Luzia Hartsuyker-Curjel overleden

19 april 2011, 17:17

Afgelopen zondag is architect Luzia Hartsuyker-Curjel overleden. Het Nederlands Architectuurintstituut bevestigde een bericht daarover op de website architectuur.org. Hartsuyker-Curjel behoort met haar man Enrico Hartsuyker tot de belangrijkste vernieuwers op het gebied van steden- en woningbouw in de tweede helft van de twintigste eeuw.

Hartsuyker-Curjel werd in 1926 in het Duitse Karlsruhe geboren, maar belandde zes jaar later in Zwitserland. Haar ouders, vader Hans Curjel was joods, besloten wegens de opkomst van het nazisme uit te wijken naar het buurland.

Aan de ETH in Zürich leerde ze de Nederlandse Italiaan Enrico Hartsuyker kennen. Architectuurhistoricus Siegfried Giedion, die tevens goed bevriend was met Hans Curjel, was daar docent en geldt als belangrijkste inspirator van het duo.

Wederopbouw
In 1953 vestigden de Hartsuykers zich in Nederland, aangetrokken door de moderne architectuur en de wederopbouw die er aan de gang was. De eerste jaren kenmerkten zich door kleinschalige opdrachten, maar vanaf de jaren zestig werden de opgaven groter. De twee kregen woningbouwopdrachten in onder meer Amsterdam en Arnhem.

Geïnspireerd door ontevredenheid over hun eigen woonsituatie ontwikkelde het echtpaar eigen woontypologieën. De atriumwoningen op Cannenburg in Amsterdam-Buitenveldert (1965) vormen hiervoor een belangrijk visitekaartje.

Tot de latere belangrijke woningbouwprojecten behoren het Keizershof in Arnhem (1974), woon-werkgebouw Woondok aan het Rotterdamse Schouwburgplein (1985) en ‘vrouwvriendelijke woningen’ in Almere Muziekwijk (1990).

“In de sociale woningbouw onderscheidden de Hartsuykers zich door alternatieve woningindelingen en nieuwe ruimtelijke oplossingen aan te dragen”, meldt de BONAS-biografie van de Hartsuykers.

“Kenmerkend zijn de woningen met een open ruimte in het midden, de zogenaamde patiowoningen en de rondloopwoningen, waarbij geen enkele muur op de buitenomtrek van het huis aansluit, vaak met keuken en natte cel in het midden. Vaak zijn kleine niveauverschillen en vides, voor een verticaal ruimtelijke werking, toegepast.”

Baanbrekend
In de stedenbouw waren de modellen Biopolis en Hydropolis baanbrekend, vanwege de radicaal vernieuwende uitgangspunten. Er werd niet uitgegaan van scheiding van functies, zoals in de jaren zestig gebruikelijk was, maar juist van integratie ervan. Een daarvan afgeleid voorbeeld is het seniorencentrum Zonnetrap (1975) te Rotterdam-Lombardijen.

“Parallel aan hun ideeëngoed, zoals vormgegeven in Biopolis, hebben zij de bewoning van deze groep senioren opgevat als een kleine stad. Voor de woningen betekende dat terassenbouw met voor iedere woning een eigen balkon”, meldt de BONAS-biografie.

“Voor de voorzieningen betekende dat het uitbreiden van het idee dienstencentrum tot een samenstelling van winkels, ateliers en kleine bedrijven die een stedelijke levendigheid in het gebouwencomplex zou bewerkstelligen. Op deze wijze zou het bejaardencentrum een ontmoetingsplek voor de eigen bewoners en die van de buurt kunnen worden.”

Luzia Hartsuyker-Curjel is 85 jaar geworden.

Trefwoorden

luzia hartsuyker-curjel enrico hartsuyker overlijden

1	Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas vrijdag, 10 oktober
2	Flat Amsterdam-Noord 'aangekopt' met 53 seniorenwoningen donderdag, 9 oktober
3	‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’ vrijdag, 10 oktober
4	bureau SLA ontdekt, transformeert en gebruikt rijksmonumentale werkplaats donderdag, 9 oktober
5	Vier genomineerden voor de Abe Bonnema Architectuurprijs 2025 woensdag, 8 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

2011: De belangrijkste gebeurtenissen

23 december 2011

Video: Enrico Hartsuyker (1925-2013)

18 januari 2013

Andere nieuwsberichten

Bureau POLO geselecteerd als architect voor nieuw dienstencentrum in Beerse

Gisteren, 13:56

Het bureau POLO heeft een voorontwerp voor een nieuw gemeentelijk dienstencentrum van de gemeente Beerse gemaakt. Het project kwam, in opdracht van de gemeente, tot stand in samenwerking met ontwikkelaar en bouwer Groep Van Roey.

PosadMaxwan en Civic Architects maken plan voor herontwikkeling KMS-terrein Hengelo

Gisteren, 12:16

De gemeente heeft de grond deze zomer aangekocht en gaat in samenwerking met ontwikkelaar Trebbe het historische industriegebied herontwikkelen.

Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch

13 oktober, 1:47

Het shortstayhotel met 34 studio’s is gebouwd op de plek van het gesloopte Hotel Terminus. De voorgevel is ontworpen op basis van een analyse van de voorgevel van het oude hotel.

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan masterplan transformatie havengebied New York

10 oktober, 4:34

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan de transformatie van een vijftig hectare omvattend havengebied in New York tot een maritieme haven en een woonwijk.

PBL: Ook nieuw plan voor circulaire economie is niet genoeg

Gisteren, 14:42

In de nieuwe versie van het zogeheten Nationaal Programma Circulaire Economie staan ‘vooral veel intenties en plannen’, schrijft het planbureau.

Bossen en bodems in zwaar weer, klimaatraad maakt zich zorgen

Gisteren, 10:24

De klimaatverandering versnelt en de biodiversiteit gaat hard achteruit, terwijl er volgens de WKR steeds meer van de bossen en bodems wordt gevraagd.