Nieuwe fundering moet De Haar staande houden

23 juli 2008, 15:45

Kasteel de Haar, bij Utrecht, oogt als een sprookje. Torens, transen en roodwitte luiken schemeren door het park waar het kasteel is gelegen. Eenmaal de ophaalbrug over ziet de bezoeker een kasteel omgeven door steigers en werklui.

Honderd jaar na de herbouw door Pierre Cuypers zwaait de Loosdrechtse architect Paul van Vliet de scepter over bouwplaats De Haar. Deze zomer worden er meer dan vijfhonderd palen in de fundering van het kasteel aangebracht om het bouwwerk staande te houden.

Met de restauratie van het kasteel is 40 miljoen euro gemoeid. Van Vliet heeft geen slapeloze nachten van de verbouwing. ,,Het gebouw is niet stabiel, maar staat al eeuwenlang. Het bestaat niet dat dit kasteel in elkaar zakt.”

Iedere verandering in het gebouw wordt opgemerkt. Overal zijn monitoren aangebracht bij scheuren in het bouwwerk. Als een scheur een fractie van een millimeter groeit dan slaan alle meters uit, zegt Van Vliet.

Het kasteel staat scheef en lijkt letterlijk uit zijn voegen te barsten. Volgens Van Vliet zouden de middeleeuwse fundamenten uiteindelijk toch niet berekend kunnen zijn op de enorme opbouw van architect Cuypers. In opdracht van baron Etienne van Zuylen en zijn vrouw Helene de Rothschild verbouwde hij het van 1892 tot 1912.

Op de fundamenten van een middeleeuws kasteel verrees De Haar. Toch wil Van Vliet wil zijn voorganger niet de schuld ervan geven dat het kasteel is verzakt. ,,Het dalen van het grondwater kan bijvoorbeeld ook een reden zijn voor de instabiliteit'', aldus Van Vliet.

De riddertoren is al onder handen genomen. Op oude prenten stond een beeld van een ridder op de toren, maar de sculptuur was verdwenen. Dit jaar is weer een bronzen ridder van 750 kilo op de toren gehesen. Een hoogtepunt voor Van Vliet.

,,Fantastisch dat iedereen nu ook weer kan zien waarom deze toren de Riddertoren heet.” De toren staat nog wel dertig centimeter uit het lood, maar zal de komende eeuw zeker blijven staan. ,,Er zaten scheuren in waar ik een vuist in kon steken, maar daar zie je nu geen barst meer van”, aldus Van Vliet.

Vloer eruit
Een nieuwe fundering betekent dat de hele vloer van het kasteel eruit moet. Bouwvakkers slijpen een voor een de vloertegels uit het kasteel. ,,Alle steentjes worden er een voor een uitgehaald en genummerd”, vertelt Van Vliet. Als de fundering weer staat, keert alles terug.

Niet alleen de fundering, ook het interieur van De Haar wordt onder handen genomen. Wandbekleding is weggehaald en wordt schoongemaakt. Houtwerk wordt geschilderd en oude badkamers worden in oude glorie hersteld. In juni werden meubels en kunstschatten opgeslagen om schade door bouwstof te voorkomen. In Alphen aan den Rijn zijn de schatten in een klimatologische ruimte veilig op 2000 vierkante meter opgeborgen.

De sfeer van honderd jaar geleden moet blijven bestaan. Onze taak is te behouden wat er staat, legt Van Vliet uit. ,,Als in 2010 de steigers worden afgebroken, moet niemand eigenlijk kunnen zien dat we zijn geweest.”
Bron: ANP

Trefwoorden

pierre cuypers kasteel de haar haarzuilens etienne van zuylen fundering restauratie paul van vliet

1	EVA architecten transformeert Girokantoor Leeuwarden tot woongebouw vrijdag, 10 januari
2	Consortium Fullhouse transformeert voormalig gemeentekantoor Westersingel Rotterdam woensdag, 8 januari
3	Waaiervormige woonbuurt op Cruquiseiland naar integraal ontwerp van KCAP woensdag, 8 januari
4	Voormalig pand Centraal Beheer wordt mogelijk onderkomen Politie Experience maandag, 6 januari
5	Woonzorgensemble met dorpse opzet langs het Damsterdiep woensdag, 8 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Drie miljoen extra voor Kasteel de Haar

19 januari 2009

Kasteel De Haar na drie jaar uit de steigers

27 juli 2009

Middeleeuwse burcht in Eijsden ontdekt

27 januari 2009

Flexibele fundering moet scheve toren rechten

3 februari 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Implicaties van AI voor landschapsarchitectuur en stedelijk ontwerp belicht in boek

2 uur geleden

Wat betekent de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) voor landschapsarchitectuur en stedelijk ontwerp? In het pas verschenen boek Powered by AI zoomen ‘scape magazine en de gasthoofdredacteuren van LOLA Landscape Architects in op dit vraagstuk.

EVA architecten transformeert Girokantoor Leeuwarden tot woongebouw

10 januari, 2:32

In april wordt gestart met de transformatie van het voormalige Girokantoor in Leeuwarden naar een woongebouw. Het uit 1973 stammende gebouw, oorspronkelijk ontworpen door Abe Bonnema, gaat vanaf eind dit jaar plaats bieden aan 59 appartementen.

Kindcentrum met variërende gevels en buitenterrein voor Montfoort

10 januari, 11:52

In het Utrechtse Montfoort is afgelopen jaar een kindcentrum naar ontwerp van EGM architecten in gebruik genomen. Het gebouw biedt onderdak aan drie basisscholen en een kinderopvang.

Vernieuwde raadzaal gemeente Drimmelen is multifunctioneel

9 januari, 11:26

Het ontwerpconcept van M+R interior architecture voorziet in een flexibele ovale opstelling die gelijkwaardige interactie benadrukt. Verplaatsbare banken maken informele opstellingen mogelijk.