Zeeuws monument voor verdronken dorpen

1 juli 2009, 10:26

Aan de Oosterscheldedijk op het Zeeuwse eiland Noord-Beveland, tussen het dorp Colijnsplaat en de Zeelandbrug, verrijst dit najaar het Monument voor de Verdronken Dorpen in Zeeland. Het monument vestigt de aandacht op de geschiedenis van minstens 117 verdronken Zeeuwse dorpen.

Het ontwerp is van de hand van beeldend kunstenares Lydia Schouten uit Amsterdam. De officiële oplevering van het monument op dinsdag 13 oktober maakt onderdeel uit van een meerjarig onderzoeksproject naar de verdronken geschiedenis van Zeeland door Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) uit Middelburg. Op de kruin van de dijk wordt een toren geplaatst, die verwijst naar de kerktorens van destijds uit de verdronken dorpen. Deze waren vaak nog zichtbaar, lang nadat de dorpen zelf al waren weggevaagd door het water. Vanaf de toren naar de waterkant kan de bezoeker over treden lopen, opgebouwd uit betonblokken, volgens het systeem Leendertse (een dijkbekleding in 1935 bedacht door M. Leendertse uit Bruinisse).

In de blokken leest de bezoeker de spreuk “Het geldt voor nu, het geldt voor later – Wantrouw de macht van wind en water”, ter herinnering aan de Sint-Elisabethsvloed. Tevens zijn de namen van de 117 verdronken dorpen in Zeeland gezandstraald in de blokken en daarna ingevuld met contrasterende betonverf.

De toren zelf bestaat uit een stalen constructie van 7.40 meter hoog, met aan de buitenzijde gebogen platen transparant acrylaat. Hierop zijn schilderingen aangebracht: watergolven en vaag daarachter schimmen. In de schemertijd wordt de toren gedurende maximaal twee uur van binnenuit verlicht. Daarna wordt het monument opgenomen in de duisternis.

Aan de toren hangen zeven stalen trechters. In vier daarvan zijn speakers aangebracht, waaruit drie maal per dag een geluidscompositie klinkt. Het geluid is gericht op de traptreden aan de zeezijde.

Bezoekers aan het monument horen het geluid van opkomende storm (water en wind), afgewisseld met meerstemmige zang uit de vijftiende eeuw en in de verte Middeleeuwse kerkklokken. Na enkele minuten sterft het geluid weg en is er de stilte om over de verdronken dorpen na te denken. De tijdstippen waarop de geluidscompositie klinkt, verwijzen naar jaren waarin zich enkele van de vele fatale stormvloeden voordeden, welke het Deltalandschap voorgoed veranderden en dorpen deden verdwijnen: 11.34 uur (na de vloed uit 1134 startten de bedijkingactiviteiten), 14.04 uur (Sint- Elisabethsvloed uit 1404) en 15.30 uur (Sint-Felixvloed uit 1530).

De energievoorziening van het Monument voor de Verdronken Dorpen geschiedt door een zonnepaneel, een unieke situatie voor een kunstwerk in Nederland.

Nabij het monument komt een informatiepunt over de verdronken dorpen. Het gaat om kerkdorpen die ruwweg zijn ontstaan in de periode 900 tot 1500, weggevaagd door het water, veelal als gevolg van een stormvloed, soms ook door langer lopende processen.

Sporen in het landschap, bodemvondsten en archiefmateriaal herinneren tot op de dag van vandaag aan het leven van mensen op inmiddels verdwenen plekken.

De feestelijke oplevering van het Monument voor de Verdronken Dorpen in Zeeland vindt plaats op dinsdag 13 oktober. Bij de presentatie en in de dagen daarna wordt een cultureel programma opgevoerd met poëzie, theater en muziek.
Bron: Bron + beelden: Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland

Trefwoorden

verdronken dorpen lydia schouten monument stichting cultureel erfgoed zeeland

1	Lange balkons verbinden sociale woningbouw met omringend landschap donderdag, 12 juni
2	KCAP brengt ode aan verloren postkantoor in Vlissingen vrijdag, 13 juni
3	Nieuw tentoonstellingspaviljoen Cruquius Museum officieel geopend donderdag, 12 juni
4	Woonproject Tree House rijst letterlijk op tussen de bomen woensdag, 11 juni
5	Natrufied Architecture realiseert opvallende biobased woning met lokaal hout donderdag, 12 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Huis Gandhi mogelijk monument

6 augustus 2009

Winnaars prijsvraag De Verbinding bekend

29 juli 2009

Ontwerpen voor dijkbekleding Oosterschelde

27 april 2010

Geld voor monumenten Antillen en Aruba

3 augustus 2009

Zeelandbrug rijksmonument op 50e verjaardag

15 december 2015

Watersnoodmuseum uitgebreid en verbouwd

22 april 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Rijksmonumentale Schiedamse branderij krijgt herbestemming als boetiekhotel

1 uur geleden

De voormalige Dirkzwager-branderij aan de Noordvest in Schiedam wordt herbestemd tot boetiekhotel, koffiebar en restaurant. ARD / AtelierRuimDenkers is verantwoordelijk voor de conceptontwikkeling en het ontwerp van de transformatie en nieuwbouw.

Win tickets voor filmvertoning ‘Universal Language’

Gisteren, 16:51

Tijdens de Rotterdam Architectuur Maand 2025 organiseert AFFR een bijzondere filmvoorstelling. Op vrijdag 20 juni vertoont het filmfestival de voor-première van ‘Universal Language’ (Matthew Rankin). AFFR en Architectenweb verloten 3 x 2 tickets.

Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen

Gisteren, 15:42

De jury waardeerde sterk in de recente afstudeerprojecten de hoge mate van empathie, onderzoekend vermogen en verbeeldingskracht. De zes geselecteerde projecten vindt ze daarbij signalerend, agenderend en grensverleggend.

Zes nominaties voor Zoetermeerse Gemma Smid Architectuurprijs 2025

Gisteren, 14:00

ArchitectuurPunt Zoetermeer heeft de nominaties voor de Gemma Smid Architectuurprijs 2025 bekend gemaakt. De projecten lopen uiteen van grootstedelijke hoogbouw, een complete wijk en een zwembad tot een zeer duurzaam tuinpaviljoen

Den Haag wil eigen warmtebedrijf oprichten

4 uur geleden

Het warmtebedrijf moet inwoners van de Hofstad helpen om te stoppen met het gebruik van aardgas.

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

Gisteren, 11:43

Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die heeft onderzocht hoe het kon gebeuren dat alle hellingen op 26 mei 2024 inzakten.

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

Gisteren, 10:59

De gemeente wist niet dat de bouw van de vorig jaar ingestorte parkeergarage op sommige punten anders was uitgevoerd en deed daarom geen extra controles.

Focus on Impact en Qonnected Logistics werken samen aan ontwikkeling stadslogistieke hubs

16 juni, 2:15

Hiermee willen de twee partijen de stedelijke bevoorrading en distributie verduurzamen en efficiënter maken.

Utrechters zien tram Merwedelijn liefst verdiept of in tunnel

16 juni, 9:00

Inwoners van Utrecht en Nieuwegein willen dat de Merwedelijn, een nieuwe tramverbinding, zoveel mogelijk ondergronds wordt aangelegd. Hun voorkeur gaat uit naar een tunnel en anders een verdiepte ligging.