'Vlietenmuseum toont gelaagdheid Mechelen'

31 augustus 2010, 9:36

OKRA Landschapsarchitecten heeft samen met het Belgische awg architecten de prijsvraag voor het ontwerp van het Vlietenmuseum in Mechelen gewonnen. In een ruimte onder de IJzerenleen in het centrum van de stad wordt de gelaagdheid van de Vlaamse stad zichtbaar gemaakt.

Ooit lag op de locatie een vliet, een beek die een rol speelde bij de afwatering binnen het getijdensysteem van de rivier. Door de groei van de stad raakte de vliet steeds verder versteend. In eerste instantie werd de vliet gebruikt als haven maar in de loop van de tijd nam de behoefte aan een marktplaats in het centrum steeds meer toe.

Het eerste deel van de Vliet werd overkluisd en in gebruik genomen als vismarkt. In de daaropvolgende perioden is de vliet in een aantal achtereenvolgende segmenten overkluisd. De IJzerenleen en het gewelf daaronder is niet het product van één ingreep maar een geëvolueerd bouwwerk.

Steeds is op basis van functionele argumenten de situatie aangepast naar de wens van dat moment. Dit geldt ook voor het ombouwen van het gewelf naar een schuilkelder in de tweede wereldoorlog. De vliet onder het gewelf is drooggelegd en in het midden is een riolering aangebracht. Het gewelf is in negen achtereenvolgende schuilkamers verdeeld.

Lange museale ruimte
“In de transformatie van de overkluisde vliet naar een museale ruimte is de historie van de IJzerenleen het uitgangspunt voor het ontwerp”, zegt OKRA. “Op de eerste plaats willen we de kwaliteit van het gewelf van de Vliet onder de IJzerenleen benadrukken. Het fraaie beeld voor het vlietenmuseum is een lange museale ruimte onder de vloer van de stad waar je hem niet zou verwachten.”

“Om het museum te ontsluiten willen we twee entrees realiseren aan het begin en aan het eind van het gewelf. Het bijzondere aan het museum is dat je het niet ervaart op de IJzerenleen. Pas als het museum open is voor bezoekers wordt het zichtbaar. Voor de entree van het museum slaan twee lange grote luiken open. Als de luiken open staan is de entree en het gewelf van de vliet zichtbaar.”

“We vinden de sporen van de tijd een belangrijk aanknopingspunt om te komen tot een gelaagd ontwerp. De vliet is door de noden van de tijd gegroeid tot een mystieke ruimte, die het nu is. De gelaagde opbouw willen we gebruiken om het museum te compartimenteren door verschillende ruimtes met verschillende maten te ontwerpen en het verrassingseffect van de schuilkelders in het museum op te nemen. De drukschotten tussen de verschillende kamers van de kelder laten we door middel van (semi)transparante scheidingen in het plan terug komen.”

“Centraal in het museum ligt een tonrond riool dat ongeveer 35 centimeter uit de vloer komt. Het riool is gerealiseerd om het gewelf als schuilkelder geschikt te maken. Het riool wordt aan beide zijden van een loopstrook voorzien. De zo ontstane verhoogde vloer bevat alle noodzakelijke technieken voor het museum en wordt door middel van verlichting quasi zwevend boven de keldervloer ontworpen. Het gewelf wordt daardoor gevrijwaard van storende op- en aanbouwen.”

Gipsalbast
“De sfeer in het gewelf wordt in belangrijke mate bepaald door de manier waarop daglicht in de ruimte valt. Rond de lichtgaten worden kokers voorgesteld van gipsalbast. Gipsalbast is een doorschijnende steensoort die bestaat uit volledige uitgekristalliseerd gips. De steensoort is translucent en bezit een tekening van aderen zoals in marmer.”

“Met de verbouwing van de overkluizing willen we een ruimte ontwikkelen met een gelaagde opbouw waar de scenografen en uiteindelijk de bezoekers van het museum op een steeds veranderde manier gebruik van kunnen maken.”

