Nacho Carbonell

Raster (Ontwerpduo)

Paper Lamp (Paula Arntzen)

Afstudeerwerk Bouwkunde TU/e

Orchideeweb (Wendy Legro)

Expositie Dutch Design Awards

Geschuimde porseleinaarde

Graduation Galleries

Eindhoven is vol van artistiek ontwerp

20 oktober 2009, 11:37

Tijdens de Dutch Design Week 2009 in Eindhoven passen er negen dagen in een week en dat is maar goed ook. Afgelopen zaterdag is het bijzonder omvangrijke evenement gestart, dat tot en met 25 oktober de bezoeker exposities, lezingen en workshops biedt. Het evenement laat de breedte van design zien: van industrieel tot grafisch ontwerp, van arty vormgeving tot technologische toepassingen en van mode en fooddesign tot architectuur.

door Robert Muis

De achtste editie van de Dutch Design Week (DDW) omvat een groot aantal exposities, waarvan de Graduation Galleries en tentoonstellingen in de Technische Universiteit (TU/e) en het Klokgebouw belangrijke kernen vormen. De Graduation Galleries 2009 laat de eindexamenontwerpen van alle 115 afgestudeerden aan de Design Academy zien. Voorgaande jaren bleek de bezoeker hier een grote kans te hebben ontwerpers te zien die er toe gaan doen.

Conceptueel
Design Academy-studenten lijken zich dit jaar regelmatig meer een kunstenaar te voelen. Een ruim aantal ontwerpen is vooral een – als het meezit prikkelend – concept, maar staan ver af van een functioneel ontwerp. Daarnaast is er ook een groot aantal ontwerpen dat helaas al te bekend voorkomt, zoals meubilair uit karton of banken met hoge leuningen die een besloten plek kunnen vormen.

Gelukkig zijn er ook veel verrassende en functionele ontwerpen, zoals Morning Glory van Wendy Legro: een raambekleding uit bloemen die overdag zonlicht binnenlaten, maar na zonsondergang zich openen en licht geven. Rene Siebum ontwierp een boekenkast die zo uitgeklapt kan worden, dat er een intieme leeskamer ontstaat. Benjamin Claessen maakte drie stoelen met sculpturale vormen volgens de ontwerpprocessen van de auto-industrie, van een ‘concept ChAiR’ tot een in serie te produceren model. Het zijn slechts een paar voorbeelden.

Functioneel
De eindexamenexpositie van Industrial Design aan de TU/e laat duidelijk zien dat de ontwerpen zijn ontwikkeld in nauwe samenwerking met industrie en gebruikers. De resultaten zijn verzorgd in vormgeving, maar voorop staat dat de prototypes werken en vaak leveren ze een maatschappelijke bijdrage. Opvallend is ook dat alle ontwerpen interactief zijn, van een comfortabele sensor om zwangerschappen te volgen (Floortje Mattheijssen) tot een schaal die een gezond eettempo stimuleert (Lissa Kooijman).

Bouwkunde
Van afgestudeerden aan de faculteit Bouwkunde met de hoogste cijfers toonde de TU/e maquettes van gebouwen en stedenbouwkundige plannen. De ontwerpen lopen uiteen van grote gebouwen met een uitgebreid programma, zoals het gebouw voor eenzame mensen in Arnhem van David Bruce, tot compacte oplossingen als de tijdelijke strandaccomodaties van Michel van der Velden.

Verder besteedt de TU/e aandacht aan het werk van architect Martien Jansen, naar aanleiding van de BNA-prijs Gebouw van het Jaar 2009 voor zijn FPC de Oostvaarderskliniek (zie ook AWM 21) en is er een expositie met stadsfoto’s van Remon Kappen en Stijn Holdrinet.

Gebouwhuid en ornament
Bijzonder interessant is de expositie Ceramics and Architecture, die over twee locaties is verdeeld. Het is de afsluiting van een vijfjarig project van het Europees Keramisch Werkcentrum en bestaat uit twee onderdelen. In de TU/e zijn onder de noemer Brick productontwikkelingen te zien met betrekking tot een keramische gebouwhuid. Dit loopt uiteen van grillige gevormde bouwstenen en ornamenten tot een productontwikkeling als tegels en bakstenen uit geschuimd porseleinaarde van Jacob Alkema.

