NL in Milaan: Diederik Schneemann

26 april 2013, 16:00

Architectenweb presenteert gedurende een aantal weken een serie over Nederlands ontwerp dat tijdens de Milan Design Week 2013 is gepresenteerd. In de vijfde aflevering: pregnante vragen van Diederik Schneemann.

Ontwerper Diederik Schneemann presenteerde tijdens de Milan Design Week de collectie Mash Up, die volledig 3D-geprint is. Niet alleen dat, de Mash Up-objecten zijn ook nog eens samengesteld uit bestaande ontwerpen. De Mash Up-stoel bestaat bijvoorbeeld uit fragmenten van stoelontwerpen van Gerrit Rietveld, Ross Lovegrove, Normer Cherner, Arne Jacobsen en Charles en Ray Eames. Het Mash Up-suikerpotje combineert delen van de Bialetti-percolator door Luigi de Ponti, een Coco Chanel-parfumflesje en het vogeltje van Michael Graves’ fluitketel voor Alessi. De getoonde lamp bestaat uit aaneengesmede fragmenten van de Bialetti-percolator, het vogeltje van Alessi en een oor van Huttons mok.

Auteursrecht
Meer dan een serie producten geeft Schneemann hiermee het publiek - en vooral zijn collega-ontwerpers - een aantal vragen om zich over te buigen. Die vragen raken aan wat de zich snel ontwikkelende 3D-technologie betekent voor de consument en gebruiker, maar zeker ook voor het auteursrecht. Het wordt steeds eenvoudiger om een object driedimensionaal te scannen en vervolgens te printen.

Het moment komt dichterbij dat dit zelfs voor particulieren, in een thuissituatie, haalbaar is. Als mensen straks via open source-platforms, misschien via peer-to-peer-sites, printfiles van gescande ontwerpen gaan uitwisselen, kan iedereen thuis zijn zelfgeprinte Toyo Ito-bestek, Dr. No-stoel van Philippe Starck of een Poul Hennigsen-lamp hebben. Hoe bescherm je dan als ontwerper je copyrights? Schneemann vermoedt dat het voor veel producten voorlopig goedkoper blijft om ze aan te schaffen dan om ze te printen. “Voor een deel van de kleinere producten uit het hogere segment zal het probleem zeker snel een rol gaan spelen”, zegt hij. “Eerst neemt vooral het customizen van bestaande producten denk ik een vlucht. Het Toyo Ito-bestek met je naam er in.”

Samples
Kan het bij – door ‘onbevoegden’ – geprinte versies van een design nog mogelijk zijn om je auteursrechten te claimen, moeilijker wordt het bij mixproducten als Schneemanns Mash Ups. De muziek- en de filmindustrie hebben al ervaren dat het een juridisch moeilijk is de grens tussen citaat en plagiaat te bepalen. Schneemann heeft, om in muziektermen te blijven, een ‘mix’ gemaakt uit louter ‘samples’.

Hij is geen jurist, maar voor zijn Mash Up-collectie heeft hij wel advies ingewonnen. “Voor zover ik weet kun je onderdelen gebruiken, mits ze niet zelfstandig beschermd zijn”, legt hij uit. “Het wordt volgens mij pas echt een issue als het geheel teveel lijkt op het origineel. Waar die grens precies ligt, blijft voor een ontwerper een lastige vraag.”

Kan een architect of designer claimen dat hij ‘citeert’, ‘samplet’ of ‘mixt’ en zodoende een nieuw eigen ontwerp creëert waarover hij het auteursrecht heeft? Volgens Schneemann zou dat inderdaad kunnen. “Zeker als hij door de combinatie van onderdelen iets nieuws en visueel totaal anders creëert. Ik doe het niet omdat ik er niet in geloof. Maar ik geef mijn ontwerp ook niet zo maar prijs.”

Maatstaf
Met zijn Mash Up-collectie roept Schneemann een aantal pregnante vragen op. Zijn eigen zorg is niet zozeer het stelen van zijn creatief eigendom. “Diefstal van vorm heb ik al geaccepteerd”, zegt hij. “Als ik me al ergens zorgen over maak is het de vraag naar ontwerpers in de toekomst. Als mensen een deel van hun producten zelf kunnen vormgeven of bestaande producten naar persoonlijke wens kunnen aanpassen, dan valt er een stuk minder te ontwerpen.”

“Uiteindelijk geloof ik dat het recht hebben op een vorm niet houdbaar is. Vooral ook omdat bijna al het ‘nieuwe’ geënt is op wat eraan vooraf ging”, legt hij uit. “Ik geloof in de houdbaarheid van interessante objecten en producten die mooi vervaardigd zijn. In de toekomst zal dit voor luxegoederen nog meer de maatstaf worden.”

Trefwoorden

verlichting studio schneemann diederik schneemann copyright auteursrechten lamp milan design week 2013 meubel stoel design

1	Verbouwing Boijmans van Beuningen wordt soberder dan geambieerd woensdag, 01 december
2	Zecc Architecten presenteert ontwerp voor renovatie De Vasim maandag, 29 november
3	Rotterdam wil minstens 2.500 woningen in kantoorgebied Brainpark 1 vrijdag, 03 december
4	Klassiek schoolgebouw gerenoveerd naar ontwerp van 9graden architectuur maandag, 29 november
5	Prins Clausbrug in Dordrecht officieel geopend dinsdag, 30 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Een kast van gekoesterde collecties

NL in Milaan: Aldo Bakker

NL in Milaan: Erik Griffioen

NL in Milaan: Tjep.

NL in Milaan: Renate Vos

NL in Milaan: Diederik Schneemann

Ventura Lambrate: slechts een enkele verrassing

NL in Milaan: Carina van den Bergh

NL in Milaan: Studio WM

NL in Milaan: Imperfect Design

NL in Milaan: Smool

'Markt 3D-printen groeit snel'

Maatschappelijke betrokkenheid op DDW 2015

Andere nieuwsberichten

Bouw blok IVY in Klaprozenbuurt Amsterdam-Noord gaat van start

3 december, 2:32

Het door BurtonHamfelt Urban Architecture ontworpen IVY bestaat uit 157 woningen en accentueert met zijn prominente plek in een knik van de Klimopweg de entree van de buurt. Het blok bestaat uit vier gebouwen, waaronder een 42 meter hoge toren.

Rotterdam wil minstens 2.500 woningen in kantoorgebied Brainpark 1

3 december, 11:40

Het stadsbestuur van Rotterdam wil kantoorgebied Brainpark I transformeren tot een gemengd gebied met onder meer 2.500 tot drieduizend woningen.

Hubert-Jan Henket komt in actie tegen sloop tuinpaviljoen Boijmans

3 december, 9:35

Hubert-Jan Henket komt in actie tegen de geplande sloop van het door hem ontworpen tuinpaviljoen van Museum Boijmans van Beuningen.

DP6 en Zenber presenteren voorlopig ontwerp gemeentehuis Oldambt

2 december, 3:44

Het rijksmonumentale raadhuis uit 1896 in Winschoten wordt via een loopbrug verbonden met een nieuwbouwdeel, dat een latere uitbreiding van het gemeentehuis aan de achterzijde vervangt.