Zeeuws monument voor verdronken dorpen

1 juli 2009, 10:26

Aan de Oosterscheldedijk op het Zeeuwse eiland Noord-Beveland, tussen het dorp Colijnsplaat en de Zeelandbrug, verrijst dit najaar het Monument voor de Verdronken Dorpen in Zeeland. Het monument vestigt de aandacht op de geschiedenis van minstens 117 verdronken Zeeuwse dorpen.

Het ontwerp is van de hand van beeldend kunstenares Lydia Schouten uit Amsterdam. De officiële oplevering van het monument op dinsdag 13 oktober maakt onderdeel uit van een meerjarig onderzoeksproject naar de verdronken geschiedenis van Zeeland door Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) uit Middelburg. Op de kruin van de dijk wordt een toren geplaatst, die verwijst naar de kerktorens van destijds uit de verdronken dorpen. Deze waren vaak nog zichtbaar, lang nadat de dorpen zelf al waren weggevaagd door het water. Vanaf de toren naar de waterkant kan de bezoeker over treden lopen, opgebouwd uit betonblokken, volgens het systeem Leendertse (een dijkbekleding in 1935 bedacht door M. Leendertse uit Bruinisse).

In de blokken leest de bezoeker de spreuk “Het geldt voor nu, het geldt voor later – Wantrouw de macht van wind en water”, ter herinnering aan de Sint-Elisabethsvloed. Tevens zijn de namen van de 117 verdronken dorpen in Zeeland gezandstraald in de blokken en daarna ingevuld met contrasterende betonverf.

De toren zelf bestaat uit een stalen constructie van 7.40 meter hoog, met aan de buitenzijde gebogen platen transparant acrylaat. Hierop zijn schilderingen aangebracht: watergolven en vaag daarachter schimmen. In de schemertijd wordt de toren gedurende maximaal twee uur van binnenuit verlicht. Daarna wordt het monument opgenomen in de duisternis.

Aan de toren hangen zeven stalen trechters. In vier daarvan zijn speakers aangebracht, waaruit drie maal per dag een geluidscompositie klinkt. Het geluid is gericht op de traptreden aan de zeezijde.

Bezoekers aan het monument horen het geluid van opkomende storm (water en wind), afgewisseld met meerstemmige zang uit de vijftiende eeuw en in de verte Middeleeuwse kerkklokken. Na enkele minuten sterft het geluid weg en is er de stilte om over de verdronken dorpen na te denken. De tijdstippen waarop de geluidscompositie klinkt, verwijzen naar jaren waarin zich enkele van de vele fatale stormvloeden voordeden, welke het Deltalandschap voorgoed veranderden en dorpen deden verdwijnen: 11.34 uur (na de vloed uit 1134 startten de bedijkingactiviteiten), 14.04 uur (Sint- Elisabethsvloed uit 1404) en 15.30 uur (Sint-Felixvloed uit 1530).

De energievoorziening van het Monument voor de Verdronken Dorpen geschiedt door een zonnepaneel, een unieke situatie voor een kunstwerk in Nederland.

Nabij het monument komt een informatiepunt over de verdronken dorpen. Het gaat om kerkdorpen die ruwweg zijn ontstaan in de periode 900 tot 1500, weggevaagd door het water, veelal als gevolg van een stormvloed, soms ook door langer lopende processen.

Sporen in het landschap, bodemvondsten en archiefmateriaal herinneren tot op de dag van vandaag aan het leven van mensen op inmiddels verdwenen plekken.