Combined Residencies op de locatie Strijp S is gericht op kunstzinnige toepassingen van keramiek, zoals een grote, kromgezakte Sint Jans kathedraal van kunstnaar Tony Cragg. Geen designfestival zonder alternatieve locatie voor broeiend talent. Op de voormalig industriële locatie Strijp S tonen nieuwkomers en gevestigde namen hun werk. In het Klokgebouw zijn meerdere exposities, lezingen en workshops te bezoeken. Het ontwerperscollectief Atelierdorp in Strijp-X is beslist een bezoek waard, evenals het atelier van Kiki & Joost.

Traditie of niet
De geëxposeerde ontwerpen in Strijp S zijn over het algemeen zeer functioneel. Ook blijkt hier aandacht voor traditie, ambacht en natuurlijke materialen, zoals die ook tijdens het London Design Festival waarneembaar was. Het ‘upcoming’ Ontwerpduo is daarvan een goed voorbeeld: de handvervaardigde meubelen combineren metaal, hout en vilt met motieven uit de volkskunst. Nathan Wierink van Ontwerpduo zegt dat de materialen ook dicht bij huis worden gezocht.

Op andere locaties is juist het tegenovergestelde te zien. In het Van Abbe Museum neigt de expositie sterk naar ‘autonoom’ en conceptueel werk. Li Edelkoort vroeg voor de expositie ‘Talent’ in het Designhuis dertig Europese opleidingen om inzendingen en ontving vooral ‘arty’ ontwerpen. Het etiket design wordt veelvuldig geplakt, maar waar het precies voor staat is niet meer zo duidelijk, gaven ook meerdere ontwerpers en organisatoren toe.

Designstad
Naast de genoemde locaties zijn er nog eens meer dan vijftig plekken in de stad die de komende week nog in het teken van design staan. De DDW geeft geen antwoord op de vraag hoe ver ‘design’ kan en moet reiken, zoals Freek Lomme van Onomatopee zich hardop afvroeg.

Maar de omvang, de breedte en de inspirerende kwaliteit van het evenement laat in elk geval zien dat de nominatie van Eindhoven als World Design Capital 2012 serieus kan worden genomen.

Trefwoorden

dutch design week

1	Dynamisch wolkenplafond leidt reizigers naar hun Eurostar-trein donderdag, 13 februari
2	Nobel I eerste opgeleverde gebouw binnen herontwikkeling terrein UZ Gent donderdag, 13 februari
3	Maarten van Kesteren architecten transformeert een jaren 60-villa tot passiefwoning woensdag, 12 februari
4	Woonin selecteert Heijmans voor bouw 190 betaalbare huurwoningen in Utrecht dinsdag, 11 februari
5	OZ ontwerpt eigen 'lowtech'-kantoor in Buiksloterham woensdag, 12 februari

Gerelateerde nieuwsberichten

Niet bijzonder veel designbanen in Eindhoven

9 september 2010

Eindhoven loopt titel Design Capital 2012 mis

25 november 2009

Bouw E-toren Wiel Arets in volle gang

27 juli 2011

Dutch Design Week dit weekend van start

22 oktober 2010

Nominaties Dutch Design Awards bekend

5 juli 2010

Dutch Design Week: lezing biomimicry

21 oktober 2009

Architects separated at birth

30 augustus 2010

Lidewij Edelkoort stapt op bij Designhuis

12 januari 2010

Golden Eye voor garderobe Boijmans

19 oktober 2009

Designwinkel Strijp X opent deuren

17 oktober 2008

Duurzaamheid thema Dutch Design Week

15 september 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nieuwe Instituut organiseert tentoonstelling over Ma Yansong en MAD Architects

13 februari, 4:47

Op 17 mei opent in het Nieuwe Instituut een tentoonstelling over het werk van de Chinese architect Ma Yansong en zijn bureau MAD Architects. In de expositie wordt het twintig jaar omspannende oeuvre van de wereldwijd geroemde architect belicht.

Dynamisch wolkenplafond leidt reizigers naar hun Eurostar-trein

13 februari, 3:45

Afgelopen maandag is het eerste deel van de wachtruimte van de nieuwe Eurostar-terminal in station Amsterdam Centraal geopend. De door Superimpose Architecture en ZJA ontworpen terminal bevindt zich in de voormalige Amstelpassage.

Kinderdagverblijf met duurzaam karakter en natuurlijke uitstraling

13 februari, 1:11

In opdracht van Kosmo, een aanbieder van kinderopvang in Overijssel en Gelderland, ontwierp Nijhoff Architecten een nieuw kinderdagverblijf in Wierden. Het gebouw, gerealiseerd door Tala, bestaat grotendeels uit hout en andere biobased materialen.