Luchthavens - Intro

26 september 2008, 16:11

Donderdag 26 oktober jongstleden organiseerde CHEOPS, studievereniging bouwkunde aan de TU Eindhoven een symposium over de toekomst van het vliegveld. Bij zes van de tien lezingen stond Internationale Luchthaven Schiphol centraal. Niet geheel onlogisch, gezien de achtergrond van de sprekers: onder andere drie huisarchitecten en een hoofd beveiliging. Toch was de trend waarneembaar dat onze nationale luchthaven een vooraanstaande rol speelt in de te verwachten ontwikkelingen van het vliegveld en zo zijn voorzichtig enkele glimpsen gegeven van het vliegveld van de toekomst.

Als knooppunt van een internationaal en nationaal infrastructureel netwerk, als een invloedrijke partner van de gemeentelijke en landelijke overheid en als werkgever van bijna 60.000 werknemers is Schiphol booming business met slechts één grondwet: de economie van een multinational. Daarbij is het vliegverkeer al lang niet meer de belangrijkste bron van inkomsten.

Volgens Hubert-Jan Henket, architect van het gelijknamige bureau in Esch, was de essentie van een luchthaven haar passagiers en vracht, maar is die verworden tot een luchthavenstad: een volledig geconditioneerd consumentenparadijs met vastgoedpotentie, waarbij de helft van alle inkomsten wordt gegenereerd door consumentengedrag van de passagiers en bezoekers. Deze ontwikkeling bepaalt niet alleen de toekomstige ontwikkeling van Schiphol, maar van alle bestaande luchthavens. Als supervisor van het huidige masterplan van Benthem Crouwel NACO (BCN) voor Schipholstad is dat het werkklimaat. Dit uitgangspunt vormde in de lezingen van Pieter Tordoir (hoogleraar geografie en economische planning aan de universiteit van Amsterdam) en Maarten Kloos (directeur van ARCAM) al een spannende één-twee. Ze bespraken beiden het fenomeen airport cities (luchthavenstad), allebei met een totaal tegenoverstaande uitkomsten. Tordoir gaf een economische visie over de transactionele stad en de hub . Hij concludeerde dat Schiphol op zichzelf, binnen de eigen economische contouren, geen draagkracht kent als hub.

Een verregaande samenwerking met de omliggende steden is noodzakelijk. Voor het ontstaan van een transactionele stad, voor een luchthaven van dit kaliber onontbeerlijk, moet de randstad doorontwikkelen tot een metropool. Kloos schonk het publiek het denkmodel Schiphol Centraal. Haarlem is Schiphol Weststede, het groene hart is Schipholpark en Amsterdam is Schiphol Noord-Oost. Het model, dat eind 2004 al in een expositie werd gepresenteerd, diende als aanleiding om op een radicale manier de toekomst van de regio te bespreken. Moet de aanleg van woonwijken, rail- en wegverkeer en werkgebieden niet vanuit een andere logica worden beschouwd? Verschuift het zwaartepunt van de traditionele stadskern naar het centrum van Schiphol? De werkelijkheid zal zich ergens tussen beide modellen bevinden.

Overzichtprojecten
De allereerste archetypes van de West-Europese en Noord Amerikaanse vlieghavens zijn geënt op een romantische ervaring van het vliegverkeer en op de infrastructurele afhandeling van alle processen op de grond.

Meer...

Projectenlijst
Luchthavenstad
Ontwikkeling van de type
Vliegveldcomplexen
Een politiek bedrijf
Exportpotentie

1	Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen maandag, 22 december
2	Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein woensdag, 24 december
3	2025 in negen renovatie-ontwerpen voor het Binnenhof dinsdag, 23 december
4	Architectuur als compromis dinsdag, 23 december
5	Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher dinsdag, 23 december

Gerelateerde nieuwsberichten

NACO maakt plan Saoedische luchthavens

24 juni 2009

Terminal 1 luchthaven Barcelona geopend

22 juni 2009

Schiphol krijgt luchthavenbibliotheek

20 mei 2010

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.