‘Beeld negentiende-eeuwse architecten onjuist’

27 oktober 2009, 16:11

Het negatieve beeld van architecten uit de negentiende eeuw moet volgens NWO-onderzoeker Petra Brouwer bijgesteld worden. De architecten worden meestal bestempeld als 'ouderwets' omdat zij teruggrepen op oude stijlen. Maar deze bouwmeesters zagen dat juist als een vernieuwing, betoogt Brouwer.

,,Hun nieuwe kennis ondermijnde het eeuwenoude gezag van het klassieke schoonheidsideaal.” Brouwer promoveert vandaag aan de Vrije Universiteit.

Brouwer bestudeerde handboeken van architecten en geschiedenisboeken over de bouwkunst, en ontdekte dat er in de negentiende eeuw juist veel gebruik werd gemaakt van de nieuw verworven kennis van de natuurwetenschappen.

Architecten waren niet langer meer gebonden aan kennis die zij opdeden op de werkplaats, maar konden veel kennis uit boeken halen. Materialen werden in de handboeken van de negentiende eeuw bijvoorbeeld uitgebreid omschreven, mede dankzij nieuwe kennis van bijvoorbeeld geologie en biologie.

Een veelgehoorde kritiek op de negentiende-eeuwse architecten, is dat zij zich lieten sturen door nostalgie. Zij bouwden namelijk veel in neostijlen.

,,Brouwer laat echter zien dat de architecten juist op een hele vernieuwende manier te werk gingen met de bouwstijlen uit het verleden. Zij hielden niet langer vast aan de schoonheidsidealen uit de klassieke oudheid, maar gebruikten verschillende stijlen uit het hele verleden”, zegt het NWO.

Het vertekende beeld over de architecten wordt volgens Brouwer grotendeels bepaald door het beeld uit het laatste decennium van de 19de eeuw. De architecten die toen terugkeken op de afgelopen eeuw, zagen een veelheid aan bouwstijlen zonder een echte eigen stijl. Volgens hen was er juist in alle voorgaande eeuwen wel een eenduidige stijl geweest.

Volgens Brouwer stapten deze criticasters in een klassieke val. Het verleden wordt vaak als eenduidig gezien en het heden als complex. Het eenduidige beeld van het verleden is vaak echter niet meer dan het resultaat van selectieve geschiedschrijving.
Bron: NWO

Trefwoorden

nwo petra brouwer negentiende eeuw

1	Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 17 september
2	Gebouw met appartementen van houten modules in Buiksloterham opgeleverd maandag, 15 september
3	Rijksmonumentaal tankstation Groningen getransformeerd tot Dudok aan het Diep dinsdag, 16 september
4	Architectenweb symposium: klein maar fijn wonen? dinsdag, 16 september
5	Inside Outside, Arons en Gelauff en Office Raumplan winnen tender Strandeiland donderdag, 18 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Subsidie voor conserveren bouwtekeningen

3 juli 2008

Grootste Cuypers-overzicht ooit in het NAi

18 juli 2007

Architectuurhistoricus schrijft beste geschiedenisboek

22 oktober 2007

Andere nieuwsberichten

College van Rijksadviseurs presenteert agenda voor komende vier jaar

19 september, 2:45

Het College van Rijksadviseurs werkt de komende jaren onder meer aan een veelomvattende visie op volkshuisvesting. Daarbij gaat het CRa naar eigen zeggen voorbij aan het bouwen.

Rijksmonumentale fabriek in Dongen getransformeerd tot woongebouw

19 september, 11:59

In het Brabantse Dongen is naar ontwerp van Wenink Holtkamp Architecten de rijksmonumentale JAL-schoenenfabriek getransformeerd tot woongebouw. Er zijn achttien grote en kleinere lofts gerealiseerd in het ruim honderd jaar oude complex.

Studio Modijefsky geeft café voormalig filmmuseum een nieuwe identiteit

19 september, 9:45

Het voor sommige, oudere filmfanaten iconische café in het Vondelpark Paviljoen is door het Amsterdamse ontwerpbureau ingrijpend gewijzigd.

Inside Outside, Arons en Gelauff en Office Raumplan winnen tender Strandeiland

18 september, 3:13

Een samenwerkingsverband met Inside Outside, Arons en Gelauff architecten en Office Raumplan heeft een tender voor 190 woningen en een ‘buurthub’ op het Strandeiland IJburg in Amsterdam gewonnen.

Bouw megatunnel tussen Duitsland en Denemarken opnieuw vertraagd

19 september, 1:40

Het miljarden euro's kostende project moest in 2029 klaar zijn, maar dat verwacht de ontwikkelaar niet meer te halen.

Gelderland wil bescherming voor oude bosgronden versoepelen

19 september, 10:39

Dit zou gebruik van de grond voor zaken als woningbouw en wegenaanleg vergemakkelijken.

Kabinet koerst op moderne verzorgingshuizen voor ouderen

18 september, 1:48

Voor ouderen die niet meer zelfstandig thuis kunnen of willen wonen, maar nog te goed zijn voor verblijf in een verpleeghuis, kan een nieuwe woonvorm komen.

NVM: aandeel buitenlandse kopers op huizenmarkt in vijf jaar verdubbeld

18 september, 11:44

Zij kopen nu vaker een woning dan dat zij huren, vanwege de hoge huren en het krappe aanbod.

Netbeheerders lanceren internationale oproep voor verzwaring stroomnet

17 september, 1:28

Het initiatief komt in de vorm van een challenge met de naam LV-NExT.

Vincent Luyendijk verzorgt keynote bij kick-offbijeenkomst Eo Wijersprijsvraag

17 september, 11:55

Op vrijdag 10 oktober vindt in evenementencentrum Papendal in Arnhem de kick-offbijeenkomst voor de dertiende editie van de Eo Wijersprijsvraag plaats.

Ga naar het nieuws-archief