurintstituut bevestigde een bericht daarover op de website architectuur.org. Hartsuyker-Curjel behoort met haar man Enrico Hartsuyker tot de belangrijkste vernieuwers op het gebied van steden- en woningbouw in de tweede helft van de twintigste eeuw.

Hartsuyker-Curjel werd in 1926 in het Duitse Karlsruhe geboren, maar belandde zes jaar later in Zwitserland. Haar ouders, vader Hans Curjel was joods, besloten wegens de opkomst van het nazisme uit te wijken naar het buurland.

Aan de ETH in Zürich leerde ze de Nederlandse Italiaan Enrico Hartsuyker kennen. Architectuurhistoricus Siegfried Giedion, die tevens goed bevriend was met Hans Curjel, was daar docent en geldt als belangrijkste inspirator van het duo.

Wederopbouw
In 1953 vestigden de Hartsuykers zich in Nederland, aangetrokken door de moderne architectuur en de wederopbouw die er aan de gang was. De eerste jaren kenmerkten zich door kleinschalige opdrachten, maar vanaf de jaren zestig werden de opgaven groter. De twee kregen woningbouwopdrachten in onder meer Amsterdam en Arnhem.

Geïnspireerd door ontevredenheid over hun eigen woonsituatie ontwikkelde het echtpaar eigen woontypologieën. De atriumwoningen op Cannenburg in Amsterdam-Buitenveldert (1965) vormen hiervoor een belangrijk visitekaartje.

Tot de latere belangrijke woningbouwprojecten behoren het Keizershof in Arnhem (1974), woon-werkgebouw Woondok aan het Rotterdamse Schouwburgplein (1985) en ‘vrouwvriendelijke woningen’ in Almere Muziekwijk (1990).

“In de sociale woningbouw onderscheidden de Hartsuykers zich door alternatieve woningindelingen en nieuwe ruimtelijke oplossingen aan te dragen”, meldt de BONAS-biografie van de Hartsuykers.

“Kenmerkend zijn de woningen met een open ruimte in het midden, de zogenaamde patiowoningen en de rondloopwoningen, waarbij geen enkele muur op de buitenomtrek van het huis aansluit, vaak met keuken en natte cel in het midden. Vaak zijn kleine niveauverschillen en vides, voor een verticaal ruimtelijke werking, toegepast.”

Baanbrekend
In de stedenbouw waren de modellen Biopolis en Hydropolis baanbrekend, vanwege de radicaal vernieuwende uitgangspunten. Er werd niet uitgegaan van scheiding van functies, zoals in de jaren zestig gebruikelijk was, maar juist van integratie ervan. Een daarvan afgeleid voorbeeld is het seniorencentrum Zonnetrap (1975) te Rotterdam-Lombardijen.

“Parallel aan hun ideeëngoed, zoals vormgegeven in Biopolis, hebben zij de bewoning van deze groep senioren opgevat als een kleine stad. Voor de woningen betekende dat terassenbouw met voor iedere woning een eigen balkon”, meldt de BONAS-biografie.

“Voor de voorzieningen betekende dat het uitbreiden van het idee dienstencentrum tot een samenstelling van winkels, ateliers en kleine bedrijven die een stedelijke levendigheid in het gebouwencomplex zou bewerkstelligen. Op deze wijze zou het bejaardencentrum een ontmoetingsplek voor de eigen bewoners en die van de buurt kunnen worden.”

Luzia Hartsuyker-Curjel is 85 jaar geworden.

Trefwoorden

luzia hartsuyker-curjel enrico hartsuyker overlijden

1	The Pulse of Amsterdam op de Zuidas officieel opgeleverd vrijdag, 15 november
2	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
3	Team onder leiding van KAAN Architecten ontwerpt geavanceerd onderzoeksgebouw in Lausanne maandag, 18 november
4	Museum Kruithuis ’s-Hertogenbosch officieel geopend na zorgvuldige transformatie dinsdag, 19 november
5	Sereen toevluchtsoord hoog boven de stedelijke drukte woensdag, 20 november

Gerelateerde nieuwsberichten

2011: De belangrijkste gebeurtenissen

23 december 2011

Video: Enrico Hartsuyker (1925-2013)

18 januari 2013

Andere nieuwsberichten

Een houten villa genesteld in het bos

Gisteren, 17:31

Het ontwerp van Kumiki Architecture voor Bosvilla Oostvoorne is erop gericht dat de familiewoning als het ware opgaat in de natuur. De volumes van de benedenverdieping liggen iets verzonken en de gevel is bekleed met gebrand hout.

Mecanoo presenteert bouwfoto’s van het Doris Duke Theatre in Becket, Massachusetts

Gisteren, 15:17

De bouw van het nieuwe Doris Duke Theatre in het Amerikaanse Becket, Massachusetts naar ontwerp van Mecanoo vordert gestaag.

Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer

Gisteren, 13:15

De belangrijkste ingrepen zijn het terugplaatsen van de hoofdentree naar het Lange Voorhout en het verbouwen van het deel tussen het monument en de uit 1997 stammende bouwdeel door Aldo en Hannie van Eyck.

Prestigieuze Galerij der Koningen in Museo Egizio na herontwerp door OMA officieel geopend

Gisteren, 11:15

Het ontwerp door David Gianotten en Andreas Karavanas van OMA, in samenwerking met Andrea Tabocchini Architecture (ATA), plaatst de sculpturen in een heldere eigentijdse interpretatie van hun oorspronkelijke architectonische context.

Tekort aan grond blijft bouw sociale huurwoningen dwarszitten

Gisteren, 16:27

Vorig jaar lukte het corporaties om meer woningen te bouwen, maar het waren er volgens branchekoepel Aedes toch nog steeds veel te weinig.

Tender voor woonblokken op twee van de laatste kavels Eenhoorngebied Amsterdam

Gisteren, 14:41

Gezocht wordt naar een partij die op de kavels 2a en 6 voor 8.858 m² aan woningen en voorzieningen wil realiseren.

Woonbond stapt uit overleg over huren in sociale sector

20 november, 4:08

Volgens de belangenorganisatie voor huurders blijft het kabinet koersen op een torenhoge huurstijging. Dat is voor de bond onacceptabel.

Ruim 3.000 huurwoningen minder op de markt

20 november, 9:35

Sinds de introductie van de Wet betaalbare huur deze zomer zijn per saldo meer dan 3.000 huurwoningen van de markt verdwenen. Met name het aanbod van duurdere huurwoningen is afgenomen.