‘Beeld negentiende-eeuwse architecten onjuist’

27 oktober 2009, 16:11

Het negatieve beeld van architecten uit de negentiende eeuw moet volgens NWO-onderzoeker Petra Brouwer bijgesteld worden. De architecten worden meestal bestempeld als 'ouderwets' omdat zij teruggrepen op oude stijlen. Maar deze bouwmeesters zagen dat juist als een vernieuwing, betoogt Brouwer.

,,Hun nieuwe kennis ondermijnde het eeuwenoude gezag van het klassieke schoonheidsideaal.” Brouwer promoveert vandaag aan de Vrije Universiteit.

Brouwer bestudeerde handboeken van architecten en geschiedenisboeken over de bouwkunst, en ontdekte dat er in de negentiende eeuw juist veel gebruik werd gemaakt van de nieuw verworven kennis van de natuurwetenschappen.

Architecten waren niet langer meer gebonden aan kennis die zij opdeden op de werkplaats, maar konden veel kennis uit boeken halen. Materialen werden in de handboeken van de negentiende eeuw bijvoorbeeld uitgebreid omschreven, mede dankzij nieuwe kennis van bijvoorbeeld geologie en biologie.

Een veelgehoorde kritiek op de negentiende-eeuwse architecten, is dat zij zich lieten sturen door nostalgie. Zij bouwden namelijk veel in neostijlen.

,,Brouwer laat echter zien dat de architecten juist op een hele vernieuwende manier te werk gingen met de bouwstijlen uit het verleden. Zij hielden niet langer vast aan de schoonheidsidealen uit de klassieke oudheid, maar gebruikten verschillende stijlen uit het hele verleden”, zegt het NWO.

Het vertekende beeld over de architecten wordt volgens Brouwer grotendeels bepaald door het beeld uit het laatste decennium van de 19de eeuw. De architecten die toen terugkeken op de afgelopen eeuw, zagen een veelheid aan bouwstijlen zonder een echte eigen stijl. Volgens hen was er juist in alle voorgaande eeuwen wel een eenduidige stijl geweest.

Volgens Brouwer stapten deze criticasters in een klassieke val. Het verleden wordt vaak als eenduidig gezien en het heden als complex. Het eenduidige beeld van het verleden is vaak echter niet meer dan het resultaat van selectieve geschiedschrijving.
Bron: NWO

Trefwoorden

nwo petra brouwer negentiende eeuw

1	Houthybride woongebouw langs de A8 in Zaandam opgeleverd dinsdag, 11 november
2	WillemsenU zinkt villa af in landschap dinsdag, 11 november
3	MVRDV ontwerpt bolvormig sportcomplex in Albanese hoofdstad Tirana maandag, 10 november
4	Campus met onderwijs en woningen in 's Hertogenbosch officieel geopend vrijdag, 7 november
5	Groningers kiezen nieuwe invulling voor plek gesloopte parkeergarage in stadscentrum dinsdag, 11 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Subsidie voor conserveren bouwtekeningen

3 juli 2008

Grootste Cuypers-overzicht ooit in het NAi

18 juli 2007

Architectuurhistoricus schrijft beste geschiedenisboek

22 oktober 2007

Andere nieuwsberichten

Benthem Crouwel Architects plaatst slotstuk in Paleiskwartier van Den Bosch

Gisteren, 17:00

Benthem Crouwel Architects heeft het stadsblok Palazzo in het Paleiskwartier van Den Bosch opgeleverd

Stimuleringsfonds kondigt nieuwe editie Prix de Rome Architectuur aan

Gisteren, 15:08

Op 12 januari start een nieuwe editie van de Prix de Rome Architectuur. De vierjaarlijkse prijs is de oudste en meest prestigieuze stimuleringsprijs voor architecten tot veertig jaar.

Bakstenen ensemble met sociale huurwoningen in Oudewater opgeleverd

Gisteren, 14:13

In het Utrechtse Oudewater is afgelopen jaar een complex met 69 sociale huurappartementen opgeleverd. Het door Van Hoogevest Architecten ontworpen ensemble Schuylenburcht bestaat uit vier bakstenen volumes met open ruimte ertussen.

Haagse architectuurprijs voor restauratie en herbestemming Berlagekerk

Gisteren, 11:06

Het project naar ontwerp van architectenbureau Zeeuwse Jongens kreeg de hoogste eer van de vakjury van de Berlagevlag 2025.

Deltacommissaris: ga nu al in gesprek over toekomst waterbeheer

Gisteren, 17:03

Nederland moet nu al kijken welke randvoorwaarden nodig zijn om grote waterbeschermingsprogramma's zoals de Deltawerken in de komende jaren uit te voeren.

Gemeentebestuur wil Brabants dorp Moerdijk laten verdwijnen

Gisteren, 10:23

Het dorp Moerdijk in Noord-Brabant moet verdwijnen om plaats te maken voor uitbreiding van het bestaande haven- en industrieterrein in die plaats.

Iets minder mensen vertrekken uit de Randstad dan in eerdere jaren

12 november, 10:00

Onder andere omdat er in de Randstad meer kinderen worden geboren, groeit de bevolking daar sneller dan in de gebieden eromheen. Netto vertrokken er afgelopen jaar 14.000 mensen.

Woningen en park op plek van rangeerterrein bij Rotterdamse Kuip

12 november, 9:30

Een rangeerterrein voor treinen tegenover stadion De Kuip in Rotterdam verdwijnt. Op de plek worden woningen en een nieuw station gebouwd. Bovendien moet een park naast het spoor worden uitgebreid.

Klimaatdenktank: Chinese CO2-uitstoot laat mogelijk daling zien

12 november, 9:00

De uitstoot van CO2 in China laat over heel dit jaar mogelijk een afname zien. Dat constateert de Finse klimaatdenktank Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA).