Dudok vreesde sloop Utrechtse schouwburg

5 januari 2011, 10:42

Willem Marinus Dudok vreesde dat de door hem ontworpen Stadsschouwburg van Utrecht nog voor de opening in 1941 gesloopt zou worden. Ook ontving de befaamde architect dreigbrieven van nationaalsocialisten die het moderne ontwerp bepaald niet zagen zitten.

Dat meldt het NOS Journaal op basis van een dossier uit het Nationaal Archief, dat net als andere stukken op 1 januari openbaar is gemaakt. Het laat zich volgens de nieuwsdienst lezen als ‘een spannend hoofdstuk uit de geschiedenis van de architectuur in oorlogstijd’.

De bouw van de Stadsschouwburg was in 1937 begonnen en zou in 1941 worden voltooid. Het ontwerp voldeed niet bepaald aan het nationaalsocialistische ideaalbeeld dat op een meer klassieke leest was geschoeid. Zo verfoeide de leiding van de NSB het ontwerp omdat het ‘niet volksch’ zou zijn.

Dudok ontving daarnaast verschillende anonieme brieven, waarin werd gedreigd dat hij zijn praktijk zou moeten stoppen en zelfs in de gevangenis zou belanden.“Tegen de opening werd de stemming zo vijandig, dat het gebouw in zijn vrije gebruik en zelfs in zijn bestaan werd bedreigd. ‘Sluiten of slopen', luidde het parool”, schrijft de architect.

Het gevonden dossier is, bijna pijnlijk ironisch, een weerwoord van Dudok aan de Ereraad waarvoor hij in mei 1946 moest verschijnen. Hij was door het dagelijks bestuur van de Bond van Nederlandse Architecten aangeklaagd, volgens de NOS omdat hij in de ogen van zijn vakbroeders ‘op zijn minst Duitsgezind’ zou zijn geweest.

Dudok werd gezuiverd van alle blaam. De Utrechtse Stadsschouwburg staat inmiddels tientallen jaren op de monumentenlijst.

Trefwoorden

utrecht willem marinus dudok schouwburg

1	Gemeente Haarlemmermeer kiest plan Ons Erf voor deelgebied Lincolnpark Hoofddorp woensdag, 3 december
2	De mythe van de architect dinsdag, 2 december
3	Veel Nederlandse winnaars bij de Archello Awards 2025 dinsdag, 2 december
4	Ibelings van Tilburg geeft boerderij met monumentale schuur in Zoetermeer woonbestemming dinsdag, 2 december
5	Nederlands Fotomuseum toont fotografische verbeelding van Rotterdam dinsdag, 2 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Schouwburg Utrecht dicht voor verbouwing

14 april 2014

Muur van Mussert krijgt status rijksmonument

27 februari 2018

Van Hoogevest wint opdracht Stadsschouwburg

22 augustus 2011

Digitale catalogus van oeuvre Dudok online

4 januari 2017

Schouwburg XL in Leidsche Rijn Centrum

14 januari 2010

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Amsterdam schrijft architectenprijsvraag uit voor nieuwbouw theater De Meervaart

Gisteren, 16:45

Behalve het nieuwe gebouw, dat in een hoek van de Sloterplas komt te staan, behelst de prijsvraag ook een herinrichting van de zuidwestoever van het meer.

Barcode Architects presenteert opgeleverd stadskantoor van Dresden

Gisteren, 14:53

Het door Barcode Architects en Tchoban Voss Architekten ontworpen stadskantoor van Dresden is geopend. Het 34.000 vierkante meter omvattend gebouw maakt deel uit van de vernieuwing van het Ferdinandplatz in het centrum van de Duitse stad.

MIX architectuur en MAAK space ontwerpen landschappelijk woonveld in Leidschendam

Gisteren, 13:45

MIX architectuur en MAAK space ontwierpen in opdracht van ontwikkelaar Blauwhoed een landschappelijk woonveld met 64 grondgebonden woningen dat onderdeel is van de gebiedsontwikkeling Vlietvoorde in Leidschendam.

Nieuwbouw Algemeen Ziekenhuis Diest in gebruik genomen

Gisteren, 11:55

Het door archipelago ontworpen gebouw wordt omringd door groen, een conditie waarvan gebruik is gemaakt door veel uitzicht te creëren. Ook is op het maaiveld een colonnade gerealiseerd, die de overgang van binnen naar buiten verzacht.