Trefwoorden

awg architecten mechelen museum okra landschapsarchitecten

1	Dutch Daylight Award 2024 naar Huis onder de Grond en Paleis Het Loo donderdag, 24 oktober
2	Gerestaureerd pakhuis Santos klaar voor inhuizing van Nederlands Fotomuseum maandag, 28 oktober
3	Groen licht voor hoogbouwproject in Londen door Mecanoo vrijdag, 25 oktober
4	Kantoorpand in Buitenveldert verbouwd en uitgebreid door Dam & Partners Architecten donderdag, 24 oktober
5	Contouren Parijse metrostations door Benthem Crouwel worden zichtbaar maandag, 28 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

OKRA wint prijsvraag bedrijventerrein Kopenhagen

22 januari 2013

Groen licht voor Stadswerven Dordrecht

16 mei 2011

awg en OKRA winnen prijsvraag Wetteren

16 november 2011

Mechelse bibliotheek met sporen van kloosterhistorie

22 oktober 2019

Vier nieuwe vennoten voor awg architecten

6 mei 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Vernieuwd Piet Heinplein grote winnaar Haagse Openbare ruimte Prijs 2024

4 uur geleden

Het door de gemeente Den Haag vernieuwde plein werd met zowel de jury- als publieksprijs onderscheiden.

Open Oproep voor herontwikkeling terrein Instituut voor Tropische Geneeskunde Antwerpen

Vandaag, 13:50

Het ITG wil zijn terrein in het centrum van Antwerpen omvormen tot ‘een toekomstgerichte campus die wetenschappelijke, medische en educatieve activiteiten integreert en versterkt’.

Erik van Eck (Broekbakema) verzorgt twintigste Peutz-lezing

Vandaag, 11:13

Erik van Eck verzorgt op dinsdag 12 november de twintigste editie van de Peutz-lezing. In het Royal Theater in Heerlen spreekt de directeur van Broekbakema onder meer over het bureau en zijn inspiratiebronnen.

Tim Jongerius en Nienke Hoogvliet verkennen mogelijkheden bioplastic

Vandaag, 09:09

Tijdens afgelopen Dutch Design Week presenteerden de ontwerpers Tim Jongerius en Nienke Hoogvliet een aantal meubels, als uitvloeisel van hun onderzoek naar ontwerpmogelijkheden met het bioplastic Releaf.

Metropoolregio wil meevallers rijksbegroting voor infrastructuur

Vandaag, 14:35

De Metropoolregio Amsterdam wil dat meevallers uit de totale rijksbegroting onder meer besteed worden aan betere mobiliteit.

EIB: komende jaren 60.000 medewerkers in de bouw nodig

Vandaag, 10:01

Na 2026 zijn bovendien meer arbeidsmigranten nodig, meldt het Economisch Instituut voor de Bouw.

Onderzoek: Duitsland heeft 400 miljard voor infrastructuur nodig

Gisteren, 13:15

Volgens een adviseur van de minister heeft de overheid te lang niks gedaan aan investeringen in modernisering van infrastructuur.

Meer flexwoningen, maar meeste Nederlanders wonen liever groter

Gisteren, 10:11

De huidige opmars van zeer kleine woningen komt niet overeen met de woonvoorkeuren van een groot deel van de Nederlanders, aldus het PBL.

Minister zet beleid voorganger voort: elke gemeente een volwaardige bibliotheek

28 oktober, 2:18

Voor deze verplichting wordt zoals beloofd extra geld uitgetrokken, ondanks flinke bezuinigingen die het ministerie moet doorvoeren.

Allianz: Nederland ontsnapt aan faillissementsgolf in bouwsector

28 oktober, 9:35

Bouwbedrijven kampen relatief vaak met financiële problemen door hoge leningen, uitblijvende betalingen of vertragingen in de uitvoering van projecten.

Ga naar het nieuws-archief