‘Beeld negentiende-eeuwse architecten onjuist’

27 oktober 2009, 16:11

Het negatieve beeld van architecten uit de negentiende eeuw moet volgens NWO-onderzoeker Petra Brouwer bijgesteld worden. De architecten worden meestal bestempeld als 'ouderwets' omdat zij teruggrepen op oude stijlen. Maar deze bouwmeesters zagen dat juist als een vernieuwing, betoogt Brouwer.

,,Hun nieuwe kennis ondermijnde het eeuwenoude gezag van het klassieke schoonheidsideaal.” Brouwer promoveert vandaag aan de Vrije Universiteit.

Brouwer bestudeerde handboeken van architecten en geschiedenisboeken over de bouwkunst, en ontdekte dat er in de negentiende eeuw juist veel gebruik werd gemaakt van de nieuw verworven kennis van de natuurwetenschappen.

Architecten waren niet langer meer gebonden aan kennis die zij opdeden op de werkplaats, maar konden veel kennis uit boeken halen. Materialen werden in de handboeken van de negentiende eeuw bijvoorbeeld uitgebreid omschreven, mede dankzij nieuwe kennis van bijvoorbeeld geologie en biologie.

Een veelgehoorde kritiek op de negentiende-eeuwse architecten, is dat zij zich lieten sturen door nostalgie. Zij bouwden namelijk veel in neostijlen.

,,Brouwer laat echter zien dat de architecten juist op een hele vernieuwende manier te werk gingen met de bouwstijlen uit het verleden. Zij hielden niet langer vast aan de schoonheidsidealen uit de klassieke oudheid, maar gebruikten verschillende stijlen uit het hele verleden”, zegt het NWO.

Het vertekende beeld over de architecten wordt volgens Brouwer grotendeels bepaald door het beeld uit het laatste decennium van de 19de eeuw. De architecten die toen terugkeken op de afgelopen eeuw, zagen een veelheid aan bouwstijlen zonder een echte eigen stijl. Volgens hen was er juist in alle voorgaande eeuwen wel een eenduidige stijl geweest.

Volgens Brouwer stapten deze criticasters in een klassieke val. Het verleden wordt vaak als eenduidig gezien en het heden als complex. Het eenduidige beeld van het verleden is vaak echter niet meer dan het resultaat van selectieve geschiedschrijving.
Bron: NWO

Trefwoorden

nwo petra brouwer negentiende eeuw

1	Nieuw voorstel voor renovatie en uitbreiding De Kuip woensdag, 26 november
2	MORE Architecture en Studio Nauta ontwerpen woontoren midden op Katendrecht donderdag, 27 november
3	'Landmark' voor duurzame toekomst komt in Rotterdamse wijk Waterkant woensdag, 26 november
4	Studioninedots deelt nieuwe beelden van project Spark op Smakkelaarsveld in Utrecht maandag, 24 november
5	Schiphol investeert tien miljard in nieuwe terminal en andere infrastructuur woensdag, 26 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Subsidie voor conserveren bouwtekeningen

3 juli 2008

Grootste Cuypers-overzicht ooit in het NAi

18 juli 2007

Architectuurhistoricus schrijft beste geschiedenisboek

22 oktober 2007

Andere nieuwsberichten

Rustige baksteenarchitectuur geeft vernieuwd woonzorcentrum eenduidige uitstraling

30 minuten geleden

In Voorschoten is naar ontwerp van Woonwerk Architecten woonzorgcentrum Foreschate vernieuwd. Een deel van het complex onderging renovatie, een ander deel heeft plaatsgemaakt voor nieuwbouw.

Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken

2 uur geleden

Met een omvang van 47.000 vierkante meter wordt het complex tussen het Schiekadeblok en het spoor het grootste private nieuwbouwkantoor van Nederland.

Gemeenteraad stelt gebiedsvisie voor Bussum-Zuid vast

Gisteren, 14:40

In het gebied komen onder meer duizend nieuwe woningen. Alle vijf deelgebieden worden volgens een eigen aanpak ontwikkeld, meldt SVP Architectuur en Stedenbouw.

BLAStprijs 2025 toegekend aan Nieuwe Mark

Gisteren, 13:32

Het project, naar een ontwerp van de stadsingenieurs van de gemeente Breda, behelst het doortrekken van de Mark aan de westkant van de Bredase binnenstad.

Euromast drie maanden dicht voor grote opknapbeurt

1 uur geleden

Tot en met april volgend jaar worden de buitenkant van de toren en het restaurant gerenoveerd.

Limburg onderscheidt architect Jo Coenen met erepenning

3 uur geleden

Hij kreeg de onderscheiding voor zijn ‘uitzonderlijke verdiensten voor het vakgebied van de architectuur en stedenbouw in Limburg, Nederland en daarbuiten’.