De feestelijke oplevering van het Monument voor de Verdronken Dorpen in Zeeland vindt plaats op dinsdag 13 oktober. Bij de presentatie en in de dagen daarna wordt een cultureel programma opgevoerd met poëzie, theater en muziek.
Bron: Bron + beelden: Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland

Trefwoorden

verdronken dorpen lydia schouten monument stichting cultureel erfgoed zeeland

1	VenhoevenCS ontwerpt zwembad met houten draagconstructie dat zich letterlijk opent naar park woensdag, 23 april
2	Horeca hoog in De Zalmhaven als een reis in de ruimte donderdag, 24 april
3	Team Provast wint tender Amsterdam Muyskenkwartier met woonproject Hoeksteen woensdag, 23 april
4	Woongebouw in hout en metaal markeert de kop van de Oostenburgervaart vrijdag, 25 april
5	Interieuropdracht voor nieuw kantoor Architectenregister naar Ex Interiors donderdag, 24 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Huis Gandhi mogelijk monument

6 augustus 2009

Winnaars prijsvraag De Verbinding bekend

29 juli 2009

Ontwerpen voor dijkbekleding Oosterschelde

27 april 2010

Geld voor monumenten Antillen en Aruba

3 augustus 2009

Zeelandbrug rijksmonument op 50e verjaardag

15 december 2015

Watersnoodmuseum uitgebreid en verbouwd

22 april 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Solotentoonstelling ‘Momentum of Light’ van Iwan Baan in Museum Kranenburgh

33 minuten geleden

De (architectuur)fotograaf reisde in 2021 met architect Francis Kéré door Burkina Faso, waarbij Baan fotografeerde hoe de dagelijkse cyclus van het zonlicht centraal staat in de traditionele Burkinese architectuur.

i29 realiseert eerste Câpsula tiny houses op Twents landgoed

3 uur geleden

Aan de rand van het Twentse stadje Diepenheim ligt Buitenplaats Vinckeboom, een kleinschalig vakantieoord. Voor de eigenaren van deze buitenplaats heeft i29 architects een aantal tiny houses uit zijn collectie Câpsula gerealiseerd.

TconcepT ontwerpt modulaire hub voor Tango

Vandaag, 11:45

Het merk Tango breidt zijn tank- en oplaadstations uit met een concept rond vers eten en drinken in een comfortabele omgeving. TconcepT kreeg de opdracht om hiervoor een duurzaam en flexibel gebouw te ontwerpen.

Plastic Whale wil drijvend grachtenpand van PET-flessen bouwen

Vandaag, 11:08

De organisatie is bezig met het verzamelen van het benodigde plastic voor het Tiny Clubhouse for Big Impact, dat in oktober moet worden geopend. Plastic Whale bouwt het huis als geschenk voor het 750-jarig bestaan van Amsterdam.

Rekenkamer: mislukken aardgasvrije wijk Utrecht was te verwachten

1 uur geleden

De gemeente had volgens een dinsdag gepubliceerd onderzoek “te weinig geld, kennis, instrumenten en doorzettingsmacht”.

Advies STOER: tel vliegtuiggeluid niet mee voor woningbouw bij Schiphol

24 april, 5:17

Dat adviseert de commissie aan minister Keijzer (Volkshuisvesting, BBB). De ingreep zou de bouw van ongeveer 80.000 woningen makkelijker moeten maken.

Keijzer: komende tien jaar 85.000 woningen minder door coalitiedeal

24 april, 11:09

De PVV, VVD, NSC en BBB willen de sociale huur bevriezen, maar daardoor krijgen woningcorporaties minder huurinkomsten binnen.

Makelaars bezorgd over huurmarkt: veel minder woningen verhuurd

24 april, 9:10

Ze hebben het aantal huurtransacties in de middenhuur en vrije sector in het eerste kwartaal met bijna 20 procent zien afnemen.

Kabinet wil meer plekken zoeken om naar aardgas te boren

23 april, 4:40

Volgens klimaatminister Sophie Hermans is het verhogen van de ‘opsporingsactiviteiten’ nodig om zo efficiënt mogelijk gas te winnen.

Team Provast wint tender Amsterdam Muyskenkwartier met woonproject Hoeksteen

23 april, 1:59

Het winnende voorstel ‘Hoeksteen’, ontworpen door Studioninedots en ZUS, voorziet in 210 woningen in het huur- en koopsegment en wordt gerealiseerd met een houten kolomconstructie.

Ga naar het nieuws-archief