'Vlietenmuseum toont gelaagdheid Mechelen'

31 augustus 2010, 9:36

OKRA Landschapsarchitecten heeft samen met het Belgische awg architecten de prijsvraag voor het ontwerp van het Vlietenmuseum in Mechelen gewonnen. In een ruimte onder de IJzerenleen in het centrum van de stad wordt de gelaagdheid van de Vlaamse stad zichtbaar gemaakt.

Ooit lag op de locatie een vliet, een beek die een rol speelde bij de afwatering binnen het getijdensysteem van de rivier. Door de groei van de stad raakte de vliet steeds verder versteend. In eerste instantie werd de vliet gebruikt als haven maar in de loop van de tijd nam de behoefte aan een marktplaats in het centrum steeds meer toe.

Het eerste deel van de Vliet werd overkluisd en in gebruik genomen als vismarkt. In de daaropvolgende perioden is de vliet in een aantal achtereenvolgende segmenten overkluisd. De IJzerenleen en het gewelf daaronder is niet het product van één ingreep maar een geëvolueerd bouwwerk.

Steeds is op basis van functionele argumenten de situatie aangepast naar de wens van dat moment. Dit geldt ook voor het ombouwen van het gewelf naar een schuilkelder in de tweede wereldoorlog. De vliet onder het gewelf is drooggelegd en in het midden is een riolering aangebracht. Het gewelf is in negen achtereenvolgende schuilkamers verdeeld.

Lange museale ruimte
“In de transformatie van de overkluisde vliet naar een museale ruimte is de historie van de IJzerenleen het uitgangspunt voor het ontwerp”, zegt OKRA. “Op de eerste plaats willen we de kwaliteit van het gewelf van de Vliet onder de IJzerenleen benadrukken. Het fraaie beeld voor het vlietenmuseum is een lange museale ruimte onder de vloer van de stad waar je hem niet zou verwachten.”

“Om het museum te ontsluiten willen we twee entrees realiseren aan het begin en aan het eind van het gewelf. Het bijzondere aan het museum is dat je het niet ervaart op de IJzerenleen. Pas als het museum open is voor bezoekers wordt het zichtbaar. Voor de entree van het museum slaan twee lange grote luiken open. Als de luiken open staan is de entree en het gewelf van de vliet zichtbaar.”

“We vinden de sporen van de tijd een belangrijk aanknopingspunt om te komen tot een gelaagd ontwerp. De vliet is door de noden van de tijd gegroeid tot een mystieke ruimte, die het nu is. De gelaagde opbouw willen we gebruiken om het museum te compartimenteren door verschillende ruimtes met verschillende maten te ontwerpen en het verrassingseffect van de schuilkelders in het museum op te nemen. De drukschotten tussen de verschillende kamers van de kelder laten we door middel van (semi)transparante scheidingen in het plan terug komen.”

“Centraal in het museum ligt een tonrond riool dat ongeveer 35 centimeter uit de vloer komt. Het riool is gerealiseerd om het gewelf als schuilkelder geschikt te maken. Het riool wordt aan beide zijden van een loopstrook voorzien. De zo ontstane verhoogde vloer bevat alle noodzakelijke technieken voor het museum en wordt door middel van verlichting quasi zwevend boven de keldervloer ontworpen. Het gewelf wordt daardoor gevrijwaard van storende op- en aanbouwen.”

Gipsalbast
“De sfeer in het gewelf wordt in belangrijke mate bepaald door de manier waarop daglicht in de ruimte valt. Rond de lichtgaten worden kokers voorgesteld van gipsalbast. Gipsalbast is een doorschijnende steensoort die bestaat uit volledige uitgekristalliseerd gips. De steensoort is translucent en bezit een tekening van aderen zoals in marmer.”

“Met de verbouwing van de overkluizing willen we een ruimte ontwikkelen met een gelaagde opbouw waar de scenografen en uiteindelijk de bezoekers van het museum op een steeds veranderde manier gebruik van kunnen maken.”

Trefwoorden

awg architecten mechelen museum okra landschapsarchitecten

1	Herontwikkeling voormalig Slotervaartziekenhuis voltooid met nieuwe dakopbouw maandag, 13 januari
2	Lab-S verbouwt jaren 30-villa in relatie met natuur maandag, 13 januari
3	Bedrijfsgebouw Lab02 in Zuid-Duitsland van Mulder Zonderland opgeleverd dinsdag, 14 januari
4	Garanties, garanties dinsdag, 14 januari
5	Nieuw beeldkwaliteitsplan voor winkelcentrum Amstelveen door Rijnboutt donderdag, 16 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

OKRA wint prijsvraag bedrijventerrein Kopenhagen

22 januari 2013

Groen licht voor Stadswerven Dordrecht

16 mei 2011

awg en OKRA winnen prijsvraag Wetteren

16 november 2011

Mechelse bibliotheek met sporen van kloosterhistorie

22 oktober 2019

Vier nieuwe vennoten voor awg architecten

6 mei 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Deel Hofvijver in Den Haag drooggelegd voor werk aan Binnenhof

17 januari, 10:50

Een deel van de Hofvijver in het centrum van Den Haag wordt in de komende maanden drooggelegd voor de grote renovatie van het Binnenhof ernaast.

Nieuw beeldkwaliteitsplan voor winkelcentrum Amstelveen door Rijnboutt

16 januari, 4:50

In opdracht van de gemeente Amstelveen heeft Rijnboutt voor het winkelcentrum Stadshart een nieuw beeldkwaliteitsplan gemaakt. Het plan is vandaag door het college van B en W vrijgegeven voor inspraak.

€ 22 miljoen voor versneld renoveren en verduurzamen van ruim 4.000 woningen

16 januari, 12:14

De toekenning volgt uit de tweede aanvraagronde van de MEER-subsidie en gaat naar de consortia Bouwstroom renovatie & verduurzaming in de regio Haaglanden en GeWOON Groen in de regio Groningen.

Ramon Gianotten en Rienk Klaassen benoemd tot partner bij ZZDP Architecten

16 januari, 9:03

Ramon Gianotten en Rienk Klaassen zijn benoemd tot partners bij ZZDP Architecten. Zij gaan de directie van het Amsterdamse bureau, bestaande uit Joris Deur en Adam Smit, ondersteunen.

Zuid-Holland wil voorrang warmtenetten bij aansluiting op vol net

17 januari, 11:54

In vrijwel heel Zuid-Holland is sinds kort sprake van netcongestie, wat betekent dat grootverbruikers van elektriciteit bij een aanvraag op een wachtlijst komen.

Huurders hebben opnieuw minder keus uit nog krapper huuraanbod

17 januari, 9:39

Huurders konden afgelopen kwartaal opnieuw uit minder huurwoningen kiezen dan een jaar eerder.

Provincie Utrecht wijst plekken aan voor windturbines; gemeenten niet blij

16 januari, 1:51

De provincie Utrecht gaat via projectbesluiten een plek voor windturbines aanwijzen in Stichtse Vecht en op de grens van Oudewater en Montfoort.

Keijzer pleit in Brussel voor versoepelen regels bij woningnood

16 januari, 11:00

Minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) heeft gisteren in Brussel een pleidooi gehouden om regels terzijde te schuiven of te versoepelen als een “hoger algemeen belang” daarom vraagt.

1.400 kilometer dijk moet versterkt

16 januari, 10:10

Ongeveer 1.400 kilometer dijk moet worden versterkt tot 2050; dat is flink minder dan de 2.000 kilometer die eerder is berekend, meldt minister Barry Madlener.