‘Beeld negentiende-eeuwse architecten onjuist’

27 oktober 2009, 16:11

Het negatieve beeld van architecten uit de negentiende eeuw moet volgens NWO-onderzoeker Petra Brouwer bijgesteld worden. De architecten worden meestal bestempeld als 'ouderwets' omdat zij teruggrepen op oude stijlen. Maar deze bouwmeesters zagen dat juist als een vernieuwing, betoogt Brouwer.

,,Hun nieuwe kennis ondermijnde het eeuwenoude gezag van het klassieke schoonheidsideaal.” Brouwer promoveert vandaag aan de Vrije Universiteit.

Brouwer bestudeerde handboeken van architecten en geschiedenisboeken over de bouwkunst, en ontdekte dat er in de negentiende eeuw juist veel gebruik werd gemaakt van de nieuw verworven kennis van de natuurwetenschappen.

Architecten waren niet langer meer gebonden aan kennis die zij opdeden op de werkplaats, maar konden veel kennis uit boeken halen. Materialen werden in de handboeken van de negentiende eeuw bijvoorbeeld uitgebreid omschreven, mede dankzij nieuwe kennis van bijvoorbeeld geologie en biologie.

Een veelgehoorde kritiek op de negentiende-eeuwse architecten, is dat zij zich lieten sturen door nostalgie. Zij bouwden namelijk veel in neostijlen.

,,Brouwer laat echter zien dat de architecten juist op een hele vernieuwende manier te werk gingen met de bouwstijlen uit het verleden. Zij hielden niet langer vast aan de schoonheidsidealen uit de klassieke oudheid, maar gebruikten verschillende stijlen uit het hele verleden”, zegt het NWO.

Het vertekende beeld over de architecten wordt volgens Brouwer grotendeels bepaald door het beeld uit het laatste decennium van de 19de eeuw. De architecten die toen terugkeken op de afgelopen eeuw, zagen een veelheid aan bouwstijlen zonder een echte eigen stijl. Volgens hen was er juist in alle voorgaande eeuwen wel een eenduidige stijl geweest.

Volgens Brouwer stapten deze criticasters in een klassieke val. Het verleden wordt vaak als eenduidig gezien en het heden als complex. Het eenduidige beeld van het verleden is vaak echter niet meer dan het resultaat van selectieve geschiedschrijving.
Bron: NWO

Trefwoorden

nwo petra brouwer negentiende eeuw

1	Nominaties Woongebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 3 september
2	VORM koopt voormalige boekweitfabriek in Rotterdamse Piekstraat vrijdag, 5 september
3	Glasgebouw op Strijp-S in Eindhoven krijgt nieuw leven als woongebouw vrijdag, 5 september
4	D66 wil stad bouwen in nieuwe polder tussen Amsterdam en Almere woensdag, 3 september
5	's-Hertogenbosch selecteert acht ontwerpteams voor volgende ronde Citadelpoort woensdag, 3 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Subsidie voor conserveren bouwtekeningen

3 juli 2008

Grootste Cuypers-overzicht ooit in het NAi

18 juli 2007

Architectuurhistoricus schrijft beste geschiedenisboek

22 oktober 2007

Andere nieuwsberichten

Negen nominaties voor Rijnlandse Architectuur Prijs 2025

Vandaag, 14:41

De shortlist voor de Rijnlandse Architectuur Prijs 2025 is bekend. Negen projecten uit de regio Leiden komen in aanmerking voor de tweejaarlijkse prijs, laat het Rijnlands Architectuur Platform weten.

Ontwerpteam van CRKL architecten, HilberinkBosch architecten en LAP Landscape & Urban Design wint tender Snellerpoort

Vandaag, 13:00

Samen met BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling werd met de inzending voor het woonensemble Vivo de tender voor een kavel in de nieuwe stadswijk Snellerpoort in Woerden gewonnen.

René van Zuuk ontwerpt gebogen woongebouw voor Hilversumse binnenstad

Vandaag, 10:00

Aan de Prins Bernhardstraat, een verbinding tussen de oude binnenstad en het stationsgebied van Hilversum, is naar ontwerp van René van Zuuk Architects een appartementengebouw gerealiseerd dat de bocht in de straat begeleidt.

Joost Ector – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2025

Vandaag, 09:30

Een ontzettend goede columnist, vindt de jury; misschien wel de beste schrijver in het veld, die nu al voor het tiende jaar via zijn maandelijkse column het vakgebied kritisch beschouwt.